Kosten mestafzet dalen door minder eiwit in het rantsoen
Vanaf 2026 mogen melkveehouders maximaal 170 kilo stikstof uit dierlijke mest aanwenden. Uitgaande van een gemiddelde hoeveelheid van 4 kilo stikstof per ton rundveedrijfmest komt dat neer op 42,5 ton drijfmest per hectare, inclusief weidegang.
Een lager ruw eiwitgehalte (RE) in het rantsoen zorgt voor een lagere mestafzet omdat de productie van stikstof in de drijfmest van de melkveestapel wordt verminderd met de plaatsingsruimte, die vanaf 2026 dus 170 kilo stikstof bedraagt. Hoe minder stikstof in de mest, hoe minder er afgevoerd hoeft te worden.
Sturen via BEX
Het sturen op de stikstofproductie in de mest kan op twee manieren: via ureum en sturen via de stikstofexcretie via de BEX. Op de website van het project Koe en Eiwit staan rekenvoorbeelden van beide opties. Bij een gemiddeld melkveebedrijf van 100 melkkoeien en beperkt jongvee op 43 hectare, met een productie van 8000 kilo melk per koe, betekent 1 punt minder ureum in de tankmelk een reductie van 150 kilo stikstof. Bij een stikstofgehalte van 4 kilo per ton rundveedrijfmest en een afzetprijs van 20 euro per ton betekent dit een kostenbesparing van 750 euro.
Wanneer hetzelfde bedrijf 5 gram minder ruw eiwit in het rantsoen realiseert, betekent dit dat er ruim 500 kilo minder stikstof wordt geproduceerd. Dat komt neer op een kostenbesparing van 2.500 euro. Dat is bij dit voorbeeldbedrijf een derde van de totale mestafzetkosten.
155 gram Ruw eiwit
Deelnemende melkveehouders van het project Koe en Eiwit streven naar 155 gram RE per kilo droge stof in het rantsoen van de gehele veestapel. Gemiddeld was het RE in 2022 ongeveer 161 gram per kilo droge stof. Bij de deelnemers was dit 158 gram. Er is dus ruimte voor verlaging, stelt het project op de website.
De geschatte verlaging van de kosten is echter niet volledig. Het veranderen van het rantsoen betekent vaak dat de samenstelling van voedergrondstoffen verandert, zoals een lagere aankoop van eiwitrijk krachtvoer. Hierdoor kunnen de voerkosten dalen. Daar staat tegenover dat minder eiwit in het voer ook kan leiden tot een lager gehalte van stikstof in de mest, bijvoorbeeld 3,8 kilo stikstof per ton rundveedrijfmest. Er moet dan juist iets meer mest worden afgevoerd. Het voordeel van het laatste rekenvoorbeeld daalt dan van 2.500 euro naar 2.250 euro, maar blijft nog altijd substantieel.
Tekst: Stefan Buning
Geboren en getogen op een melkveebedrijf in de Achterhoek. Sinds 1998 werkzaam als redacteur bij Agrio. Als chef Melkvee is hij samen met zijn team verantwoordelijk voor het kritisch volgen van alles wat er in en om de melkveehouderij in Nederland gebeurt.
Beeld: Ruth van Schriek
Bronnen: Project Koe, Eiwit