Het belang van monitoring van koeien tijdens de transitiefase

Monitoring van koeien in de transitiefase heeft twee doelen: enerzijds koeien die ziek worden sneller opsporen, zodat door vroegtijdiger ingrijpen de schade wordt beperkt, en anderzijds een vinger aan de pols houden en een bedrijfsbeeld verkrijgen om juist in de droogstand en voorafgaand aan het kalven het management te optimaliseren en ziekte te vermijden.

Bedrijven die reeds monitoren doen dit voornamelijk met het oog op de eerste doelstelling, maar hierbij moet je nog altijd zieke dieren behandelen. Het is echter door de tweede doelstelling namelijk het continue monitoren dat je je management kan bijsturen en je inzicht krijgt in de effectiviteit van genomen maatregelen. Dan pas kan je erin slagen om de juiste preventieve maatregelen te nemen en ziekte echte te voorkomen. Hieronder wordt verder uitgelegd wat en hoe te monitoren om dit te bereiken.

Administratie is de basis van monitoring. Dit begint al bij het goed bijhouden hoe vaak verschillende ziektes optreden. De percentages van voorkomen van kalfziekte, aan de nageboorte staan, lebmaagverplaatsingen en mastitis tijdens de eerste 30 dagen in lactatie geven al een goede indicatie of de transitiefase correct verloopt. Zit je hier te hoog (Figuur 1), dan is het zaak te achterhalen waar de oorzaak ligt. Ook “zachte” informatie zoals het niet lekker opstarten van koeien kan een indicator zijn voor transitiegerelateerde problemen.

Figuur 1. Streef en grenswaarden van verschillende aandoeningen bij verse koeien ter evaluatie van het transitiemanagement

Een analyse van het management tijdens de droogstand en de transitiefase is dan nodig, waar uw dierenarts u bij kan helpen door het gebruik van Elanco’s Healthy Start checklist. Hierdoor krijgt u inzichten in de kritische punten die kunnen verbeteren op uw bedrijf. Daarnaast is het van belang om verse koeien te testen op ketose en eventueel Ca++-tekort. Beide ziektes komen namelijk in grote mate subklinisch voor en verhogen het risico op andere aandoeningen, zoals deze eerder beschreven, echter zonder dat je het ziet.

Het testen van verse koeien op ketose kan aan de hand van melk, bloed of urine. Elk van deze methodes heeft zijn voor- en nadelen: zo is Elanco’s Keto-test makkelijk zelf uit te voeren op melk aan de hand van teststrips die verkleuren. Aan de hand van praktische registratieformulieren (Figuur 2), kan u de resultaten noteren, opvolgen in de tijd en samen met uw dierenarts analyseren en evalueren.

Figuur 2. Voorbeeld van Elanco’s Ketose monitoringsprogramma registratieformulier. De resultaten van systematische ketonenmontoring bij verse koeien kunnen hierop makkelijk en overzichtelijk geregistreerd worden.

Nogmaals, doelstelling van deze monitoring moet zijn om inzicht te krijgen in de onderliggende oorzaak, die dan aan te pakken, en ondertussen en nadien te blijven monitoren om te kijken of dit de gewenste resultaten oplevert. Heb je inderdaad teveel ketose op je bedrijf, stel dan een actieplan op samen met uw dierenarts over de te nemen maatregelen tijdens de droogstand en hoe u bij hoog-risicodieren ketose kan voorkomen. Alleen dan blijf je ziekte vóór en bereik je je echte doelstelling van monitoring: ziekte voorkomen resulterend in gezondere, productieve koeien met minder arbeid en stress voor jezelf.

Ga hiermee aan de slag en informeer bij uw dierenarts naar Elanco’s Healthy Start programma

NLDRYKXT00014