Grote uitdagingen in het mestbeleid
De mineralenproductie blijkt de laatste jaren weer te stijgen. Als voorwaarde voor het verkrijgen van derogatie eist de Europese Commissie dat de mestproductie in Nederland beneden het productieniveau van 2002 blijft. Dit plafond, 173 miljoen kilogram fosfaat groot, is nu echter drie jaar op rij overschreden. Als we uitgaan van een plaatsingsruimte van 125 miljoen kilogram fosfaat op Nederlands landbouwgrond, resteert een niet-plaatsbaar overschot van circa 50 miljoen kilogram. Oplossingen voor dit overschot worden gezocht in het voerspoor (20 miljoen), efficiëntere bemesting (15 miljoen) en export of afzet buiten de landbouw (15 miljoen).
Drie sporen
In het najaar van 2011 hebben de staatssecretarissen Bleker en Atsma hun plannen voor het toekomstig mestbeleid gepresenteerd. De aanpak loopt via drie sporen: evenwicht tussen mestproductie en -afzet, voermaatregelen en kunstmestvervangers. Bedrijven met een mestoverschot worden verplicht een deel van hun overschot te laten verwerken bij een gecertificeerde verwerker. Het percentage te verwerken mest zal per regio en diersoort gaan verschillen. Bedrijven die uitbreiden moeten rekening houden met een hoger verwerkingspercentage. De verplichte mestverwerking wordt geleidelijk ingevoerd, waarbij mogelijk in 2013 al een begin wordt gemaakt. Verwerkingscontracten moeten uiterlijk op 31 december van het voorafgaande jaar worden afgesloten. Voor het overige deel van het mestoverschot moet de afzet uiterlijk op 15 mei van het productiejaar gegarandeerd zijn.
Naast het vooraf regelen van de mestafzet moet door middel van voermaatregelen de mineralenproductie worden verminderd. Voor de varkenshouderij zijn in een verordening van het Productschap Diervoeder verplichtingen opgenomen voor een hogere fosfaatefficiëntie. Voor de melkveehouderij isin eerste instantie gekozen voor een vrijwillige aanpak, waarbij tien procent minder fosfor in het rantsoen wordt nagestreefd.
Als laatste gaat de overheid zich binnen de EU sterk maken om hoogwaardige mineralenconcentraten die op bouwland worden gebruikt niet langer als dierlijke mest te moeten beschouwen. Hierdoor wordt de dierlijke mestmarkt ontlast en wordt het gebruik van kunstmest verminderd.
Vragen
Veel zaken van het nieuwe mestbeleid roepen vragen op. De hoofdlijnen zijn bekend. Het venijn zit in de details en in de uitwerking. Het komende jaar wordt gewerkt aan de wetgeving voor de verplichte mestverwerking en afzet. Dan worden onder meer de percentages mestverwerking bekend. Alfa Accountants en Adviseurs volgt de ontwikkelingen op de voet en is graag bereid de gevolgen voor uw bedrijf door te rekenen.
Tekst: Jeroen van den Hengel