“Vroeger pakte je het oor van een koe beet, nu krijg je een ziektemelding op je telefoon”

Van traditie tot technologie

Als het om koemonitoringsystemen gaat, zijn de mogelijkheden eindeloos. We hebben onder andere pensbolussen, beensensoren, halsbanden, oorsensors. Ze beweren allemaal het meest effectief te zijn, en de meeste gebruiken dezelfde parameters voor het meten van de gezondheid en vruchtbaarheid van de kudde: gedrag, (in)activiteit, herkauwtijd en vreettijd. Een van de meer unieke parameters waarmee koemonitoringsytemen zich onderscheiden is oortemperatuur. Maar wat is de meerwaarde van het meten van de oortemperatuur van een koe?

Het meten van oortemperatuur zorgt voor nog nauwkeurigere koe-informatie. Het is een vroege indicator voor verschillende gezondheidsproblemen en een hulpmiddel om het herstel van je koeien te monitoren. Het geeft net dat extra stukje informatie om op basis van feiten je veestapel te managen. Bijna 24/7 fysiek je veestapel observeren en controleren is iets wat we ons tegenwoordig niet meer kunnen voorstellen of veroorloven.

Met behulp van data kun je eerder dan met het menselijk oog potentiële problemen of kansen herkennen. Cor Veldhuisen (130 koeien in Nigtevecht), ziet enorme voordelen in het meten van oortemperatuur bij zijn veestapel. Zijn koeien dragen al jaren de oorsensors van CowManager.

“Wij hebben voor CowManager gekozen omdat we het idee hadden dat met name temperatuurmeting via het oor de beste manier is om te kunnen monitoren of een koe gezond is. Vroeger pakte je ook zelf het oor van een koe beet om te voelen of die koud of warm was.”

Theo Adema (180 koeien, Lemmer), ook al jaren klant van CowManager voegt toe: “Je krijgt onder meer een melding als de temperatuur van de koe in het oor zakt. Dat is een belangrijke indicator voor de gesteldheid van de koe. Met de Module Gezondheid pikt hij eventuele zieke koeien er veel eerder uit. En dat loont: in het geval van melkziekte gaat het al snel om een paar honderd euro per koe.”

Effectief koegedrag meten in het oor

Als een koe een infectie heeft, stroomt al het bloed uit de oren naar de vitale organen. Wanneer je oortemperatuur continu meet, merk je snel deze veranderingen op. Door oortemperatuur als één van de parameters van koemonitoring op te nemen, krijgen melkveehouders, AI-specialisten, veeartsen en nutritionisten nog nauwkeurigere informatie op individueel niveau, maar ook op groepsniveau.

Het kunnen meten van de oortemperatuur op groepsniveau, gecombineerd met het meten van gedragsafwijkingen, is één van de meest effectieve manieren om hittestress vroegtijdig te signaleren. Met behulp van oortemperatuur als extra parameter zijn veehouders in staat hun hittebestrijdingsstrategie op een effectievere manier te beoordelen. Ze kunnende minder goed presterende koeien in de veestapel vroegtijdig opsporen, waardoor aanzienlijke waarde wordt toegevoegd aan hun management.

Wat boeren ervan zeggen

Melkveehouder en veearts Klaas Pieter Mulder ziet ook de meerwaarde van monitoringstechnologie in het oor. “Een oorsensor is heel makkelijk te installeren. Het gedrag in combinatie met oortemperatuur rondom een gebeurtenis is interessant om naar te kijken en te vergelijken. Met behulp van een monitoringssysteem wordt alle data, ook historische data, opgeslagen zodat je gebeurtenissen bij je individuele koeien of in de groepen makkelijk kan vergelijken“, aldus Mulder. “Ook wordt data gecombineerd. Een combinatie van koegedrag vóór het afkalven, inclusief herkauwen en vreten, zal koeien met een potentieel verhoogd ziekterisico na het afkalven onder de aandacht brengen, Daarnaast helpt het ook in het herstelproces. Je kan zien hoe je koeien weer opknappen na het afkalven of na een behandeling, interventie of rantsoenverandering in de groep.”

Dit ervaarde Cor Veldhuisen ook bij zijn veestapel, toen er van kuil veranderd moest worden. Van de een op de andere dag ontving hij allemaal gezondheidsmeldingen en bleken alle koeien last te hebben van pensverzuring: “Het eerste wat je dan doet als je dat ziet, is gelijk hooi voeren. Ik denk zeker, door sensors, dat we er op tijd bij waren.”

Oortemperatuur als extra parameter bij koemonitoring

Door de oortemperatuur op te nemen als een van de parameters in koemonitoringstechnologie krijgen melkveehouders, inseminatoren, dierenartsen en nutritionisten nog nauwkeurigere informatie over hun veestapel. Het is niet alleen een vroege indicator voor verschillende gezondheidsproblemen, maar ook een hulpmiddel om het herstel te monitoren. Het is een extra laag op real-time koemonitoring en een waardevolle indicator voor het doorvoeren van op feiten gebaseerde verbeteringen in je koemanagement, waardoor melkveeprofessionals potentiële problemen of kansen kunnen herkennen voordat ze door het menselijk oog waarneembaar zijn.

Bekijk hoe het werkt in deze video.