Voorbereiding cruciaal voor overgang op melkrobots
Meer melk door de robots
De zes melkrobots functioneren prima. Nog belangrijker, de koeien waren er razendsnel aan gewend en produceren nu, nauwelijks vier maanden na ingebruikname van de robots, gemiddeld vier liter per dag meer dan in de oude situatie. Bovendien is het eiwitgehalte gestegen van 3,4 naar 3,6%. Qua arbeid is op het bedrijf 60 uur per week bespaard.
Kortom, bedrijfsleider Marcel Rijkers (41) is een tevreden man. Zijn doelen om met de melkrobots te realiseren, worden sneller gerealiseerd dan hij van tevoren hoopte. Dat is vooral te danken aan de goede voorbereiding, het aangepaste rantsoen en de begeleiding bij de omschakeling door Rob van Echtelt (41), één van de rundvee- en robotspecialisten van De Heus.
Het bedrijf
Marcel Rijkers is bedrijfsleider op het Koepon-bedrijf in het Groningse Feerwerd. Sinds 8 november 2022 worden de koeien gemolken met 6 Lely-melkrobots. Het rantsoen, de stalinrichting en de instellingen van de melkrobots zijn bepalend voor succesvol robotmelken. Aan het rantsoen van de koeien wordt sinds een jaar het product OmniGen toegevoegd, 55 gram per koe per dag. Omnigen ondersteunt de werking van het immuunsysteem en resulteert op het bedrijf in een lager celgetal, meer melk en een betere vruchtbaarheid. Het krachtvoer wordt geleverd door De Heus via Keizer Feerwerd.
Holstein-koeien op kleigrond
Op het bedrijf worden 360 Holstein-koeien gemolken op 250 hectare kleigrond. De arbeid wordt geleverd door vijf fulltime medewerkers en twee parttimers. Boerenzoon en voormalig verkoper van Holsteingenetica Rijkers is sinds 2013 bedrijfsleider. Zijn belangrijkste drijfveer is om de resultaten elk jaar te verbeteren. Dat lukt volgens hem alleen met gezonde koeien en betrokken personeel.
Dat waren trouwens ook belangrijke redenen om te investeren in melkrobots, zegt Rijkers. Voorheen werd op het bedrijf driemaal daags gemolken in een 2x12 melkstal. “Dat kostte veel tijd. Met automatisch melken gaat de arbeidsbehoefte enorm omlaag. Het scheelt ons 60 uur per week. Omdat wij hier werken met betaalde arbeidskrachten gaan de arbeidskosten dus flink omlaag. Ook belangrijk, melken was voor de meeste personeelsleden niet de leukste klus. Met de robots neemt het arbeidsplezier toe en blijft het bedrijf aantrekkelijk.”
De omschakeling vond plaats op 8 november 2022. Het verliep prima. Rijkers: “Dat is vooral een kwestie van een goede voorbereiding. Ik ken veel robotboeren en heb hun tips ter harte genomen. Samen met Rob van Echtelt is het allemaal minutieus gepland. De eerste dag hadden we achttien mensen in de stal om de koeien te begeleiden. Er stonden voldoende hekken en poorten om de dieren de juiste richting in te sturen. De dagen na de opstart ging het geleidelijk aan steeds beter en na enkele weken liep het lekker.”
Pensgericht voeren met aangepast rantsoen
Diergezondheid is op elk melkveebedrijf belangrijk, maar op robotbedrijven wellicht nog meer. Van de dieren wordt meer activiteit verwacht en dus werd het rantsoen aangepast. “We zijn op advies van Rob meer pensgericht gaan voeren en minder op darmniveau.” Voorheen werd al het ruw- en krachtvoer één keer per dag voor het voerhek gebracht. Nu gebeurt dat twee keer per dag en krijgen de koeien de helft van hun krachtvoer bij de robot. Automatisch melken vraagt om een ruime stal met een goede koe-routing, uitgekiend rantsoen, optimale beschikbaarheid van het voer en natuurlijk goed koemanagement.”
De data die de zes robots verzamelen zijn nu voor alle werknemers beschikbaar op hun mobiele telefoon. Bijvoorbeeld op het gebied van productie, uiergezondheid en tochtigheid. Met de app Find my cow zijn koeien razendsnel te vinden in de stal. Zo blijven alle koeien individueel in beeld en kan gericht worden ingegrepen als dat nodig is.
Het rantsoen is na de omschakeling nog wat aangepast. Rob van Echtelt: “In het begin was de mest nog wat te dun. Dat betekent dat de penswerking nog niet optimaal was. We moesten toe naar een wat trager werkend rantsoen.”
Productiestijging van 10%
Rijkers wilde de productie per koe door automatisch melken binnen één jaar met 10% verhogen. De totale melkplas gaat dan van 4,4 naar 4,8 miljoen liter melk, ofwel 800.000 liter per robot per jaar. Dat doel is nu al in zicht. Optimaal gebruik van de zes robots vraagt nog wel om een vlakker afkalfpatroon. Rijkers wil toe naar acht tot tien geboortes per week.
Hij heeft nog een doel voor ogen: een hogere levensproductie bij afvoer. Als het aan Rijkers ligt moet deze naar gemiddeld 50.000 liter in vier lactaties. “Ik streef naar koeien die veel melk geven en makkelijk oud worden. Daar werken we continu aan. Dat in de afgelopen tien jaar eenentwintig koeien de grens van 100.000 liter betekent dat we goed bezig zijn.”
We zitten op de goede weg
In het bedrijfskantoor staat een aantal beeldschermen. Rijkers werpt er af en toe een blik op. “Kijk, we hebben weer een nieuw record gerealiseerd: 42 kilo meetmelk per koe per dag. Dat met gemiddeld 2,9 melkbeurten per dag. We zitten op de goede weg.”
Laat de melkrobot(s) optimaal voor je werken
Als melkveehouder wil je zo efficient mogelijk produceren en wil je je investeringen zo snel mogelijk terugverdienen. Wanneer het gaat om melkrobots is het cruciaal dat verhoging van diergezondheid, melkproductie en de arbeidsflexibiliteit de extra kosten voor afschrijvingen, onderhoud en energie van de robot meer dan compenseren.
