Toezeggingen Van Dam op bijeenkomst in Veghel
‘Wij willen #duidelijkheid’ prijkt met grote letters op het scherm achter staatssecretaris Van Dam en Kees Romijn, Hans Huijbers en Léon Faassen van de zuidelijke afdelingen van LTO. Niet alle onduidelijkheden verdwijnen gedurende de avond, maar enkele toezeggingen doet Van Dam wel. „Als er geen derogatie komt, voeren we ook geen fosfaatrechten in”, was van deze toezeggingen de opvallendste. Een pakket met maatregelen om de fosfaatproductie te reduceren, zou bijna klaar zijn.
‘Afspraak is afspraak’
Van Dam zegt te willen vechten voor behoud en verlenging van derogatie. Om daar aanspraak op te maken, moet wel voldaan worden aan de eisen van de huidige derogatie. „Ik kan niet uitleggen aan andere deelstaten dat wij recht hebben op een verlenging van derogatie, terwijl we ons niet hebben gehouden aan de afspraken van de huidige derogatie”, aldus van Dam. „Eén van die afspraken was dat wij onder het fosfaatplafond blijven. Voor mij geldt ‘afspraak is afspraak’, dus we moeten onder dat plafond komen. Zolang we dat niet doen, hoeven we ook niet te onderhandelen voor een nieuwe periode van derogatie.” Volgens de staatssecretaris hebben we wel recht op deze derogatie. ,,Wij benutten de mest hier beter dan in de rest van Europa.”
Bij de onderhandelingen voor een nieuwe derogatieperiode zou het fosfaatplafond weer ter sprake kunnen komen. „Ik wil kijken of we de geëxporteerde, verwerkte mest in mindering kunnen brengen op de Nederlandse fosfaatproductie”, zegt van Dam.
Kringloopwijzer
Voor nu moeten de melkveehouders alles op alles zetten om in 2017 onder het fosfaatplafond uit te komen. Iedere schakel in de zuivelsector kan daaraan bijdragen. Ook de zuivelcoöperaties en mengvoerleveranciers hebben daar volgens Van Dam een rol in. Verder zou de kringloopwijzer een mooi instrument kunnen zijn voor reductie van fosfaat. Nu mogen melkveehouders de kringloopwijzer daar nog niet voor gebruiken. Hans Huijbers: „De voorwaarden voor invoering van de kringloopwijzer zijn volgens mij te streng. Bij een nieuwe belastingwet hoeft de wet niet meteen voor 99,8 procent te kloppen. Van ons wordt dit nu wél verwacht.”
Een veehouder vraagt naar de boete bij overschrijding van het aantal koeien volgens de fosfaatrechten in 2018. Van Dam zegt dat dat strafbaar wordt. Een andere boer wil weten waarom we niet nu al 8 procent afromen ten opzichte van 2 juli 2015. „Juridisch is dat niet mogelijk”, antwoordt Van Dam, „we krijgen dan rechtszaken, die de melkveehouders dan waarschijnlijk winnen.” Wel vertelt hij dat de peildatum 2 juli 2015 hoe dan ook vast staat.
Fosfaatbank
Van Dam wil verhandelbare fosfaatrechten en niet alle rechten van stoppende melkveehouders in een zogenaamde fosfaatbank stoppen. „Als we dat doen, ben je als veehouder niet meer vrij om je bedrijf te ontwikkelen”, zegt Van Dam, „er gaan dan gegarandeerd bedrijven ‘op slot’. Wel wordt bij iedere transactie een afroming toegepast, die na verloop van tijd voor een fosfaatbank zorgt. De fosfaatrechten in deze bank kunnen worden uitgereikt aan boeren die voldoen aan bepaalde voorwaarden, bijvoorbeeld aan jonge boeren.”
Een opmerking uit de zaal is dat grondgebondenheid zou moeten gelden bij mestafzet en voeraankoop binnen een straal van 25 kilometer. Van Dam belooft te gaan kijken naar de mogelijkheid om dit in de wet op te nemen.