“Je wilt met plezier de stal in en efficiënt werken. Met dit nieuwe vaccin zijn we het Bovien Corona Virus voor.”

Pompende ademhaling

Annemarie is al enkele jaren werkzaam als praktijkdierenarts in België. “Ik heb gestudeerd in Gent en ben daarna in Vlaanderen gebleven. Als dierenarts ben ik vooral werkzaam op melkveebedrijven. Bij een goedlopend melkveebedrijf hier in de buurt werden in de winter van 2021 ineens alle kalveren ziek. Het ging om kalveren die net in de groepshuisvesting stonden. Stuk voor stuk hadden ze koorts, waren ze stevig aan het hoesten én aan de diarree. Daarnaast hadden ze een pompende ademhaling; ‘jagen’ noemen we dat in België.”

Longspoeling

“Vanwege de diarree dachten de veehouders in eerste instantie dat de problemen veroorzaakt werden door een longontsteking in combinatie met coccidiose. Ik had een vermoeden dat het weleens om het Bovien Corona Virus kon gaan; zeker omdat de dieren diarree hadden. Andere veelvoorkomende ademhalingspathogenen kan je minder snel linken aan diarree. Hoewel er natuurlijk ook voorbeelden bekend zijn van infecties van het Bovien Corona Virus waarbij er geen diarree aanwezig is en er alleen maar ademhalingsproblemen zijn”, licht Annemarie toe. “Uiteraard kan je ook te maken hebben met twee infecties: een longaandoening met daarnaast diarree. Maar omdat de kalveren allemaal tegelijkertijd ziek werden, denk je toch eerder aan een virus dan aan een bacterie. Een longspoeling wees uit dat het inderdaad om het Bovien Corona Virus ging.”

Tiptop in orde

“Ik doe al een aantal jaar longspoelingen. Het Bovien Corona Virus zie ik vaak terug op uitslagen, maar altijd in combinatie met andere pathogenen. Dit was de eerste keer dat ik het virus als enige aanwezige ziekteverwekker aantrof. Best bijzonder. Ook dat het juist dit melkveebedrijf overkwam. Deze veehouders hebben zo’n 350 dieren, waarvan ze er ongeveer 160 melken. Ze weten precies waar ze mee bezig zijn en hebben alle managementmaatregelen tiptop in orde. Het is een uitermate ‘schoon’ bedrijf met een goede biestvoorziening en hoge productieresultaten. De hokken zijn ruim en de kalveren zaten in een relatief nieuwe jongveestal met optimale ventilatie. Elk bedrijf heeft verbeterpunten, maar dit bedrijf kan je eigenlijk niet op fouten betrappen.”

Slepend

“De uitbraak was heel slepend”, herinnert Annemarie zich. “De boerin was wekenlang ongerust en zag hoe haar kalveren achteruit holden. Ze wilde zo graag dat haar dieren beter werden! Alles trok ze uit de kast om ze beter te maken. Dag in, dag uit bleef ze de stal monitoren. Ze verloor ze geen moment uit het oog en was bloedfanatiek. Toch bleven de kalveren stevig hoesten. Dat was een heel frustrerende periode. Zeker ook omdat je op dat moment niets meer kunt doen dan ontstekingsremmers en antibiotica geven.”

Verdichtingen in longweefsel

In de winter van 2022 werd het bedrijf opnieuw getroffen door een corona-uitbraak. Annemarie: “Nu herkenden de veehouders direct de symptomen en wisten ze meteen dat het om het Bovien Corona Virus ging. Ook dit keer bood een longspoeling uitsluitsel. Bij deze uitbraak keek de Universiteit Gent mee om op te volgen en hebben we per kalf gewerkt met longecho’s. Op die echo’s was duidelijk te zien dat bij veel kalveren consolidatie optrad, dus verdichtingen in het longweefsel. Dan weet je dat je wederom antibiotica moet geven”, vertelt Annemarie.

Richtlijnen

Elk ziek kalf kreeg uiteindelijk een antibioticakuur en ontstekingsremmers. Annemarie: “We durfden het niet aan om een kalf met longontsteking onbehandeld te laten. Enkel de duur van de behandeling week af. Een kalf met een zware longontsteking moest een langere kuur volgen. Mensen roepen weleens: het is een virus, waarom gebruik je dan antibiotica? Maar als je zo’n consolidatie ziet op een echo, is wetenschappelijk vastgesteld dat je antibiotica moet geven. Dat zijn nog steeds de richtlijnen.”

