Eerste Cijfers die Spreken Melkveehouderij voor 2023 waarschuwt voor druk op liquiditeit

‘Een bovengemiddeld jaar’ noemt Alfa 2022 in Cijfers die Spreken, mede door de geëxplodeerde melkprijs van € 57,27 per 100 kg melk bij een gemiddelde melkproductie van 1.128.227 kg melk met 4,41% vet en 3,55% eiwit. De voorspelde prijscorrectie laat zich zien in het eerste kwartaal van 2023, maar ook bij een verwachte prijs van € 45 per 100 kg melk blijft er onderaan de streep voldoende over. Daar staan echter flink hogere kosten tegenover, ook in het lopende jaar. Krachtvoer blijft aan de prijs, de inflatie komt rond de 6% uit en de rentestijging zet door. Ondernemers hebben ook te maken met de financiële impact van de afbouw van de derogatie.

“Op veel bedrijven is er misschien wel sprake van een liquiditeitsbuffer. Maar ondanks dat blijft het credo voor 2023 ‘focus op de variabele kosten’, om een zo hoog mogelijk bedrag voor huur, afschrijving en rente over te houden”, adviseert Jan van der Vegt in een verkenning voor komend jaar. Melkveehouders kunnen na het ‘topjaar’ 2022 immers ook nog een forse belastingaanslag tegemoet zien. Dat maakt de opzet van een goede liquiditeitsbegroting voor dit jaar belangrijker dan ooit.

Extra voerkosten en hogere rente

Alfa voorziet dat het positieve saldo op de rekening-courant niet alleen op gaat aan belastingen. Ook extra voerkosten zullen zwaar drukken, omdat pas later in het jaar een (lichte) daling van de voerprijzen wordt verwacht. Ondernemers die hun rentevaste periode zien aflopen, worden daarnaast geconfronteerd met een hoger percentage.

Kritiek voersaldo

Om zuinig aan te doen met het positieve saldo op de rekening kwam Alfa vorig jaar met een nieuw kengetal: het kritiek voersaldo (KVS). Het getal staat voor het totaal aan vaste uitgaven (exclusief aankoop voer) min de overige opbrengsten (exclusief melk). Door alleen maar te sturen op de kritieke melkopbrengst (KMO) kan de focus in de bedrijfsvoering te veel komen te liggen op het dichthouden van de portemonnee, is de redenatie van Alfa.

Uit de eigen boekhouding constateert bedrijfskundig adviseur Jelmer Sietzema dat ‘bedrijven met de laagste voerkosten per kilo melk op dit moment zeker niet het beste inkomen hebben’. Het idee achter de introductie van het KVS als stuurmiddel is dat vrijwel alle kosten en uitgaven op bedrijfsniveau min of meer vastliggen, behalve de uitgaven voor voer. “Daar kun je elke dag keuzes in maken en ook snel het effect ervan meten.”

Gezonde liquiditeit aandachtspunt

Sturen op lage voerkosten was in 2022 niet echt nodig; geld was niet het probleem. Maar dit jaar kan de situatie weleens anders zijn. Ook is de toekomst voor veel ondernemers onzeker, door het zwalkende politieke beleid. “Een gezonde liquiditeit is dan altijd een van de eerste aandachtspunten. Bij het verkennen van een alternatieve route is het in beeld brengen van de verwachte KVS een goed hulpmiddel”, is het advies van Alfa in Cijfers die Spreken.

De eerste editie van Cijfers die Spreken voor de Melkveehouderij van 2023 is hier in te zien.