Herwaarderen met de landbouwvrijstelling blijft mogelijk
Veel landbouwers hebben ervoor gekozen om hun landbouwgronden te herwaarderen met een nieuwe of bestaande maatschap of vennootschap onder firma. Op die manier krijgen ze zekerheid over de toepassing van de landbouwvrijstelling op de waardestijgingen. De Belastingdienst heeft de herwaarderingsmethode met een maatschap of vennootschap onder firma goedgekeurd. Na een eerder arrest vorig jaar waren er twijfels of deze herwaarderingsmethode wel juist was. De verwachting was dat de goedkeuring voor herwaarderingen voor de toekomst zou worden ingetrokken. Afgelopen vrijdag is duidelijk geworden dat er volgens de Hoge Raad niets mankeert aan de herwaarderingsmethode. De herwaarderingsmethode klopt met alle regels rond de landbouwvrijstelling, en werkt. Maar eerlijk is eerlijk, de methode werkt niet voor alle situaties.
Herwaarderingsproblematiek
In de principiële procedure die over de herwaarderingen met een maatschap of vennootschap is gevoerd zijn nog twee andere vragen beantwoord:
- Is het mogelijk de ondergrond van bedrijfsgebouwen te herwaarderen zonder dat er direct belasting is verschuldigd over de meerwaarde van de gebouwen zelf? Op dit punt is de zaak positief voor de landbouwers afgelopen. Er bestaat volgens de rechter geen bezwaar tegen om de ondergrond van de gebouwen onbelast te herwaarderen met de landbouwvrijstelling en de gebouwen op de boekwaarde te laten staan. De meerwaarde van deze gebouwen blijft dan bij de inbrenger (met een zogenoemd voorbehoud stille reserves).
- Is het mogelijk om landbouwgronden waarop een vervangingsreserve is afgeboekt met landbouwvrijstelling te herwaarderen zonder dat er direct belasting is verschuldigd?
Helaas blijkt dit een brug te ver. Het voorbehoud stille reserves voor de afgeboekte vervangingsreserve doet niet wat het moet doen. De rechter heeft beslist dat het herwaarderen met landbouwvrijstelling van dergelijke landbouwgronden alleen mogelijk is als er ook een evenredig deel van de afgeboekte vervangingsreserve in de winst wordt opgenomen. De onbelaste herwaardering van land gaat dan samen met belastingheffing over de vervangingsreserve, tenzij er nog niet verrekende verliezen zijn. Wij verwachten dat hetzelfde zich voordoet bij een afgeboekte herinvesteringsreserve of als er in de boekwaarde van de grond een (belast) (erf)pachtersvoordeel aanwezig is. De precieze berekening is overigens nog niet helemaal bekend, hiervoor heeft de Hoge Raad verwezen naar een andere rechtbank.
Afspraak met de Belastingdienst (vaststellingsovereenkomst)
Alfa heeft met de Belastingdienst de afspraak gemaakt dat herwaarderingen van landbouwgronden met de genoemde vraagpunten voorlopig mogen worden uitgevoerd, totdat de zaak definitief is beslist. Klanten die aan de afspraak meedoen zijn individueel bij de Belastingdienst aangemeld. Voor landbouwers met een herwaardering van de ondergrond gebouwen is nu duidelijk dat deze herwaardering mag blijven staan (waarbij de gebouwen niet hoeven te worden geherwaardeerd). Anders is het voor de cultuurgronden waarin een belast gedeelte zit (de afgeboekte vervangingsreserve, herinvesteringsreserve of belast (erf)pachtersvoordeel). Duidelijk is dat een evenredig deel van de belaste vervangingsreserve e.d. in de winst moet worden opgenomen. Een volledig vrijgestelde herwaardering van deze landbouwgronden zit er dus niet in. Onderdeel van de afspraak is dat nu de rechter heeft beslist dat deze herwaardering niet volledig onder de landbouwvrijstelling mogelijk is, de herwaardering door de ondernemer in principe moet worden teruggedraaid. Alfa gaat met haar klanten in overleg over de te maken keuze bij de afwikkeling van de afspraken.
Alfa is kennispartner van Melkvee.nl, het online platform voor melkveehouders. Wekelijks presenteren wij u het laatste nieuws op onze partnersite. Ook heeft Alfa, samen met Melkvee.nl, de Marge-Monitor Melkveehouderij ontwikkeld. Deze geeft in een oogopslag weer hoe de Nederlandse melkveesector er voor staat. Wilt u een gratis indicatie van de financiële positie van uw bedrijf? Ga naar www.melkvee.nl/margemonitor/mijn-situatie. Met 30 vestigingen zijn wij overal dichtbij.
Tekst: Arne de Beer