Wat veroorzaakt snelle mais?

Wat is ‘snelle mais’? Wat bepaalt de verteringssnelheid in de pens? Wanneer stijgt de kans op (sub)klinische pensverzuring? In dit artikel staan de feiten nog eens op een rij.

Zetmeel is een goede energiebron die hoogproductief melkvee in topconditie houdt. Echter: overdaad schaadt! Teveel zetmeel in het rantsoen verzuurt en brengt het risico van pensverzuring met zich mee.

Zetmeel uit snijmais is zowel in pens-bestendige als pens-onbestendige vorm beschikbaar voor de koe. Het bestendige deel wordt op darmniveau verteerd en draagt bij aan een hoge melkproductie en eiwitgehalte. Het onbestendige zetmeel komt in de pens vrij.

Onbestendig zetmeel bestaat uit suikers en snel afbreekbaar zetmeel, samen SUSAZ genoemd. De hoeveelheid SUSAZ in het rantsoen is een belangrijke maat voor het optreden van pensverzuring.

Enkele feiten op een rij:

Gedurende de kuilperiode wordt het zetmeel in de mais steeds onbestendiger (= meer op pensniveau dan op darmniveau), hierdoor neemt de verteringssnelheid toe.
In het voorjaar komt vaker pensverzuring “spring acidosis” voor dan in het najaar door een verhoogde verteringssnelheid van de maiskuil. LET OP: verteringssnelheid is NIET hetzelfde als verteerbaarheid!
De energie uit celwanden (de restplant) is een zeer veilige energiebron. Deze energie komt geleidelijk vrij, en de structuurwaarde van de celwanden zorgt voor een bufferende werking op de zuurgraad van de pens. Daarom is een evenwichtig aanbod tussen zetmeel én celwanden aanbevolen.
Een hoge celwandverteerbaarheid (%NDF) maakt dat de koe veel VEM uit de restplant kan halen. Het zegt niets over de verteringssnelheid van de mais.

Een slimme maisrassenkeuze baseer je dus op een evenwichtig energieaanbod uit zowel zetmeel als een goede verteerbaarheid van de restplant.