Rekenmachine moet in veranderende tijd onderbuik vervangen

Nu duidelijkheid over de regelgeving ten aanzien van fosfaat op zich laat wachten, komt deze periode qua timing misschien nog niet eens zo slecht uit. Gebrek aan vertrouwen en krapte aan beschikbare middelen voorkomen momenteel dat er massaal stappen worden gezet die de ontwikkelingsmogelijkheden op langere termijn beperken. Een geluk bij een ongeluk.

Kampioen rentekosten
De Nederlandse melkveehouderij heeft een kritieke melkopbrengst (exclusief kosten voor rente en aflossing) die bij de laagste van Europa hoort. Vooral de hoge productiviteit in melk per arbeidskracht en de inzet van gezinsarbeid liggen hieraan ten grondslag.

Toch is de totále kostprijs niet significant lager dan in de ons omringende landen. De twee bovengenoemde sterke punten van de Nederlandse melkveehouderij zijn namelijk altijd met twee handen aangegrepen om hogere financieringslasten aan te trekken. De Nederlandse melkveesector is dan ook kampioen in rente- en aflossingskosten per kilo melk.

Klem financieren
Bij de afweging wat er mag worden betaald voor een investering wordt nog volop gehandeld vanuit het onderbuikgevoel. Een voorbeeld: bij de bepaling van een inschrijvingsprijs voor grond wordt als alternatief wél gekeken naar de kosten voor mestafzet en de aankoop van mais. Het alternatief, het niet melken van de laatste tien koeien, hoor je zelden. Bovendien wordt de berekende, maximaal aanvaardbare prijs nog naar boven afgerond, omdat je anders zeker niet meedoet in de race.

Het gevolg is dat de gemiddelde melkveehouder in Nederland klem zit tussen productiviteit en financieringslasten. Soms zijn er in het verleden onverantwoord hoge verplichtingen aangegaan, die nu als een molensteen om de nek van het bedrijf hangen en daardoor ook de sfeer in het voorhuis bepalen. De handel in fosfaatrechten moet dan nog op gang komen.

Grondhouding bepalend voor perspectief
Het grootste deel van de veehouders kan worden getypeerd als ‘gemaksboer’: gericht op harmonie en handelend op gevoel. Lange tijd is er voldoende marge geweest om niet op de laatste cent te hoeven kijken. Verplichtingen werden altijd gemakkelijk aangegaan en de gehele perifere sector heeft daar jarenlang wel bij gevaren. De gemaksboer heeft relatief veel geld over voor zaken die zijn leven veraangenamen. Dit is terug te zien in het feit dat er over de gehele linie gemakkelijk kosten worden gemaakt. Hij laat zich overhalen de luxe uitvoering te kopen, kan elke investering (in gemak) naar zich toe rekenen en na aanschaf van arbeidsverlichtende machines kan de medewerker nog niet worden gemist.

De ‘rendementsboer’ is het type dat een andere houding heeft: met de rekenmachine in de hand wordt elke uitgave afgewogen. Ook in tijden van ruime beschikbaarheid van geld blijft dit type trouw aan zijn hoofddoel: rendement draaien. Deze categorie kan momenteel zonder externe hulp de bedrijfsstrategie voor de lange termijn handhaven en terugvallen op eigen aangelegde buffers. Bovendien zijn risico’s in beeld en afgedekt waar hij dat noodzakelijk acht.

Een (niet-representatief) onderzoek onder een groep agrariërs leerde dat minder dan de helft van de ondernemers een liquiditeitsplanning bijhoudt. De kans is groot dat juist de rendementsboeren dit wél gedaan hebben.

Welk type bent u?
De indeling in gemaksboeren en rendementsboeren is uiteraard een generalisatie. Maar als het goed is heeft u zichzelf in een van de typeringen herkend. Wees vervolgens dan ook kritisch op uzelf en durf keuzes te maken in uw opstelling en uw kostenpatroon. Weten hoever u kunt springen met uw financiële polsstok en welke risico’s verantwoord zijn, behoedt u voor het maken van onverantwoorde keuzes.

Alfa helpt
De tijden zijn veranderd: verandert uw cashmanagement ook mee? De rekenmachine zal in toenemende mate de onderbuik moeten gaan vervangen. Alfa helpt u graag met het in beeld brengen van uw geldstromen en adviseert u bij uw bedrijfsbeslissingen.

Alfa is kennispartner van Melkvee.nl, het online platform voor melkveehouders. Wekelijks presenteren wij u het laatste nieuws op onze partnersite. Ook heeft Alfa, samen met Melkvee.nl, de Marge-Monitor Melkveehouderij ontwikkeld. Deze geeft in een oogopslag weer hoe de Nederlandse melkveesector er voor staat. Wilt u een gratis indicatie van de financiële positie van uw bedrijf? Ga naar www.melkvee.nl/margemonitor/mijn-situatie.