Ruim 1100 PAS-aanvragen krijgen ontwikkelingsruimte
In totaal zijn er tot 1 juli van dit jaar 2735 meldingen ingediend en Van Dam is tevreden. Hij vindt dat er een goed werkend systeem ligt; tegelijkertijd zijn er ook nog aandachtspunten voor de toekomst. Inmiddels heeft de staatssecretaris een voortgangsrapportage over het eerste jaar dat het PAS in werking is naar de Tweede Kamer gestuurd.
De benutting van de ruimte voor meldingen is hoog dit eerste jaar, er is inmiddels op landelijk niveau 33 procent van de beschikbare ruimte voor zes jaar benut. Voor de vrije ontwikkelingsruimte in segment 2 gaat de benutting minder snel, 30 procent van de ruimte voor de eerste 3 jaar is inmiddels benut. Het grootste deel van de meldingen en vergunningaanvragen komt uit de landbouwsector.
Grenswaarde verlaagd
De ruimte voor meldingen en vergunningen is begrensd om te borgen dat ook de natuurdoelen kunnen worden gehaald. Op 1 juli 2016 waren er 13 gebieden van de 118 PAS-gebieden waar de grenswaarde is verlaagd, waardoor er nu altijd een vergunning nodig is.
In de gebieden Lieftinghsbroek en Veluwe (in een deel van het gebied) is de vrije ontwikkelingsruimte vrijwel volledig benut. De verlaging van de grenswaarde en benutting van vrije ontwikkelingsruimte heeft geen gevolgen voor prioritaire projecten, waarvoor apart ruimte is gereserveerd.
Natuur
De herstelmaatregelen vormen een essentieel en onlosmakelijk onderdeel van het PAS. Tijdige uitvoering is belangrijk, daarom wordt de voortgang jaarlijks gemonitord. Uit de voorlopige resultaten van de eerste monitoringsronde blijkt dat een deel van de circa 2400 maatregelen al is uitgevoerd. Voor de meeste maatregelen is de prognose dat zij tijdig afgerond worden.
Niettemin is dit volgens Van Dam het een stevige opgave. Enkele gebieden krijgen extra aandacht om de tijdigheid te garanderen. De definitieve cijfers van deze monitoringsronde komen beschikbaar in de monitoringsrapportage.
In het eerste jaar van het PAS kan er nog weinig gezegd worden over de effecten van de herstelmaatregelen die al uitgevoerd zijn en de ontwikkeling van de natuurkwaliteit. Het duurt immers lang voordat effecten in de natuur zichtbaar worden.
Ervaringen gebruikers
De bevindingen van gebruikers met het PAS-systeem en instrumentarium zijn volgens het ministerie overwegend positief. Initiatiefnemers kunnen een beroep doen op het PAS en kunnen gebruik maken van de vrijstelling van de vergunningplicht als er sprake is van maximaal 1 mol per hectare per jaar stikstofdepositie.
Ook de werking en gebruiksvriendelijkheid van AERIUS voor initiatiefnemers zijn belangrijke positieve elementen. Kritische geluiden zijn er ook. Bijvoorbeeld over het gebrek aan inzicht in de actueel beschikbare ontwikkelingsruimte en de voortgang in uitvoering van bron- en herstelmaatregelen.
Verder noemen gebruikers handhaving inzake gebruik van ruimte voor meldingen, vergunningen en prioritaire projecten in de praktijk als belangrijk aandachtspunt voor het vervolg van het PAS. Zo kan voorkomen worden dat onnodig ontwikkelingsruimte wordt vastgehouden. Dat is voor economische sectoren des te meer van belang omdat het feit dat er gebieden zijn waar de ontwikkelingsruimte inmiddels volledig benut is, veel impact kan hebben.