Mastitis?
Symptomen
De zichtbare uierontsteking gaat gepaard met symptomen van ontsteking:
- Pijn
- Zwelling
- Roodheid en warmte
- Koorts
De ernst van mastitis kan variëren van mild tot ernstig. Bij een milde vorm is alleen de melk afwijkend, er zitten vlokjes in de melk. Bij middelmatige mastitis is er naast de afwijkende melk ook zwelling van het kwartier en soms heeft de koe een geringe temperatuursverhoging. Bij ernstige mastitis is de koe algemeen ziek, vaak met koorts of juist een te lage temperatuur, de uier is ernstig gezwollen, rood, warm en pijnlijk.
De subklinische vorm is een niet zichtbare uierontsteking, toch is er een verhoogd aantal witte bloedcellen in de melk aantoonbaar. Witte bloedcellen zijn betrokken bij de afweer en komen in grotere aantallen naar de uier als er een infectie met een kiem is.
Oorzaken
Uierontsteking wordt veroorzaakt door een infectie. Een infectie kan veroorzaakt worden door het binnen dringen van ziekteverwekkers, meestal zijn dit bacteriën. De belangrijkste mastitisverwekkers zijn E. coli, Staphylococcus aureus, Streptococcus uberis en Streptococcus dysgalactieae. Daarnaast komen Coagulase Negatieve Staphylococcen regelmatig voor. De veroorzaker (kiem) van zowel zichtbare- als subklinische uierontsteking kan door middel van bacteriologisch onderzoek van melkmonsters worden vastgesteld. De gezondheidstoestand en weerstand van de koe, de hygiëne rondom melken en van de huisvesting zijn belangrijke factoren die de kans op uierontsteking beïnvloeden.
Gevolgen
Uierontsteking is pijnlijk en afhankelijk van de ernst kan de koe ook algemeen ziek zijn. Het heeft dus direct effect op het welzijn en de gezondheidstoestand van het dier. Naast de zichtbare symptomen van mastitis kan de koe ook een verminderde eetlust en herkauwactiviteit hebben. Vaak gaat het gepaard met een melkproductiedaling.
Behandeling
Behandel altijd volgens bedrijfsbehandelplan en/of advies van de dierenarts. Geadviseerd wordt om bij uierontsteking een pijnstiller/ontstekingsremmer te geven, omdat het een pijnlijke aandoening is en de ontstekingsremmende werking het herstel van de koe en uier bevordert. Een behandeling met antibiotica is geïndiceerd als de mastitisverwekker een bacterie is. Hiervoor zijn twee toedieningsvormen mogelijk, namelijk een uierinjector en een injectie preparaat. In sommige, vooral bij ernstige, gevallen wordt een combinatie van beide geadviseerd.
Tekst: Monique Driesse