Column: Breek me de bek niet los
Het blijft raar. Dat we zelf de kop van een dode koe eraf moeten halen, alvorens de kadaverdienst haar op mag halen. Vervolgens moeten we met die kop achterin de auto naar de Veterinaire Dienst in de stad (een uur rijden). En mag je hopen dat je dat dezelfde dag nog kan doen. Maar we hebben deze keer pech. Ons koetje gaat dood op vrijdag. Michel belt naar de Veterinaire Dienst of er van het weekend iemand is. Hij krijgt het vage antwoord dat onze veearts dat wel weet. Onze veearts zegt: „Hoe moet ik dat nou weten?”. Ja, hoe vaak moet hij nou ergens een kop afsnijden? Die kleine boertjes voeren een dode koe gewoon aan hun honden. Eind van het liedje: de kop kan pas maandag weg. En dat met deze warmte. Gelukkig pas hij in de koelkast bij de kalfjes…
Vierde in één week tijd
Ja, dan zit je al acht jaar bij de EU en hebben ze het nog niet voor elkaar gekregen dat ze het desbetreffende orgaan gewoon bij de kadaverdienst uit de kop van de koe kunnen snijden. Tja. En normaal hebben we ook zelden een dode koe. Maar dit is al de vierde in één week tijd. Twee hoogdrachtige koeien die door vermoedelijk hittestress dood neervielen. En twee (waaronder deze) die na een week mank lopen en klungelen uiteindelijk niet meer in de benen wilden komen en de geest gaven.
Omdat de veearts toch aan het snijden is, kijkt hij of hij bij de organen misschien nog iets afwijkends kan vinden. En jawel. De milt en de lever zitten beide vol ontstekingen. Waarschijnlijk een voortzetting van de dikke ontsteking die ze in haar klauw en poot had? Kan een ontsteking dan zover het lichaam intrekken? Met enige angst zie ik voor me hoe we nog tien koeien hebben die zo slecht lopen. Ja, dat we al lange tijd klauwproblemen hebben bij de koeien dat wist ik wel. Maar dat het zo ernstig was?
Klauwbad
De volgende dag plaatsen we meteen een klauwbad met formaline bij de uitloop van de melkstal. Maar het is duidelijk dat de koeien dat een minder goed idee vinden dan wijzelf. Opstoppingen, koeien die willen draaien, schijterij, koeien die behendig de poten aan de zijkant van de bak weten te zetten. Wat zal het zeer doen bij de koeien die al een ontsteking hebben. Ja, die mogen er ook eigenlijk niet door, hoor ik later van Michel. Maar hoe selecteer je die uit? Zucht.
Het is een bacterie in de stal, legt Michel me verder uit. En die versleep je ook naar het jongvee. Hoe voorkom je dat? En de koeien die het al hebben? Wat moeten we daarmee? Eerder en vaker antibiotica spuiten? We zijn druk bezig om op de plek van onze stropot ligboxen te maken. Of, nou ja, de eerste mestgang zit erin. Maar wat als we straks wel ligboxen hebben? Hoe moeten die koeien met zere poten dan ooit uit de boxen komen? Ze passen allemaal ook niet in ons aparte strohok. Of moeten we ze sowieso van te voren al afvoeren?
Meteen opruimen
We spraken jaren terug eens een boer die vertelde dat hij een zieke koe hoe dan ook meteen opruimde. Hij ging er niet mee dokteren. Kon hij al zijn aandacht aan de gezonde koeien schenken. Zit wel wat in. Maar al zouden we het willen, soms hebben we gewoon moeite om een slachthuis te vinden die koeien wil hebben. Zijn we een week aan het rondbellen en er weer achteraan bellen en gaat ondertussen de koe dood.
En ja, ik weet het, dood hoort ook bij het leven op een boerderij. Maar zelf zie ik toch liever een koelkast vol met biestemmers dan één met een dooie koeienkop erin.
