Rabobank: Europese melkprijs daalt tot 45 euro in april

De gemiddelde melkprijs in de 27 EU-landen steeg sinds oktober met 0,6 procent tot 56,97 euro per 100 kilo melk in januari. De melkprijs in deze landen kent een grote variatie. Ierland is met een gemiddelde prijs van 68,37 euro koploper, Frankrijk met 49,86 euro de hekkensluiter. Dat maakt Rabobank vandaag bekend in een artikel over de wereldwijde marktontwikkelingen in de zuivel.

De bank verwacht dat de gemiddelde melkprijs in de belangrijkste melkproducerende landen in de EU daalt tot zo’n 45 euro per 100 kilogram melk in april, gebaseerd op lagere prijzen voor basiszuivelproducten. Tegelijkertijd wijzen onderhandelingen voor retailcontracten ook op prijsverlagingen.

Meer runderslachtingen in Nederland

Van prijsdalingen waren in de tweede helft van 2022 nog geen sprake. Hoge melkprijzen stimuleerden Nederlandse melkveehouders hun melkproductie te optimaliseren. In het vierde kwartaal van 2022 werd in Nederland 4,5 procent meer melk geleverd ten opzichte van een jaar eerder. 2023 begon met een toename van de melkproductie met 4,6 procent in januari. In dezelfde maand nam het aantal runderslachtingen op jaarbasis toe met 15 procent.

Hoewel de melkproductiecijfers worden afgezet tegen een lage referentie van januari 2022, lukt het melkveehouders de productie zo goed mogelijk op peil te houden. De hoge melkprijzen en de milde winter stimuleren dit. Daarnaast zijn prijzen voor belangrijke grondstoffen (kunstmest, krachtvoer, diesel) over hun piek heen.

Ongunstige weersomstandigheden

De melkproductie in de belangrijkste exportregio’s zoals de Verenigde Staten (VS), Nieuw-Zeeland, Europese Unie (EU), Argentinië, Australië, Uruquay en Brazilië groeit volgens de Rabobank in 2023 met 0,8 procent jaar-op-jaar. Dat is iets lager dan de 1 procent waar de bank enkele maanden geleden nog van uitging. Deze bijstelling is het gevolg van de toename van het aantal runderslachtingen in de VS, ongunstige weersomstandigheden in Nieuw-Zeeland, Brazilië en Argentinië en dalende melkprijzen in de EU.

In Europa en de Verenigde Staten nam de melkproductie toe. Waar vorig jaar nog sprake was van een tekort kent de zuivelmarkt inmiddels een klein overschot.

De melkproductie in de 27 EU-landen en het Verenigd Koninkrijk steeg in het vierde kwartaal met 1,6 procent. Ierland (+7,5 procent, Nederland (+4,7 procent) en Duitsland (+2,5 procent) namen een belangrijk deel van de productietoename voor hun rekening. De productie in Italië kromp met 3,5 procent.

Voor het eerste kwartaal van 2023 verwacht Rabobank een groei van 1,2 procent van de melkproductie als gevolg van de aanhoudende goede marge op boerderijniveau tot de start van het weideseizoen.

Extreme spotprijzen

Spotprijzen bewogen de afgelopen maanden extreem en trokken daarmee de zuivelnoteringen naar beneden. Dat komt het beste tot uiting in het verschil tussen notering en spotprijzen voor Goudse foliekaas. Deze prijs zakte eind januari van 4.150 euro naar 2.800 euro per ton om daarna weer op te veren tot een prijsniveau van 3.225 euro per ton. Deze bewegelijke markt brengt veel onzekerheid met zich mee.

De lagere prijzen voor basiszuivelproducten trokken extra kopers aan. Dit is een indicatie van relatief lage voorraden.

De piek van de markt voor zuivelproducten van nazomer 2022 wordt in het eerste kwartaal van 2023 met vertraging gecorrigeerd. De melkprijs in Europese landen daalt hierdoor. De kosten voor voer, kunstmest en diesel/energie blijven relatief hoog. Dit zorgt met de lagere melkprijzen voor toenemende druk op de marge op boerderijniveau.

Nieuw-Zeeland

Rabobank heeft de prognose voor de melkprijs in Nieuw-Zeeland licht naar beneden bijgesteld op NZD 8,60 per kilogram vet- en eiwit (45,00 euro per 100 kilo melk). Fonterra’s verwachting is naar beneden bijgesteld tot NZD 8,50 per kilogram vet- en eiwit (44,40 euro per 100 kilo melk). Voor een deel van de melkveehouders is druk op de marge voelbaar, aangezien de gemiddelde kostprijs in Nieuw-Zeeland ook rond dit niveau ligt.

In de VS komen de melkprijzen voor ‘Klasse IV’ melk (melk die wordt verwerkt tot boter) door zwakkere prijzen voor boter en Nonfat Dry Milk (NDM) de eerste helft van 2023 uit rond de 19,00 Amerikaanse dollar (USD) per hundredweight (35,25 euro per 100 kilo melk). De vraag naar kaas blijft naar verwachting stabiel, wat resulteert in een verwachting voor ‘Klasse III’ melk (melk die wordt verwerkt tot kaas) voor dezelfde periode op USD 18,25 per hundredweight (33,85 euro per 100 kilo melk).

Export EU daalt

De Europese zuivelexport daalde in het laatste kwartaal van 2022. Deze daling was zichtbaar in alle verschillende zuivelproducten, met uitzondering van een plus van 12 procent voor de export van magere melkpoeder. De export van vloeibare melk daalde met 23,9 procent.

Ook voor het eerste kwartaal van 2023 verwacht Rabobank dalende Europese exportcijfers. De lagere Chinese zuivelimport is een belangrijke reden hiervoor. Hoge voorraden in China en een sterke groei van de Chinese melkproductie spelen hierbij een belangrijke rol.