KNMvD: Waakzaamheid geboden bij blauwtong

‘Waakzaamheid is geboden’, zo stelt Mark van der Heijden, voorzitter vakgroep gezondheidszorg herkauwers bij de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde (KNMvD). Hij zegt dat de ziekte ons land nog niet heeft bereikt. „Er zijn deze zomer nog geen meldingen gemaakt van het virus in Nederland. De kans op een uitbraak neemt wel toe, is zelfs reëel. Zodra de knut hier komt, het blauwtongvirus verspreidt en koeien ziekte verschijnselen gaan vertonen, zullen melkveehouders waarschijnlijk wel tot actie overgaan.”

Buurlanden grijpen in

In Frankrijk is het blauwtongvirus deze zomer al wel aangetoond in bloedmonsters van graasdieren. Anders dan voorgaande jaren vertoonden deze dieren geen duidelijke blauwtong-ziekteverschijnselen. Per toeval is het virus dus op meerdere plaatsen ontdekt.
Belgische dierenartsen hebben inmiddels al 850.000 runderen en 100.000 schapen en geiten tweemaal gevaccineerd tegen blauwtong serotype 8. De overheid van ons zuidelijke buurland bestelde in totaal 4,8 miljoen doses vaccins. Voldoende om de gehele veestapel te beschermen tegen de infectieuze boosdoener.

Bescherming vee

De enige mogelijkheid om vee te beschermen tegen blauwtong is vaccineren. De dierenarts dient dan twee keer het vaccin toe met een tussenpoos van drie weken. Pas daarna zijn de dieren beschermd. Opstallen in combinatie met het bestrijden van knutten met anti-vliegenmiddel is een optie, maar biedt geen bescherming tegen blauwtong.

Nog geen vaccin beschikbaar

Veehouders die nu willen vaccineren moeten nog wel geduld hebben. Leverancier van vaccin blauwtong serotype 8, MSD Animal Health zou het materiaal ergens in juli beschikbaar stellen. Dat is uitgesteld naar begin augustus. De leverancier laat weten dat dierenartsen kunnen enten zodra de entstoffen de fabriek uit kunnen. Tineke Henselmans, melkveespecialist MSD: „Als we maandag klaar zijn met de productie, kunnen de dierenartsen dinsdag aan de slag. In ieder geval kunnen ze de bestelling al plaatsen, dan zorgen wij voor de levering.”

Bijna twee op de drie veehouders blijkt helemaal niet van plan om te gaan vaccineren ter voorkoming van blauwtong, zo blijkt uit de poll. Op melkvee.nl geven zij aan het nut van vaccineren niet in te zien. Nog eens een derde van de veehouders wil alleen vaccineren als dat gesubsidieerd wordt. Een enkeling wil liever geen risico lopen met zijn of haar bedrijf. 8 procent van de stemmers zegt daarom wel van plan te zijn om het vee te enten.

‘Mogelijk te laat’

De stap om wel te gaan vaccineren is volgens Van der Heijden sneller gemaakt als de dreiging toeneemt. „Zodra de temperatuur toeneemt – zoals afgelopen week al het geval was – verplaatsen de knutten (die het virus verspreiden) zich naar Noord Europa. Daarmee neemt het risico toe. Blauwtong is een meldingsplichtige ziekte. Er wordt nu al gemonitord of het blauwtongvirus aanwezig is in de Nederlandse veestapel. Wanneer een dierenarts melding maakt van een verdenking op blauwtong, komt de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) met specialisten om uitsluitsel te geven.”

„Als er eenmaal een uitbraak is, helpt alleen vaccineren nog. Mogelijk ben je dan al te laat. Het duurt even voordat het vaccin werkt, dus het vee kan in de tussentijd al besmet zijn”, zo stelt Van der Heijden en hij geeft nogmaals aan: “Veehouders moeten samen met hun dierenarts op basis van de risico’s en kosten-baten analyse afwegen of vaccineren op het bedrijf noodzakelijk is. Als een veehouder wil vaccineren is het nu een goed moment.”