‘Impasse rond protestboer vraagt om herbezinning en snel ingrijpen’

“De vraag is op wat voor termijn FrieslandCampina dit gaat oplossen. Beide partijen volharden in hun standpunt. Dat wordt dus een kwestie van ‘wie heeft de langste adem’. Dat zal uiteraard FrieslandCampina zijn. Maar wil de zuivelorganisatie dit? Is het ethisch verantwoord om deze impasse maanden te laten duren?”, zegt Wiegersma. “Ik pleit voor een snelle beslissing. Dat is niet alleen beter voor Gommer, maar ook voor FrieslandCampina. Via de democratische weg zal de verplichte Kringloopwijzer opnieuw op de agenda worden gezet, maar dit is een langdurig traject. We hebben nu een nijpende situatie die zo snel mogelijk op een nette manier moet worden opgelost.”

Wiegersma plaatste gisteren op Melkweb, de besloten site voor melkveehouders van FrieslandCampina, een initiatiefvoorstel waarin hij bepleit de verplichte deelname aan de Kringloopwijzer uit de leveringsvoorwaarden te halen. Als vijftig leden hiermee instemmen, zal de verplichte Kringloopwijzer opnieuw op de bestuurlijke agenda komen. Gisteravond al hadden 75 leden het voorstel onderschreven.

‘Liever boete- dan sanctiebeleid’

Ook het niet ophalen dan wel uitbetalen van de melk als sanctiemaatregel om deelname aan de Kringloopwijzer af te dwingen, stuit Wiegersma tegen de borst. “Enerzijds begrijp ik het standpunt van de coöperatie om een uniforme regelgeving te willen afdwingen. Maar een afnamestop is ethisch gezien niet te verantwoorden. Ook de sanctie van het niet uitbetalen van de melk roept de vraag op, of FrieslandCampina wel goed bezig is. Aan de straf voor Gommer wordt weliswaar een ethische draai gegeven door te zeggen dat het melkgeld aan een goed doel wordt gedoneerd. Maar veel geld blijft er niet over want de melk moet apart worden opgehaald en verwerkt. Als die melk technisch goed is, heeft het afzonderlijk ophalen niks te maken met de kwaliteit. Het zou beter zijn als FrieslandCampina op korte termijn kiest voor een boetebeleid in plaats van een sanctiebeleid.”

'Sanctiebeleid minder gelukkige keuze'

Volgens woordvoerder Rob van Dongen van FrieslandCampina is het niet zo dat de melk van Gommer apart wordt opgehaald. “Bij mijn weten is er verder niets mis met de kwaliteit van de melk, dus deze wordt gewoon opgehaald. Na aftrek van de transportkosten reserveren we het melkgeld inderdaad voor een goed doel”, aldus Van Dongen. “Wij hebben er destijds voor gekozen om voor de verplichte Kringloopwijzer, dat in wezen een administratief instrument is, hetzelfde sanctiebeleid te hanteren als voor de kwaliteitsborging. Vooral omdat we niet allerlei maatregelen naast elkaar wilden laten bestaan. Achteraf gezien is dat een wat minder gelukkige keuze gebleken, ook omdat het probleem met Gommer niet binnen een dag of week oplosbaar blijkt. Uit ethisch oogpunt halen we de melk nu wel weer op. Maar het regelen van het inkomensvraagstuk ligt geheel bij de melkveehouder zelf. We hebben 17.000 leden, slechts één van hen heeft de Kringloopwijzer niet ingevuld en dat is deze melkveehouder. Dit zegt in mijn ogen voldoende. We zijn evenwel bereid om Gommer alle mogelijke hulp te bieden, die nodig is om alsnog aan zijn verplichting te voldoen. De bal ligt dus bij hem.”

Handtekeningenactie

Los van het initiatief van Wiegersma loopt er voor melkveehouder Gommer ook een handtekeningenactie. Deze is afgelopen woensdag begonnen door het Netwerk Grondig, de belangenorganisatie van en voor de grondgebonden melkveehouderij. Donderdagochtend was de site van Grondig korte tijd overbelast. Sindsdien is de webpagina zo’n 2500 keer bezocht. Volgens voorzitter Foppe Nijboer hebben al vijfhonderd mensen hun handtekening achtergelaten. Zij zijn het eens met de stelling dat het te ver gaat om een melkveehouder zijn inkomen te ontnemen, als hij de Kringloopwijzer niet invult. “Vanwege de fraudegevoeligheid kunnen wij er niet mee instemmen dat de Kringloopwijzer als beleidsinstrument wordt toegepast”, zegt Nijboer. “We moeten terug naar de situatie van vorig jaar, toen de grondgebonden melkveehouders zonder mestoverschot waren vrijgesteld van de verplichting om de Kringloopwijzer in te vullen.”

Belprogramma RTV Noord

Henk Gommer en de verplichte Kringloopwijzer voor grondgebonden boeren kwamen vrijdagmiddag ook uitvoerig aan bod in het radioprogramma ‘Altijd wat anders’ van rtv Noord. In dit belprogramma kreeg melkveehouder Jan Veenstra uit Doezum de gelegenheid de kwestie uit te leggen. Veenstra zei dat de hand over hand toenemende regeldruk binnen de melkveehouderij langzamerhand de spuigaten uitloopt. “Boeren zijn woest. Ze moeten er wel mee instemmen anders krijgen ze te maken met de situatie, waarin Henk Gommer nu zit. Er is een handtekeningenactie gaande en als hieruit blijkt dat de melkveehouders er genoeg van hebben, roep ik bestuursvoorzitter Frans Keurentjes van FrieslandCampina op tot het uitschrijven van een ledenvergadering. De Kringloopwijzer kost boeren enorm veel geld, neem alleen al het verplichte onderzoek van de graskuilen. Dat, terwijl FrieslandCampina in wezen niets doet met de ingediende resultaten! Qua regels is het allemaal enorm uit de klauwen gelopen. Daarover willen we met Keurentjes in gesprek.”