'Complete opgave Dierwaardige veehouderij op bordje veehouder'

Demissionair minister Adema bracht vrijdag 1 maart een kamerbrief naar buiten over de wijziging van de Wet Dieren en dierwaardige veehouderij. In de brief noemt de minister tal van maatregelen voor veehouders waarbij ook jaartallen worden genoemd. 'Echter lezen we niks terug over de koppeling met de randvoorwaarden die noodzakelijk zijn om deze stappen te zetten, met name om de markt in beweging te brengen en zo niet de hele opgave op het bordje van de veehouder te laten. Daarmee legt het de verkeerde focus in opmaat naar het wetgevingsoverleg van aanstaande maandag', stelt LTO Nederland.

Aanstaande maandag spreekt de Tweede Kamer over de wijziging van de Wet Dieren. Hiermee wordt het juridische onuitvoerbare en niet handhaafbare amendement uit 2021 hersteld. Om wel verdere stappen te zetten richting een meer dierwaardige veehouderij, is de agrarische sector al anderhalf jaar in gesprek binnen het Convenant Dierwaardige Veehouderij. Vanuit deze overlegtafel komen concrete voorstellen om verdere stappen te zetten op dierenwelzijn. Het natuurlijk gedrag van dieren in de veehouderij staat daarbij centraal.

De individuele maatregelen zijn niet onbekend voor de agrarische sector, of worden nu al hier en daar toegepast binnen concepten of keurmerken. Echter, nu is het nog de markt die de boer daarvoor een meerprijs geeft. Als het een wettelijke verplichting met een jaartal erbij wordt, gaan marktpartijen daarvoor niet meer extra betalen, waarschuwt LTO. Dan wordt dit het nieuwe ‘normaal’ en zal de veehouder er enkel aan inkomen op gaan inboeten. De bijdrage vanuit de markt en keten is één van de cruciale randvoorwaarden om deze transitie te laten slagen. Het is ook aan de overheid om daar hardere afspraken over te maken, volgens LTO Nederland.

Randvoorwaarden

Deze week is bij het Rondetafelgesprek in de Tweede Kamer door zowel LTO, de voorzitter van de convenantstafel, maar ook de Dierenbescherming aangegeven dat dit niet een vraagstuk is voor de boer alleen. Stappen op dierwaardigheid kunnen pas gemaakt worden als de randvoorwaarden worden ingevuld, en pas het volgende kabinet is in positie om daarin te kunnen voldoen. Deze transitie kan enkel ingevuld worden door de gehele keten van boer tot consument, stelt LTO.

De convenantspartijen zitten en zaten met elkaar in een traject om enerzijds stappen op dierwaardigheid te formuleren en anderzijds te zorgen dat de randvoorwaardes ook ingevuld werden om die stappen mogelijk te maken. Die randvoorwaardes worden niet ingevuld met het amendement. Het wijzigingsvoorstel, de Nota van Wijzing van minister Adema, gaf en geeft ruimte om het stapsgewijs en afhankelijk van invulling van randvoorwaardes in te vullen.

Wetgevingsdebat

Daarom moet het volgens LTO Nederland maandag bij het wetgevingsoverleg het debat gaan over vragen als: wat gaan de markt en keten doen? Uiteindelijk moeten zij gaan meebewegen om die meerprijs te gaan betalen. Wat gaat de overheid doen? Het kabinet zal financieel de transitie moeten stimuleren en zorgen dat de vergunningen van de grond komen. Hoe wordt de markt beschermd tegen producten die met lagere standaarden elders gemaakt worden?

De EU is momenteel bezig met wijziging van de wetgeving op dierenwelzijn. 'Het kan niet zo zijn dat wij dadelijk nog strengere maatregelen hebben dan de nieuwe EU wetgeving die ergens komend najaar wordt verwacht. Stappen moeten daarom zoals in de brief van de minister ook wordt aangegeven afgestemd worden met de ontwikkelingen in Europa. Wellicht nog wel de belangrijkste politieke vraag: wat is de consument bereid om als meerprijs te betalen om de transitie te bekostigen?'

Autoriteit Dierwaardige Veehouderij

Ook aan de ronde tafel is meermaals verwezen naar het oprichten van een autoriteit, zoals eerder bij de antibiotica aanpak is gedaan. Zo’n autoriteit is onafhankelijk en monitort alle facetten in de keten die stappen moeten zetten, de boer, de overheid en de markt. Daarmee stuurt die autoriteit op stappen die genomen kunnen worden en adviseert gevraagd en ongevraagd over de voortgang. De autoriteit overziet ook de integrale ontwikkeling naar een dierwaardige veehouderij.