Melkveehouders zetten na een jaar noodgedwongen punt achter ‘Zuivel van SalLand’
Op de boerderij was toen een nieuw zuivellokaal gebouwd in een deel van de werktuigenschuur bij boerderij de Riet voor de productie van melk, karnemelk, yoghurt en roomboter onder de naam ‘Zuivel van SalLand’. De planning bij de start toen was om in 2022 zo’n 80.000 kilo melk van de 150 eigen MRIJ-koeien te gaan verwerken en daarna door te groeien naar 200.000 kilo.
Teleurgesteld
In een toelichting laat Ellis weten teleurgesteld te zijn in de gang van zaken die nu tot het stopzetten van de productie hebben geleid: „Iedereen praat enthousiast over korte ketens en duurzaam produceren maar dat wil nog niet zeggen dat er een markt voor is.”
Met ‘Zuivel van SalLand’, de hoofdletter L verwijst naar het Sallandse Land, werd vorig jaar een grote stap gezet. Dat gebeurde samen met horecaondernemer Leon Ripperda. De Lugtenbergs en Ripperda’s zijn elk voor de helft eigenaar van de speciaal opgerichte BV ‘Zuivel van SalLand’.
Verbinding
Hun samenwerking begon enkele jaren geleden met de introductie van de ‘Rietburger’. De naam verwijst naar boerderij de Riet van Tom (de zevende generatie Lugtenberg hier) en Ellis. Deze burger wordt gemaakt van het vlees van hun MRIJ-koeien die rondlopen in natuurgebied de Duursche Waarden bij het buurtschap Fortmond langs de IJssel. „Ik wilde daarmee de verbinding leggen tussen onze koeien, de natuur waarin ze rondlopen, de streek en de boerderij. Daarom ben ik enkele jaren geleden in Den Nul gewoon maar op Leon afgestapt,” vertelde Tom eerder.
Na het vlees kwam dus de zuivel. Een belangrijke rol speelde boerin Ellis. Eind vorige eeuw, zij had toen al een relatie met Tom, studeerde de geboren Heinose retail management. Voor die studie wilde ze een ondernemingsplan schrijven voor een zuivel- of kaasboerderij. Toen mocht dat niet van de opleiding en moest ze een ander onderwerp kiezen. Het idee bleef al die jaren wel in haar achterhoofd sluimeren maar vier dochters, bestuurlijk werk voor onder meer LTO-Salland en het bedrijf vroegen ook veel energie.
Extensief
Het oude plan werd actueel toen de gewenste stap naar een biologische melkveehouderij niet gezet kon worden. En ook voor Planet Proof kwam het Olster melkveebedrijf niet in aanmerking. Tom destijds: „We hadden hier juist de keuze gemaakt om met een extensief ras als MRIJ niet meer intensief maar extensief te gaan boeren. Met minder voer en met begrazing in de 25 hectare natuurgebied die we pachten. We zakten daardoor ook naar een rollend jaargemiddelde van bijna 7.000 kilo melk tegen 7.500 kilo in 2015. Toen waren we nog bezig om wat Holsteinbloed in te kruisen, maar nu zijn we weer terug bij 100 procent MRIJ. Maar terwijl je dus bewust heel extensief bezig bent gaat je melk, met alle respect, gewoon anoniem in de grote plas van FrieslandCampina.”
„Het lag dus voor de hand om de samenwerking met Leon verder uit te breiden, niet alleen voor vlees maar ook voor melk. In juni 2021 hebben we elkaar diep in de ogen gekeken en gezegd; we gaan ervoor”, vertelde Ellis toen. Er werd een gezamenlijke BV Zuivel van SalLand opgericht, de plannen werden uitgewerkt en een ton subsidie (van EU, provincie en gemeente) van Leader deed de rest. Met daarbij de eis dat er zelf minimaal hetzelfde bedrag moest worden geïnvesteerd.
Onderdeel
Op de vraag toen of er voldoende vraag zou zijn was het echtpaar toen heel positief; „Sinds we onze plannen presenteerden zijn we echt overstroomd met positieve reacties. We gaan er ook zeker niet vanuit dat de eerste drie jaar of zo het schip met goud hier op de boerderij komt binnenvaren. Maar we zijn wel onderdeel van een beweging naar meer verbinding tussen boer, streek en landschap, een kortere keten tussen boer en burger, aandacht voor streekproducten en ook een eerlijke prijs voor die boer”, zo klonk het begin 2022.
Nu na een jaar overheerst dus de teleurstelling over het besluit om te stoppen.
Tekst: Lauk Bouhuijzen
Beeld: Lauk Bouhuijzen