Voorkom slechte opstart: “neem preventie op in BGP!”
Vanholder beschrijft 4 stappen voor het opstellen van een goede preventieplannen:
Stap 1: gebruik objectieve gegevens om een duidelijk doel te stellen
Vanholder: “Als u een duidelijk doel wil stellen is het ook belangrijk om te weten waar u zich vandaag bevindt. Zorg er daarom voor dat u over objectieve gegevens beschikt. Aan de hand hiervan kunt u aangeven dat het doel is om van x aantal ziektegevallen naar y aantal gevallen te gaan tegen het einde van het jaar.”
Tip 1: “Registreer alle ziektegevallen zodat u altijd over juiste gegevens beschikt. Afgaan op een gevoel of vermoeden leidt zelden tot de juiste acties.”
Tip 2: “Vaak hangen problemen met de opstart samen met een te diepe negatieve energiebalans na het afkalven. Dit heeft effect op de stofwisseling van de koe, waardoor zij aanspraak gaat maken op haar eigen vetreserves. Hierbij komen schadelijke ketonen vrij in het bloed. Door het routinematig monitoren van uw verse koeien op ketonen in melk, bloed of urine krijgt u inzicht in de energiebalans van uw koeien. De resultaten wijzen aan welke dieren meer risico lopen op slepende melkziekte en zijn een constante graadmeter voor het management van de transitiekoeien.”
Stap 2: ga op zoek naar de oorzaken
Als u inzicht heeft in hoe het met uw verse koeien is gesteld en welke doelstellingen u met preventie wilt nastreven, is het vervolgens zaak te zoeken naar oorzaken: “Als je ziekte behandelt, is de schade al aanwezig. Bij preventie wil je voorkomen dat problemen ontstaan. Dat betekent dat je op zoek moet naar de oorzaak. Hier kan de dierenarts u in begeleiden. Veelvoorkomende transitieziektes zoals bijvoorbeeld lebmaagverdraaiingen, ophouden van de nageboorte en baarmoederontsteking duiden vaak op slepende melkziekte. Daar kunt u dan op testen, waarna een plan kan worden opgesteld om de oorzaken van slepende melkziekte aan te pakken. U zult dan aan de slag moeten met uw voermanagement en koecomfort, en gerichte preventie voor risicodieren. Slepende melkziekte vermindert de immuunfunctie en ligt dus ook vaak aan de basis van uierontsteking. Maar ook onvoldoende hygiëne speelt een belangrijke rol in het ontstaan van mastitis.” De Healthy Start checklist helpt u om inzicht te krijgen in kritische factoren voor de de gezondheid van uw koeien in de Vital 90 Days.
Stap 3: maak een preventieplan
Probeer om de juiste maatregelen en manier van werken in een protocol vast te leggen, zodat u houvast heeft bij het uitvoeren van het preventieplan. “Naast managementmaatregelen vormt het inzetten van preventieve middelen een onderdeel van het preventieplan. Deze kunnen immers een belangrijke rol spelen in het voorkomen van ziektes bij specifieke doelgroepen. Vaccins zijn hier het meest voor de hand liggende voorbeeld van, maar niet het enige. Door risicodieren voor slepende melkziekte, zoals vette koeien of dieren die bij de vorige lactatie slecht opstartten te behandelen met Kexxtone, vermindert u het risico op het ontstaan van ketose bij deze dieren. Uw dierenarts kan u adviseren welke middelen op welk moment in te zetten en bij welke dieren.”
Stap 4: Continue opvolging en bijsturen waar en wanneer nodig.
Éenmaal aan de slag met het preventieplan is het belangrijk om ook na te gaan of de gewijzigde aanpak ook resulteert in het gewenste resultaat, stelt Vanholder. “Ziet u inderdaad dat het aantal ziektegevallen afneemt of merkt u weinig verschil? Ook hier is het belangrijk om te beschikken over correcte data om de juiste analyse te maken. Het blijven monitoren van verse koeien op ketose is hier wederom een goede graadmeter om na te gaan of management wijzigingen in de droogstand inderdaad bijdragen tot minder problemen met negatieve energiebalans, ketose en gevolgziekten. Ziet u geen verandering dan moet u opnieuw met uw dierenarts om tafel om te kijken waar het nog fout loopt en hoe u dit kunt bijsturen. Het is dus een continu proces waarbij er steeds geëvalueerd, en zo nodig bijgestuurd moet worden