Invloed erfbetreders

“De grote vraag blijft natuurlijk hoe het virus bij dit bedrijf is binnengekomen”, vervolgt Annemarie. “Er is een goed hygiëneprotocol en iedere bezoeker moet bedrijfskleding aan. Tegelijkertijd kan het altijd beter. Sinds de uitbraken worden handen nog beter gereinigd na elk bedrijfsbezoek. We moeten kritisch blijven kijken naar de invloed van erfbetreders. Als een handelaar het erf op komt gereden, is zijn wagen dan goed ontsmet?”

Met plezier de stal in

Er is nu een vaccin tegen het Bovien Corona Virus. “Daar zaten we allemaal op te wachten”, glimlacht Annemarie. “Nu kunnen we het virus voor zijn. Dat is natuurlijk veel beter dan behandelen. Denk alleen al aan het reduceren van antibiotica. Dat zie ik ook bij mijn klanten. Melkveebedrijven zitten niet te wachten op problemen of uitval. Die willen dolgraag preventief werken en niet curatief. Dat is echt de norm. Zeker bij grote bedrijven, waar de infectiedruk hoog is. Je wilt met plezier de stal in en efficiënt werken.”

Vaccineren blijft maatwerk

“Vaccineren blijft maatwerk. Ik kijk altijd naar het type bedrijf en bepaal mede op basis van een longspoeling welke vaccinatiestrategie het meest rendeert. Bij het bedrijf dat nu twee winters te maken heeft gehad met het Bovien Corona Virus, gaan we het nieuwe vaccin zeker inzetten. Het liefst zo snel mogelijk, zodat we alle dieren voor de winterperiode beschermd hebben. Dat zou echt mooi zijn. Dat we de komende periode met gezonde kalveren naar het voorjaar kunnen. We kunnen niet wachten tot het vaccin beschikbaar is!”, besluit Annemarie.

Referentie: 1. Berge A.C., Vertenten G., Prevalence, biosecurity and risk management of coronavirus infections on dairy farms in europe, European Buiatrics Congress, August 24-26, 2023, Berlin, Germany NL-BOV-231000001 © 2023 Merck & Co., Inc., Rahway, NJ, Verenigde Staten en haar dochterondernemingen. Alle rechten voorbehouden.

Bovilis Nasalgen®-C, neusspray, lyofi lisaat en suspendeervloeistof voor suspensie voor runderen, bevat per dosis (2 ml) gereconstitueerd vaccin: Levend verzwakt boviene coronavirus, stam CA25: 5,4 – 7,8 log10 TCID50 Doeldier: Rund. Indicaties: Voor de actieve immunisatie van runderen vanaf de dag van de geboorte ter vermindering van klinische verschijnselen van aandoeningen van de bovenste luchtwegen en nasale virusuitscheiding door infectie met boviene coronavirus. Aanvang van de immuniteit: 5 dagen. Duur van de immuniteit: 12 weken. Bijwerkingen: Neusuitvloeiing, versnelde ademhaling, hoest (meer dan 10% van de dieren). Verhoogde temperatuur (Verhoogde temperatuur tot 40,7 °C die normaal binnen drie dagen verdwijnt, meer dan 10% van de dieren). Ooguitvloeiing (1-10% van de dieren). Contra-indicaties: Geen. Toediening en dosering: Nasaal gebruik. Eén dosis van 2 ml gereconstitueerd vaccin in één neusgat. Beschikbare gegevens ten aanzien van de veiligheid en werkzaamheid tonen aan dat dit vaccin kan worden toegediend op dezelfde dag als, maar niet gemengd kan worden met Bovilis INtranasaal RSP Live. Van elk vaccin wordt 2 ml (1 dosis) toegediend (elk vaccin in een ander neusgat). Wachttijd: 0 dagen. Voorzorgsmaatregelen: Vaccineer alleen gezonde dier alle kalveren van de kudde te vaccineren. UDD – Intervet International B.V. - EU/2/23/294/001-008 – verdere informatie op aanvraag beschikbaar – 17 aug 2023.