Bijna iedereen in de EU wil kunstmestvervangers, waarom is het dan nóg niet geregeld?
De grootste coöperatie van Nederland is gestart met Mestplace, een digitale mestmarkt. Veehouders bieden varkens- en rundveedrijfmest aan boven de grote rivieren voor 15-20 euro per kuub, in de silo bij de akker. Dus hoeft drijfmestafzet volgens Agrifirm echt niet meer dan 30 euro per kuub, inclusief transport, te kosten. Het zijn richtprijzen, zeggen ze er wel bij. Mestplace staat nog in de kinderschoenen.
Varkenshouders hebben ook een probleem
Meer dan 30 euro hoeft het veehouders in Noord-Nederland niet te kosten, zeker niet nu er ondanks het aanhoudend kletsnatte weer toch legaal op hoge en droge zandgrond mest uitgereden kan worden. De nieuwste technologie wordt door loonwerkers ingezet om met zoveel mogelijk capaciteit en zo min mogelijk structuurschade emissiearm drijfmest aan te wenden. Dat geeft hopelijk een paar weken lucht op de overspannen mestmarkt, want een droog voorjaar zit er voorlopig niet in.
Overspannen is nog te zacht uitgedrukt. Oververhit is een beter woord. De druk op de ketel ontstaat namelijk niet alleen door de melkveehouderij die, verrast door afbouw van derogatie en de aanwijzing van nitraatvervuilde gebieden en aangescherpte Natura 200 regels veel minder mestplaatsingsruimte heeft, maar ook nog steeds door de varkenshouderij. Veel varkenshouders zijn, blijkens een indicatieve peiling op Pigbusiness.nl, nog steeds gewend om zaken te doen op de dagmarkt. Hoeveel procent precies weet niemand, zelfs het Nederlands Centrum voor Mestverwaarding (NCM) niet. Zaken doen op de dagmarkt is tot nu toe altijd voordelig gebleken ten opzichte van de contractenwereld, die weliswaar afname garandeert.
Of is de verwerkingscapaciteit te beperkt om een groter deel dan tot nu toe het geval is te verwerken en te exporteren? Het is in ieder geval een feit dat er veel meer verwerkingscapaciteit zou kunnen zijn, als vergunningenprocedures en financiering de opschaling niet aanhoudend zouden vertragen of belemmeren. Al zijn er ook lichtpuntjes, zoals Twence nabij Hengelo (OV) dat in het eerste jaar succesvol 200.000 ton varkensmest verwerkte, en de komst van een grote centrale in Tilburg komende zomer.
VVD hamert voort op Renure
De invoering van Renure kunstmestvervanger regelgeving zou een nog veel groter verschil kunnen maken. VVD Tweede Kamerlid Thom van Campen zegt, in navolging van zijn collega Jan Huitema in het Europese Parlement, geen gelegenheid onbenut te laten om dit aan te kaarten bij de (demissionaire) minister van LNV, Piet Adema. Zijn antwoord tijdens een Kamerdebat waarin dit afgelopen week aan de orde kwam, wekte echter opnieuw de indruk dat hij machteloos staat tegenover de Europese Commissie. Volgens hem is de hele Nederlandse regering en een grote meerderheid in de Europese Raad van landbouwministers het eens dat Renure kunstmestvervanger regelgeving zo snel mogelijk moet worden ingevoerd.
Waar wachten ze dan nog op? Tot het moment dat (VVD) zwaargewicht Rutte zich er voor gaat inzetten? Officieel geldt als reden dat het geen zin meer heeft nu het zevende Actie programma Nitraat ten einde loopt en het achtste in aanbouw is. Daar zegt Adema echter wel een oplossing voor te hebben, maar eerst moet hij nog met de agrarische belangenbehartigers in Nederland in gesprek en voor 1 maart heeft hij het zeker nog niet geregeld, als het hem al lukt. En als het hem lukt, is het nog maar de vraag hoeveel tijd het de RVO kost om de digitale mestboekhouding aan te passen.
Oneigenlijk gebruik Nitraatrichtlijn
De enige echte oplossing lijkt in de Europese verkiezingen in juni van dit jaar te liggen. Die betekenen een einde aan de zittende Europese Commissie. BBB lijsttrekker voor de Europese verkiezingen Sander Smit uit Goor (OV) die vertrouwd is met de Brusselse bureaucratie door zijn jarenlange ervaring als fractiemedewerker van de Europese Volkspartij (EVP), zegt het wel te weten: de Europese Commissie maakt oneigenlijk gebruik van de verouderde Nitraatrichtlijn.