Analisten: melkprijs daalt nog verder
"Dat er een daling aan zat te komen, werd door iedereen wel verwacht. De prijzen voor basiszuivelproducten konden een melkprijs van boven de 40 cent niet langer meer ondersteunen. Maar dit is wel een forse stap", zegt zuivelanalist Richard Scheper van de Rabobank. Hij reageert op de aankondiging van FrieslandCampina vandaag. In januari 2018 zakt de garantieprijs met 4 euro naar €37,50 per 100 kilo melk; een daling van bijna 10 procent.
De huidige garantieprijs (december 2017) bedraagt €41,50. In oktober en november stond de garantieprijs op €41,75; in december ging daar slechts een kwartje van af. In januari gaat er dus 4 euro van af. "Gezien het huidige prijsniveau van boter, kaas, wei en vol en mager melkpoeder, zit het er dik in dat de melkprijs nog verder zal dalen", stelt Scheper.
Wei heeft sinds medio juni al meer dan 30 procent van zijn waarde verloren, op basis van de EU-prijs. De Europese prijs voor volle melkpoeder is sinds half september bijna 15 procent gedaald. Maar waar de melkprijsdaling gaat eindigen? Daar wil de Rabo-analist liever geen uitspraak over doen.
'Melkprijs naar 30 à 33 cent'
Aris van Ommeren, zuivelhandelaar bij Farmel, is minder terughoudend. "Het kan wel naar 30, maximaal 33 cent gaan", voorspelt hij, op basis van de prijzen waar voor melkpoeders en kaas momenteel van de hand gaan. "Wereldwijd is er een groot aanbod van melk en de prijzen voor melkpoeders en boter zijn hard gezakt."
Overaanbod
De huidige neerwaartse trend in de markt voor basiszuivel komt voornamelijk door een overaanbod van melk. In Duitsland, Frankrijk, Engeland, Polen, België en ook in Nederland wordt momenteel hard gemolken. Aangespoord door de hoge melkprijs in de tweede helft van 2017 hebben veel melkveehouders er een tandje bij gezet, stelt Van Ommeren. Zelfs in Nederland werd volgens hem meer gemolken dan verwacht, ondanks de afvoer van koeien voor het fosfaatreductieplan.
Melkprijs stuwt melkproductie
Dat melkproductie-stimulerende effect van de melkprijs was wereldwijd te zien, stelt de Rabobank in haar recent verschenen Kwartaalbericht Zuivel. In het derde kwartaal van 2017 zwol de melkproductie overal ter wereld aan in vergelijking met het derde kwartaal van 2016.
De bank rept van een stijging van 2,2 procent in de grootste exportregio’s en 2,6 procent in Europa, door hogere melkprijzen, gunstige weersomstandigheden en goede (ruw)voerposities. In Nederland bleef de melkproductie in het derde kwartaal van dit jaar wel 1,1 procent achter op de productiecurve van 2016.
Omslag in vierde kwartaal 2018
De groei van de melkproductie in de grootste exportregio’s zal nog aanhouden tot en met het derde kwartaal van 2018, verwacht de Rabobank. Dat komt omdat het melkveehouders altijd tijd kost om de melkproductie af te stemmen op de melkprijs/markt; of het qua liters nu omhoog moet of naar beneden.
Scheper voorziet daarom dat de melkproductie pas in het derde kwartaal van volgend jaar stabiliseert. In het vierde kwartaal volgt dan de omslag in de Europese melkproductie ten opzichte van de tweede helft van 2017. Hij rekent dan op een daling van 1,5 procent, als gevolg van de dalende melkprijzen in het eerste halfjaar van 2018.
'Onvermijdelijke daling'
Eerder deze maand voorspelde ook ABN Amro al een 'onvermijdelijke melkprijsdaling vroeg in 2018'. Dit als gevolg van het grote melkaanbod en de sterke euro. Die combinatie zet de prijzen voor boter en poeders onder druk. Dit speelt al enige tijd, maar doordat langetermijncontracten in met name kaas vertragend werken, kon de melkprijs nog een tijdje op niveau blijven, aldus de bank.
Toen de EU-commissie echter in oktober aangaf de interventie van mager melkpoeder in 2018 sterk te gaan beperken, verzwakte ook de markt voor foliekaas snel. De vrees is namelijk dat door die maatregel er in 2018 meer melk naar de kaasbakken zal stromen. De kaasprijs daalde afgelopen tijd zo hard dat een aanzienlijke daling van de melkprijs vroeg in 2018 onvermijdelijk lijkt, voorspelde ABN Amro vorige week.
"Helaas voor de melkveehouders hebben we gelijk gekregen", reageert directeur Agrarische Bedrijven Pierre Berntsen van ABN Amro op de prijsdaling bij FrieslandCampina. Ook hij houdt rekening met een verdere daling. "Ik denk niet dat we er nu al zijn."
'Varkenscyclus'
Berntsen signaleert dat de mondiale zuivelmarkt in een driejarige 'varkenscyclus' is beland. Er is een tekort aan melk, dat leidt tot hoge zuivelprijzen, boeren gaan meer produceren, er ontstaat een marktoverschot en de melkprijzen zakken weer weg. Het piekjaar ligt nu net achter ons. Melkveehouders kunnen zich volgens Berntsen daarom alvast voorbereiden op lastige jaren in 2018 en 2019.
Meer lezen? Klik hier voor het rapport van ABN Amro. Of download hier het Kwartaalbericht van de Rabobank.