Stichting achter On the way to PlanetProof-zuivel en Friese (boeren)organisaties steggelen over weidevogelclaim
It Fryske Gea, de Friese Milieu Federatie (FMF), Natuurmonumenten en de Noardlike Fryske Wâlden (NFW) wijzen op een gegrond verklaarde klacht in bij de Reclame Code Commissie over een spotje van SMK ter promotie van 'On the way to PlanetProof'. SMK gaat in hoger beroep tegen de uitspraak van de reclamewaakhond zonder tanden, want de commissie behandelt alleen klachten en kan bijvoorbeeld geen straffen of eisen opleggen.
De klacht werd ingediend door Oud-minister Pieter Winsemius en professor emeritus Rudy Rabbinge van Wageningen University & Research, de architecten achter het Aanvalsplan Grutto. De Friese organisaties roepen met de uitspraak in de hand SMK op om meer aandacht te besteden aan weidevogelbeheer. 'Zo kunnen boeren die aan weidevogelbeheer doen ook een mooi inkomen verdienen. Dit stimuleert de inzet van boeren op het gebied van weidevogelbeheer en zorgt voor het behoud van de weidevogels in Fryslân. Concreet stellen wij voor dat melkveehouders met het keurmerk mee mogen doen wanneer ze minimaal 20 procent kruidenrijk grasland hebben waar pas ná het broedseizoen (als de kuikens kunnen vliegen) wordt gemaaid. Daarnaast pleiten we voor grote aaneengesloten weidevogelgebieden, passend binnen het Aanvalsplan Grutto.'
Kritiek van (deels) Friese boerenorganisatie
'Het keurmerk 'On the way to Planet Proof' lijkt mooier dan het is', schrijven de Friese organisaties, waaronder dus NFW met veel boeren als lid. 'Ze kunnen de claim ‘beter voor natuur’ niet hard maken. Weidevogels, waaronder onze nationale vogel de grutto, zijn hiervan de dupe. We roepen daarom de partijen in de zuivelketen op - waaronder FrieslandCampina - om hun beleid aan te passen. Dit zorgt ervoor dat boeren die aan weidevogelbeheer doen een goed inkomen kunnen verdienen én de weidevogel behouden blijft in Fryslân.'
Onderwerpen
„Onze boeren met hart voor de weidevogels worden niet beloond, maar moeten zich onderwerpen aan On the way to Planet Proof. Dat kan niet de bedoeling zijn als dit keurmerk van FrieslandCampina staat voor het verbeteren van de biodiversiteit", zegt Albert van der Ploeg, voorzitter van Noardlike Fryske Wâlden.
De Friese organisaties: 'In On the Way To PlanetProof wordt gestuurd op CO2-emissies per liter melk. De beloning op een zo gering mogelijke CO2-eq. uitstoot per liter melk leidt tot maximale productie per hectare. Boeren die in verhouding een extensief bedrijf hebben met een groot aandeel weidevogelbeheer, komen in principe niet in aanmerking voor vergoedingen binnen OtwtPP. Ze komen in de problemen met de eis voor de toegestane hoeveelheid CO2-uitstoot per liter melk. Daarvoor is een tijdelijke ontheffing mogelijk. Die tijdelijke ontheffing is echter te onzeker om de hele bedrijfsvoering voor weidevogels aan te passen. Mogelijke oplossing: beloon voor prestaties per hectare en niet per liter melk.'
SMK: 'Rekening houden met weidevogels is mogelijk'
SMK reageert met een eigen bericht. 'SMK verwelkomt de oproep om in de eisen van het keurmerk voor melkveehouders beter rekening te houden met weidevogels. Dit is met de huidige eisen ook nu al mogelijk, zo blijkt in de praktijk. De uitspraak van de Reclame Code Commissie doet in de ogen van SMK geen recht aan de bovenwettelijke inspanningen van boeren op het gebied van natuur, klimaat en dier. De data om de claim ‘betere keuze voor natuur’ te onderbouwen zijn bekend. SMK gaat daarom naar aanleiding van de uitspraak in hoger beroep.'
Boeren die extra aandacht geven aan weidevogelbeheer kunnen voldoen aan de eisen van het keurmerk On the way to PlanetProof. SMK: 'Bij arealen extensief grasland groter dan 10 procent komt een bedrijf in aanmerking voor een vrijstellingsregeling op de broeikasgasemissienorm, die hiervoor juist is ingesteld. Er nemen op dit moment twaalf ‘weidevogel’-melkveehouders deel aan On the way to PlanetProof die gebruik kunnen maken van deze vrijstelling.'
In gesprek
SMK wil graag in gesprek met de Friese organisaties. 'Het is belangrijk dat natuurorganisaties aandacht blijven vragen voor ambitie verhoging binnen alle keurmerken. SMK nodigt natuurorganisaties uit om nader in gesprek te gaan over het verbeteren van de omstandigheden voor weidevogels binnen On the way to PlanetProof. Bij elke herziening is er voor alle stakeholders de gelegenheid om inbreng te geven voor verbetering. Het College van Deskundigen van SMK, waarin ook natuurorganisaties zijn vertegenwoordigd, besluit uiteindelijk over de eisen van het keurmerk.'
