Israël: efficiënt melk produceren onder uitdagende omstandigheden
Door de ogen van een voedingsdeskundige voor herkauwers
Denk je aan Israël, dan denk je waarschijnlijk aan een land met een rijke historie. Een land waar gebeurtenissen uit het verleden de wereld in het heden hebben gevormd. Van Jeruzalem en de Klaagmuur tot de Dode Zee en het Meer van Galilea. Een land met plaatsen van religieus en cultureel belang. Dit gebied kent ook een welvarende agrarische sector. Ondanks de vaak zware klimatologische en geografische uitdagingen, die typisch zijn voor het Midden-Oosten, is er een efficiënte voedselproductie.
Vezelarm maar energierijk rantsoen
De zuivelindustrie in Israël is met ongeveer 120.000 melkkoeien redelijk klein. Toch heeft ze zich, met een gemiddelde melkproductie van meer dan 12.000 kg per koe, ontwikkeld tot een van de meest productieve ter wereld. Het warme klimaat en het gebrek aan geschikt bouwland zetten de productie van ruwvoer onder druk. Het belangrijkste voedergewas is tarwe; dit gewas kan gebruik maken van de winterse regen tijdens het groeiseizoen. In mindere mate worden ook snijmaïs, luzerne en tarwehooi geproduceerd. De geringe beschikbaarheid van voedergewassen leiden tot vezelarm ruwvoer. Voedergewassen maken doorgaans ongeveer 35% van het rantsoen uit, aangevuld met granen en andere bijproducten. Andere gebruikelijke ingrediënten in het rantsoen zijn maïskorrels, maïsgluten, koolzaadmeel en katoenzaad.
Warme zomers
De Israëlische koe is een sterker ras dan de standaard Holstein-Friesian. Dit is een resultaat van de plaatselijke fokkerij die een kleiner dier heeft voortgebracht dat de warme zomers en het vezelarme dieet aankan. Ondanks het lage ruwvoergehalte in het rantsoen blijven de gehaltes indrukwekkend, met in het najaar doorgaans ongeveer 3,9% melkvet en 3,4% melkeiwit. Boeren en nutritionisten worden met extra uitdagingen geconfronteerd wanneer religie van invloed is op het voer. Het voer moet koosjer aangeboden kunnen worden, zo ook tijdens de Pesach-periode. Hierbij moeten de voerleverancier tarwe uit het veevoer verwijderen en de melkveehouder het rantsoen aanpassen. Een hele uitdaging wanneer ingrediënten op basis van tarwe een belangrijk deel van het voer en de supplementen van het voer uitmaken!
Pensbestendig vet
Een rantsoen bevat ongeveer 25% zetmeel en in vrijwel alle rantsoenen worden pensbestendige vetsupplementen gebruikt. Deze vetten zijn voornamelijk bedoeld als energiebron en om de melkvetproductie te verbeteren. Van oudsher gebruikt men calciumzout-vetsupplementen, maar het gebruik van melkvetverhogende "high-C16"-supplementen neemt toe. De vraag naar een hoger melkvetgehalte komt van de zuivelverwerkers, met name tijdens hittestressperioden wanneer de gehalten onder druk komen te staan.
Complete rantsoenvoorziening
De melkveebedrijven bevinden zich deels in de traditionele Kibboetsgemeenschappen, coöperaties waar mensen samenwonen en de werklast en resultaten delen. Melkveebedrijven die meer individueel eigendom zijn, bevinden zich in het Moshav-systeem. Hierin werken individuele bedrijven in coöperatieverband nauw samen. Veevoer wordt hoofdzakelijk geproduceerd door regionale veevoerbedrijven die complete rantsoenen bereiden en deze op dagelijkse basis rechtstreeks leveren en voeren. Hierbij ontvangen de meeste melkveebedrijven in een regio doorgaans hetzelfde bereide voer. Sommige veevoerbedrijven bieden naast bulk, ook voer in plastic verpakkingen van 25 kg tot 600 kg aan. Deze verpakkingen zijn geschikt om meerdere dagen van te voeren.
Sturen op productie
De melkproductie in Israël is gebaseerd op een quotasysteem en de productie is grotendeels seizoensgebonden. In de warmere zomerperiode is de melkproductie lager om vruchtbaarheidsproblemen te vermijden. De melkverwerkers bieden een bonus voor in de zomer geproduceerde melk om het aanbod te stimuleren. Veel boeren hebben zich nu gericht op een hoger rendement. Deze omschakeling leidt in sommige gevallen tot een lagere bonusprikkel omdat het aanbod in deze periode toeneemt. De melkprijs lag de laatste tijd rond de 62 cent, hoewel de kosten hoog zijn. De zuivelindustrie wordt grotendeels gecontroleerd door de Israëlische regering, die ook de melkprijs vaststelt.
Een efficiënt zuivelsysteem
Het Israëlische zuivelsysteem is een voorbeeld van hoe een efficiënt zuivelproductiesysteem zich ondanks de natuurlijke uitdagingen heeft ontwikkeld. Met zijn geavanceerde technologie en voedingservaring is de Israëlische zuivelsector een sector waar anderen van kunnen leren.