Is agrarische bedrijfswoning nu privé- of bedrijfsvermogen?

De keuze voor privé- of zakelijk vermogen maakt u in de belastingaangifte van het jaar van aanschaf (aankoop of bouw) van de woning of de start van uw bedrijf. In principe kunt u terugkomen op de gemaakte keuze. Dit kan tot het moment waarop de aanslag van dat jaar of een later jaar onherroepelijk vaststaat. Dat is het geval als zes weken na de aanslagdatum geen bezwaar is gemaakt.

Wanneer keuzeherziening?
Onmogelijk is het niet om de gemaakte keuze daarna nog te wijzigen. Er is dan wel een bijzondere omstandigheid nodig. Dat kan een wetswijziging zijn, als u onder de nieuwe wet de oorspronkelijke keuze niet zou hebben gemaakt. Zo mochten agrarische bedrijfswoningen worden overgebracht naar het privévermogen, toen de landbouwvrijstelling werd ingeperkt bij de invoering van de Wet inkomstenbelasting 2001. Ook rechtspraak kan aanleiding geven tot keuzeherziening. In mei 2004 bepaalde de Hoge Raad dat de landbouwvrijstelling niet van toepassing is voor de ondergrond en tuin van een bedrijfswoning. Van deze beide momenten om de keuze te herzien is massaal gebruik gemaakt. De meeste agrarische bedrijfswoningen behoren dan ook tot het privévermogen.

Voordelen privévermogen
1. Een groot voordeel van een privéwoning is dat de waardestijging fiscaal onbelast blijft. Waardestijging van een bedrijfswoning wordt bij verkoop of staking wel belast.
2. Als u in een eigen woning woont, krijgt u een huurwaarde bij het inkomen geteld. De betaalde rente voor de eventuele schuld op de woning wordt in mindering gebracht. Als de huurwaarde minus rente positief is, krijgt u een extra aftrekpost van de Belastingdienst ter grootte van het positieve saldo. Daarmee woont u vrij van inkomstenbelasting in een schuldenvrije privéwoning. Voor de zakelijke woning geldt dat niet.

Voordelen zakelijk vermogen
1. De fiscale aftrekbaarheid van rentekosten van de privéwoning is inmiddels aan een groot aantal voorwaarden gebonden. Daardoor is die aftrek steeds meer beperkt. De rentekosten voor een zakelijke woning daarentegen zijn onbeperkt aftrekbaar.
2. De onderhoudskosten voor een privéwoning zijn niet aftrekbaar, afgezien van kosten voor een Rijksmonument die deels aftrekbaar zijn. De onderhoudskosten voor een bedrijfswoning zijn onbeperkt aftrekbaar.
3. Op de aanschafwaarde van een bedrijfswoning mag u fiscaal aftrekbaar tot 50% van de WOZ-waarde afschrijven. Voor een privéwoning mag dat niet. En mocht u onverhoopt een zakelijke woning met verlies verkopen, dan is dat verlies fiscaal aftrekbaar.
4. Erven of geschonken krijgen van bedrijfsvermogen is onder voorwaarden erf- of schenkbelastingvrij vanwege een ruime faciliteit in de Successiewet. Als de woning tot het bedrijfsvermogen is gerekend, valt de woning ook onder die faciliteit. Dat kan ertoe leiden dat geen erf- dan wel schenkbelasting verschuldigd is bij het erven of geschonken krijgen van een bedrijfswoning.

Alfa helpt u de juiste keus te maken
De keuze om uw agrarische bedrijfswoning tot het privé- of het zakelijk vermogen te rekenen heeft u in principe maar één keer. Laat u zich goed adviseren bij die keuze, want keuzeherziening is slechts in bijzondere gevallen mogelijk. Bedenk dat de keuze voor privévermogen niet vanzelfsprekend hoeft te zijn. Heeft u vragen? De fiscale adviseurs van Alfa staan voor u klaar!

Bert Doornekamp, belastingadviseur, 088 2531400, bdoornekamp@alfa.nl Alfa heeft 30 vestigingen in Nederland www.alfa.nl.