‘Gras te lang? Wacht niet op de vorst’

Allereerst is het van belang om gras niet te lang de winter in te laten gaan. Als er nog gras is dat langer is dan 10 tot 15 centimeter, is het verstandig om dit te maaien of te beweiden. Lang gras gaat plat liggen en bedekt daarmee de bodem. Dit geeft een verhoogde schimmeldruk.

Gras dat langer is dan 15 centimeter kan beter worden ingekort door maaien of beweiden. „Bloten zorgt er veelal voor dat er een laag gemaaid gras op de grasplanten achterblijft, wat verstikkend werkt,” aldus Tom Niehof van Barenburg. „Is het gras korter dan 15 centimeter en in goede conditie, dan kun je er maar beter van afblijven. Een bewerking levert dan meer schade op dan voordeel.”

Na het beweiden met koeien is het verstandig om de weide te bloten. „Dit zorgt ervoor dat de grasmat gelijkmatig de winter ingaat. Vergeet ook niet om de weide te slepen. Omdat de mestflats niet meer verteren, kunnen ze het gras verstikken.”

Onkruidbestrijding

Later in het jaar kan ook onkruidbestrijding plaatsvinden. Tegen bijvoorbeeld vogelmuur kun je dan nog iets ondernemen. „Loop nog een laatste ronde door de percelen en beoordeel de graskwaliteit. Met name nieuw ingezaaide percelen verdienen extra aandacht. Als er veel onkruid aanwezig is, overleg dan met de leverancier van gewasbeschermingsmiddelen of een behandeling zinvol is, en zo ja, met welke middelen. Vergeet ook niet om bufferstroken en akkerranden te klepelen. Laat de producten liggen zodat ze gedurende de wintermaanden kunnen verteren.”

Wanneer de bodem te nat is om te beweiden of maaien, is tijdelijk niets doen een optie, stelt Niehof. „Je zou dan kunnen wachten op vorst, zodat de bodem berijdbaar is, en dan het gras maaien. Maar dat heeft mijn voorkeur niet, omdat dit veel schade toebrengt aan het gras dat het op dat moment al moeilijk heeft met de kou en de nattigheid.”

Vroege voorjaarssnede

Een andere mogelijkheid, wanneer de bodem nat is en het gras niet al te lang is, is om het voor te bereiden voor een vroege voorjaarssnede. Dit betekent dat het gras al vroeg in maart wordt gemaaid of beweid. „Je kunt dan het gras de komende maanden het beste met rust laten en al vroeg in het voorjaar, bijvoorbeeld begin februari, bemesten met iets kunstmest. Dit bevordert de vroege groei van het gras,” adviseert Niehof.

„Houd er echter rekening mee dat dit gevolgen heeft voor je opslag. Waar ga je het inkuilen? Nadat het vroege gras in de kuil zit, geef je pas de eerste drijfmestgift. Je kunt dan weer in april of mei, afhankelijk van de grasgroei, de koeien op het perceel laten grazen of het maaien. Maak de komende maanden ook een bemestingsplan. Bekijk wat de impact is van de afbouw van de derogatie voor jouw bedrijf. Hoeveel drijfmest kun je bijvoorbeeld nog aanwenden op jouw percelen? Kijk ook naar de voorraad kunstmest. Het kan soms qua prijs als beschikbaarheid verstandig zijn om nu al kunstmest te reserveren of op voorraad te hebben.”

Begrazing door schapen

Een derde optie is om schapen op een perceel te laten grazen, mits de situatie met blauwtong dit toelaat. Grazende schapen veroorzaken op een nat perceel minder schade aan de bodemstructuur. Ze voorkomen dat te veel oud gras zich ophoopt.