Column: "Voetbal is simpel, maar simpel voetballen is het moeilijkste wat er is"
De missie van de droogstand is “herstellen”, of een “rustpauze” om in sporttermen te blijven. Tijdens de rust drinken en eten voetballers wat, worden gemasseerd, en wisselen eventueel van schoenen. Alles om zo goed en snel mogelijk te herstellen. Dat de droogstand vaak wordt gezien als een moeilijke periode, heeft alles te maken met het feit dat het soms geen rust- of herstelfase is, maar een inhaalslag.
Randvoorwaarden droogstand
De randvoorwaarden bij het droogzetten weten we allemaal; een conditiescore tussen 3 en 3,5, een “schone” uier, oftewel een laag celgetal, een productie lager dan 12-15 kg melk, en klauwen die probleemloos de eerste maanden van de lactatie doorkomen. Maar weet u ook hoe u dit laatste kunt bereiken?
Kwetsbare klauwen verse koeien
Hoorn, de stof waaruit klauwen zijn opgebouwd, groeit de eerste maanden na afkalven vrij langzaam. Herstellen is in deze fase daarom niet mogelijk. Ook is de aanslag op de klauwgezondheid de eerste lactatiemaanden het grootst.
Klauwbelasting
We weten uit metingen bij het Nederlands Klauwgezondheidscentrum dat verse koeien de eerste weken minder liggen dan de rest van het koppel. In sommige gevallen zelfs 3 uur minder per dag. Dat betekent extra belasting voor de al kwetsbare klauwen. Daarnaast worden de dieren bij de lactatie opnieuw geïntroduceerd in het koppel, waar ze hun plek in de hiërarchie moeten verdedigen. Dit geldt met name voor vaarzen. Het “trek en duwwerk” dat hierbij komt kijken, leidt opnieuw tot extra belasting voor de klauwen in deze kwetsbare periode.
Klauw verdient zelfde aandacht als uier
Klauwgezondheid van droge koeien verdient daarom dezelfde aandacht als uiergezondheid. Het is een twee-eenheid die niet los van elkaar kan worden gezien.
Timen klauwverzorging
We besteden op dit moment erg veel aandacht aan het “selectief droogzetten” maar eigenlijk doen we ook aan selectief klauwverzorgen. De selectie bepaalt dat het melkgevende koppel de meeste aandacht behoeft voor klauwverzorging en de droge koeien en hoogdrachtige pinken een stuk minder.
Klauwgezondheid begint in de droogstand
Maar het bekappen van een koe tijdens de droogstand heeft als voordeel dat ze nog 6 weken kan herstellen als dit nodig is. Wetende dat hoorn in deze periode ongeveer een centimeter per maand groeit en dat de zooldikte ook ongeveer 1.5 tot 2 cm is, is het door tijdens de droogstand te beginnen met klauwverzoring dus mogelijk een probleemkoe weer fit aan de start van de volgende wedstrijd te krijgen. Dit geldt ook voor hoogdrachtige vaarzen.
Zet droge koeien niet op reservebank
Tijdens het bekappen zien we rond de 20% dieren met ernstige problemen, hetzij zoolbloedingen of ernstige stinkpoot of Mortellaro. Tijdig behandelen en onderhoud zoals een voetenbad in de laatst twee maanden is essentieel om ook deze groep niet te laten ´verdwalen´ in het veld omdat ze letterlijk niet op de benen kunnen blijven staan.
Mijn advies als deskundige in klauwgezondheid is daarom er voor te zorgen dat de droge koeien niet op de reservebank blijven zitten. Neem tijdig maatregelen voor een goede klauwgezondheid, zodat de koeien na het afkalven ‘los’ gaan in de stal.
Tekst: Jan Lievaart namens het Nederlands KlauwGezondheidsCentrum