‘Nederlandse KI’s moeten haplotypes publiceren’

Een haplotype, of eigenlijk een letaal haplotype, is een erfelijk gebrek dat tot embryonale sterfte leidt. „Elk individu draagt erfelijke gebreken, die pas tot uiting komen als er inteelt wordt gepleegd. Erfelijke gebreken zijn namelijk recessief”, aldus Frans van der Kroon van het onafhankelijke fokkerijadviesbureau Peek & van der Kroon. Als een vrij dier met een drager wordt gepaard, is de helft van de nakomelingen ook drager. Als twee dragers met elkaar worden gepaard, wordt in een kwart van de gevallen een vrije nakomeling geboren, de helft van de gevallen resulteert in een dragerkalf en het laatste kwart leidt tot helemaal geen kalf, omdat het embryo wordt verworpen.

Niet alleen binnen Holstein-ras

„In het Holstein-ras zijn tot dusver vijf verschillende haplotypes gevonden, waarbij het alleen bij paringen tussen dragers van hetzelfde haplotype tot embryonale sterfte leidt. Een paring tussen een drager van haplotype 1 en een drager van haplotype 2 is dus geen probleem”, aldus Van der Kroon. Overigens beperken de haplotypes zich niet tot het Holstein-ras. Ook binnen de rassen Jersey, Brown Swiss en Fleckvieh zijn ze bijvoorbeeld aangetroffen.

Meer dan alleen meer terugkomers

Het combineren van dragers van hetzelfde haplotype leidt dus tot meer terugkomers. Maar dat niet alleen. Van enkele haplotypes is bekend dat de vrucht ook na de embryonale fase of zelfs gedurende de hele dracht kan worden verworpen. „De haplotypes zouden in elk geval ook in Nederland gepubliceerd moeten worden, zodat veehouders er rekening mee kunnen houden; dus dat ze stieren gericht kunnen inzetten of kunnen besluiten om ze niet gebruiken”, meent Van der Kroon.

Invloedrijke dragers

Invloedrijke dragers van letale haplotypes zijn bijvoorbeeld O Man (Holstein Haplotype 3), Jocko (HH4) en Shottle (HH5), wat betekent dat de helft van de zonen van deze stieren ook drager zal zijn. De Nederlandse KI’s doen er tot dusver echter het zwijgen toe.

In het vakblad Melkvee van zaterdag 29 oktober meer uitleg over de haplotypes, dragerstieren en reacties van CRV, KI Kampen, KI Samen en enkele importeurs.