Column: Een frisse wind
Zoals de boete van 400 euro van FrieslandCampina bij Gerrit’s bedrijf in Roemenië. Begin van vorig jaar moest elke leverancier een planning aanleveren, met het aantal geschatte liters melk dat hij dacht te gaan leveren, elke maand. Waarbij de planning wel liefst één keer tijdens het lopende jaar aangepast kon worden. En waarbij er een boete zou volgen als de werkelijk geleverde hoeveelheid melk meer dan 10 procent zou afwijken (naar boven of onder) van de inschatting. Waar hebben we het over? Een planning?! Alsof dat zo makkelijk gaat bij koeien. Wat is er nou onvoorspelbaarder dan de natuur, dan het weer, dan dieren? En dan per maand!
Op het Roemeense bedrijf van Gerrit hadden ze de afgelopen maanden aardig wat koeien weg moeten doen, vanwege uierontsteking en klauwproblemen. En daarom waren ze zo met de melk gezakt. Een heel verklaarbare reden dus.
Vier eurocent meer
Maar wat onze verbazing nog het meeste schetst, is dat de melkfabriek ons later in diezelfde week opbelt om te vertellen dat ze een beloning van 4 eurocent per liter melk geven, als we meer kunnen leveren dan onze planning. Omdat ze melk tekort komen. Vanwege de winter. Wat willen ze nu?! Dat we ons netjes aan de planning houden of dat we die ineens toch maar weer loslaten en melken wat er te melken valt?
Het is in onze ogen niet het eerste gevalletje ‘korte-termijn-denken’. We zitten al negen jaar bij FrieslandCampina en we moeten eerlijk zeggen dat ze ons altijd heel erg hebben voortgeholpen. Vooral in begin, toen bij ons alles nog niet helemaal werkte zoals zou moeten. Ze klaagden niet over een toegangsweg die door de mest heen liep, ze regelden een extra melktankje toen we in rap tempo groeiden, ze kwamen tot een paar keer toe gauw de melk ophalen toen de stroom een dag was uitgevallen. Maar de laatste tijd is het bij FrieslandCampina (Roemenië) steeds strakker en zakelijker geworden.
België
Hebben ze pas geleden niet in België 400 boeren de laan uitgestuurd? Waarbij ze gedwongen naar een andere fabriek moesten? Nou, hier hebben ze ook een fabriek gesloten. Alleen kregen de boertjes hier geen alternatief aangeboden. Waardoor een deel er mee moest stoppen. Al met al is het ook wel logisch: FrieslandCampina moet voor hun leden in Nederland geld verdienen in het buitenland. Nou we kunnen dus wel vertellen dat ze daar hard aan werken.
De afgelopen zomer was onze melkprijs echt niet iets om over naar huis te schrijven: ver onder de 25 cent (bij 3,7 procent vet). Onze loyaliteit hield ons bij FrieslandCampina. Maar toen kondigden ze van de één op de andere dag ineens aan dat ze maar één keer in de drie dagen melk op kwamen halen (in plaats van twee dagen, zoals hier gebruikelijk is). Waarbij ze er maar vanuit gingen dat we onze oude (niet goed functionerende) tank wel konden gaan gebruiken als tweede opslag. En toen ze ook nog een keer zo laat kwamen ophalen, dat we de tank niet meer konden spoelen, waardoor we een boete voor ons kiemgetal kregen, toen hadden we het wel een beetje gehad!
Nieuwe fabriek
Samen met een paar andere akkefietjes werd het tijd voor een frisse wind. We zijn op goede voet uit elkaar gegaan (want ook dat geldt voor Roemenië, je weet maar nooit). Maar vanaf 15 december gaat onze melk niet meer naar Tirgu Mures (op een uur rijden), maar naar Covalact in Brasov (drie uur rijden). We zullen zien. Je weet wat je hebt en je weet niet wat je krijgt. Dat is zo. Maar iets nieuws voelt goed. En ook dat we wat dat betreft niet afhankelijk zijn van 1 fabriek.
Die nieuwe fabriek heeft een goede historie; met in het verleden zelfs een samenwerking met Campina. Op dit moment Amerikaanse investeerders, uitbreidingsplannen in plaats van sluitingen. En een breed productassortiment op basis van alleen Roemeense melk (dus zonder importmelk), iets dat hier voor de Roemenen ook steeds belangrijker wordt. Al met al voelt het goed. Ja, tijd voor een nieuwe, frisse wind!
