Nú actie ondernemen voor Programmatische Aanpak Stikstof!

De Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) is begin 2009 van start gegaan. Het is een onderdeel van Natura 2000. Doel van de PAS is om de vergunningverlening in het kader van de Natuurbeschermingswet 1998 weer vlot te trekken. Bij veel veehouders verloopt het proces moeizaam of is het geheel vastgelopen. Provinciale vergunningverleners en veehouders zijn in afwachting tot goedkeuring van het betreffende wetsvoorstel. Die goedkeuring werd in het voorjaar van 2014 verwacht, maar laat nog op zich wachten. Kamervragen en uitspraken van de Raad van State over de uitvoeringsmaatregelen hebben het proces vertraagd. Dit werpt bij veehouders zonder een Natuurbeschermingswetvergunning de vraag op hoe hierop in te spelen.

166 natuurgebieden
Natura 2000 is het Europese beleid om de biodiversiteit in natuurgebieden te beschermen. In Nederland zijn 166 natuurgebieden aangewezen als Natura 2000-gebied. In zo'n gebied wordt gestreefd naar het in stand houden van de oorspronkelijke flora en fauna. Onderdeel van het beleid is de terugdringing van stikstofdepositie. De veehouderij moet minder ammoniak gaan produceren. Dat gebeurt nu al, maar nog niet genoeg. In 133 gebieden is nog steeds sprake van een overbelaste situatie.

Vergunning verplicht
Geen veehouderij zonder ammoniakuitstoot.
Die uitstoot verandert als een veehouder het aantal dieren vergroot of de huisvesting verandert. Daarom is er binnen Natura 2000-gebieden een vergunning nodig in het kader van de Natuurbeschermingswet 1998. Binnen de vergunningverlening moet worden beoordeeld of er geen toename van stikstofdepositie optreedt binnen de verschillende gebieden. Die toename van de stikstofdepositie werd voorheen voorkomen door intern salderen (emissiereducerende maatregelen) of extern salderen (overnemen ammoniakdepositie van een naburig gelegen bedrijf). Deze mogelijkheden bieden voor veel veehouders onvoldoende perspectief voor de gewenste bedrijfsontwikkeling en/of zelfs bedrijfscontinuering.

Ontwikkelingsruimte
De Programmatische Aanpak Stikstof moet bedrijven de ruimte geven zich te ontwikkelen, binnen de grenzen van een dalende stikstofdepositie. Deze ontwikkelingsruimte wordt per Natura 2000-gebied vastgesteld en toegedeeld. Per gebied geldt dus een andere ontwikkelingsruimte. Die hangt af van de locatie van bestaande bronnen van stikstofuitstoot en van de locatie van kwetsbare flora en fauna binnen het gebied. Dichtbij een bron is de depositie immers groter dan op grotere afstand van die bron.

Herstelmaatregelen
De ontwikkelingsruimte mag geen negatief effect hebben op het instandhouden van flora en fauna. Daarom zijn herstelmaatregelen van kracht binnen de Natura 2000-gebieden. Die maatregelen verbeteren de omstandigheden voor dieren en planten. Ecologische beoordelingen moeten het evenwicht tussen de ontwikkelingsruimte en herstelmaatregelen bewaken. Voor zijn ontwikkelingsruimte heeft een veehouder niet alleen te maken met regionale herstelmaatregelen. Een landelijke reductie van ammoniak door de veehouderij is de tweede belangrijke pijler. Ook die stap is inmiddels gezet. LTO en staatssecretaris Dijksma hebben een convenant ondertekend om de uitstoot van ammoniak te verminderen.

Veel vragen
De contouren van de PAS zijn helder. Binnen de diverse overheden, milieuorganisaties en veehouders zijn er echter nog veel vragen: hoe moet de ontwikkelingsruimte worden ingepast in de PAS? Wie krijgt de beschikking over ontwikkelingsruimte en onder welke voorwaarden? De partijen worstelen nu nog met tegenstrijdigheden en juridische haken en ogen. Voordat de vergunningverlening kan worden vlot getrokken via de PAS, moet hierover duidelijkheid komen.

Intern of extern salderen
Binnen het huidige beleid rond de Natuurbeschermingswetvergunning 1998 is het nog steeds mogelijk een vergunning aan te vragen. Intern maar ook zeker extern salderen biedt voor diverse ondernemers mogelijkheden het bedrijf te ontwikkelen zonder te wachten op een nog niet inzichtelijke ontwikkelingsruimte binnen de PAS.

Binnen uw bedrijfsontwikkeling vormt de Natuurbeschermingswetvergunning een belangrijke schakel. Alfa adviseert u uw eigen situatie goed in kaart te brengen en hierop in te spelen door bijvoorbeeld de overname van stikstofdepositie van een naburig gelegen bedrijf. Alfa is u graag van dienst bij de afweging rond de vergunningverlening.

Jan-Willem van Beek, Bedrijfskundig adviseur. Alfa heeft 27 vestigingen in Nederland. www.alfa.nl