Verse mais voeren, let op de risico's

Dit jaar is de mais gemiddeld wat later gezaaid. Hierdoor zien we dat de stengels wat dunner zijn en daarmee het kolfaandeel hoger uit komt. De eerste analyses geven aan dat de mais een goede voederwaarde heeft (VEM) en veel zetmeel bevat. Het gemiddelde zetmeelgehalte van de eerste maiskuilen komt ongeveer uit op 400 gram zetmeel per kg ds, wat boven gemiddeld is.

Veranderingen tijdens conservering
Er is een verschil tussen verse mais (6-8 weken onder het plastic) en mais die veel langer onder het plastic ligt. We zien dan ook niet voor niets op de Eurofins-uitslagen dat een kuil verandert in karakter en voederwaarde, omdat de bestendigheid van het zetmeel afneemt. Het aandeel bestendig zetmeel neemt af afhankelijk van het droge stof gehalte.

Maar juist aan het begin van de conservering zijn de celwanden (NDF) en het zetmeel nog matig verteerbaar. Onder invloed van vocht en zuren zien we dat het zetmeel en de celwanden beter ontsloten worden waardoor de verteerbaarheid toeneemt.

Gevolgen voeren van verse mais
In de eerste week bevat verse mais nog een groot aandeel suikers die omgezet moeten worden in melk- en azijnzuur. In de praktijk ziet men daardoor een grote(re) kans op pensverzuring. Zeker als onrijpe verse mais gevoerd wordt. Inzet van levende gisten zoals in de mineraalmengsels FarmPEQ Complete en FarmPEQ Galaxy zorgen voor een hogere pens pH en ondersteunen de vertering van verse mais. Inzet van levende gisten zal tot een betere vertering van het voer leiden.

Teveel bestendig zetmeel in de dikke darm
Pensverzuring kan de aanzet zijn voor dikke darm verzuring. Maar veelal is te veel bestendig zetmeel in het rantsoen de oorzaak. Het aandeel bestendige zetmeel in verse kuilen is veel hoger. Dit kan tot wel twee keer hoger zijn dan mais die meer dan 120 dagen geconserveerd is. Op de Eurofins-uitslagen zien we dat bij mais die gestoken is 2 maanden na de oogst, meestal het bestendige zetmeel tussen de 25 en 35% is. Dit houdt in dat verse mais ruim 40% bestendig zetmeel heeft. Bij het direct voeren van verse, rijpe mais is er het risico dat te veel bestendig zetmeel (> 1500 gr) vrij komt in de dikke darm. Met als gevolg dikke darm verzuring. Ook bij minder bestendig zetmeel in de dikke darm treedt dikke darm verzuring op als gevolg van suboptimale omstandigheden.

Tekenen van dikke darmverzuring
Bij dikke darmverzuring kunnen stukjes darmslijm in de mest gevonden worden. Maar ook bubbelende en zure mest is een teken van dikke darmverzuring. Doordat er giftige stoffen gevormd worden, kunnen er problemen ontstaan. Als verse, ook wel groene mais gevoerd wordt, worden de maispitten minder goed verteerd. Er blijven veel meer maispitjes en andere onverteerde delen in de mest aanwezig.