Advocaten: Minister had moeten leren van mestfraude-zaak

Volgens De Rooij had de minister moeten leren van de mestfraude-zaak van november vorig jaar. „Ook toen reageerde ze, op basis van één bron (NRC, red.), meteen enorm fel. NRC moest dat artikel later rectificeren, maar toen was de imagoschade al geleden.”

Imagoschade niet te verhalen

Peter Goumans van Hekkelman advocaten is het eens met De Rooij: „Voor de beeldvorming van de sector is het heel slecht dat de minister administratieve fouten direct als ‘fraude’ classificeerde. Het is een kansloze missie om de geleden imagoschade te verhalen. Verder stoort het me enorm dat toen duidelijk werd dat niet 7700, maar 2100 bedrijven geblokkeerd waren, de landelijke media dat alsnog presenteerden als een ‘enorm aantal’ fraudeurs. Er werd nauwelijks vermeld dat dat aantal al een stuk lager lag dan waar in eerste instantie over werd geroepen.” De Rooij vult aan: „In Amerika zou je dit soort immateriële schadeposten als imagoschade kunnen verhalen, maar dat is hier in Europa veel lastiger.”

Volgens De Rooij kloppen de meeste boeren overigens sowieso al niet aan vanwege de financiële schade. „De boeren die bij ons aanklopten om snel gedeblokkeerd te worden, deden dat in eerste instantie vanwege het welzijn van hun dieren. Een koe met een slecht beenwerk kon bijvoorbeeld niet naar het slachthuis, omdat het totale bedrijf geblokkeerd was. Het financiële gedeelte was op dat moment van ondergeschikt belang.”

Strafrecht of bestuursrecht?

Jacoline Kroon van A&S advocaten vraagt zich af of het ministerie deze stap juridisch had mogen nemen. „De overheid heeft een grote groep boeren geblokkeerd op basis van behoorlijk magere aanwijzingen. De boer moet nu zelf bewijzen dat hij onschuldig is. Dat is een omgekeerde bewijslast en dat mag niet in het strafrecht", aldus de advocate. Wel mogen overheidsorganisaties zich beroepen op het bestuursrecht, waarbij bijvoorbeeld een boete opgelegd mag worden zonder bewijs, waarna de gestrafte maar moet aantonen of hij niet in overtreding is geweest. Volgens Kroon is het echter de vraag in hoeverre het bestuursrecht van toepassing is.

'Al te veel aan mijn hoofd'

In totaal deden een tiental boeren een beroep op Linssen advocaten, omdat ze geblokkeerd waren. „In al die gevallen bleek de blokkade uiteindelijk een storm in een glas water”, zegt De Rooij. „Zij hebben verder ook geen schadeclaim ingediend. Ik hoor als reactie van veel boeren iets in de trend van ‘Ik heb al zoveel aan mijn hoofd met de fosfaatrechten en het fosfaatreductieplan, dat ik dit maar laat schieten’.

Ook bij Hekkelman Advocaten zijn nog geen schadeclaims ingediend. „ In de meeste gevallen valt de financiële schade mee”, aldus Goumans. „De kosten-batenafweging wordt nu gemaakt en in veel gevallen is het dan niet de moeite waard om er een zaak van te maken.”