FC: verwachte 20 procent groei al bereikt
FrieslandCampina anticipeert al jaren op een toename van de boerderijmelk. Met het oog op het wegvallen van de quotering is er de laatste zes jaar in eigen land al ruim 2,1 miljard euro geïnvesteerd in extra verwerkings- en productiecapaciteit; onderdeel van het plan Route 2010-2020.
Toch ging het harder dan gedacht. ,,We verwachtten over die periode een aanvoerstijging van 20 procent, maar daar zitten we nu al op”, zegt woordvoerder Jan-Willem ter Avest.
Ruim 11 miljard kilo melk
Het afgelopen jaar verwerkte FrieslandCampina 10,060 miljard kilo melk van de eigen leden; 600 miljoen kilo meer dan in 2014. De stijging is het gevolg van milde weersomstandigheden, goed voer en niet in de laatste plaats de extra aantallen melkkoeien op de bedrijven.
Naast de melk van de eigen leden werd nog ruim een miljard kilo melk aangekocht van boeren die geen lid zijn van de coöperatie. Het zuivelconcern verwerkte in 2015 voor het eerst meer dan 11 miljard kilo melk (11.066 miljoen kilo) in totaal.
Lichte daling melkveebedrijven
Het aantal ledenbedrijven is licht gedaald. Per eind 2015 stond de teller op 13.542 melkveebedrijven; 1,1 procent minder dan in 2014. Dat blijkt uit de jaarcijfers die vandaag bekend zijn gemaakt.
Aanvoerstijgingen
De aanvoer van ledenmelk bij FrieslandCampina lag in de quotumjaren 2010, 2011 en 2012 stabiel rond de 8,8 miljard kilo melk. In 2013 en 2014 waren al aanvoerstijgingen te zien; toen leverden de leden respectievelijk al 9,261 en 9,453 miljard liter melk. Afgelopen jaar steeg de aanvoer met 6,4 procent naar 10,060 miljard kilo.
In de periode 2010 – 2012 schommelde de totale hoeveelheid melk die het concern verwerkte rond de 10,2 miljard kilo. Ook hier is de laatste jaren een stijging te zien, van 10,6 miljard in 2013 naar 10,7 miljard in 2014 tot 11,1 miljard over het afgelopen jaar (+ 3,3 procent).
Noodmaatregel
Ondanks alle investeringen in verwerkingscapaciteit kwam het zuivelconcern eind vorig jaar toch in de problemen. De sterke groei in de melkaanvoer over de periode van november 2015 tot en met februari 2016 was niet voorzien.
Dat noopte FrieslandCampina tot het treffen van een bijzondere noodmaatregel. Over de eerste zes weken van het nieuwe jaar betaalde de onderneming voor het niet leveren van melk. Veehouders die gedurende die periode evenveel of minder melk leverden dan in de referentieperiode (13 – 27 december 2015) beurden een toeslag van 2 cent per geleverde liter.
Zestig procent maakte gebruik van deze regeling. Zo werd 35 miljoen kilo minder melk aangevoerd. Het concern betaalde daar 14,1 miljoen euro voor.
Belgische leveranciers afgestoten
Vanwege de krappe verwerkingscapaciteit besloot FrieslandCampina in november bovendien om de melk van 443 Belgische veehouders (leveranciers, geen leden) niet meer af te nemen. Deze veehouders werden opgevangen door de Belgische coöperatie Milcobel.
Op dit moment is de onderneming weer 'bij' met de verwerkingscapaciteit, volgens Ter Avest. Toch sluit hij niet uit dat er bij een eventuele volgende aanvoerpiek opnieuw zo'n noodmaatregel wordt ingezet.
Leeuwarden en Borculo
Naar verwachting komt er dit jaar echter behoorlijk wat verwerkingscapaciteit bij. In de fabriek in Leeuwarden, waar geëvaporeerde en gecondenseerde melk voor export wordt geproduceerd, is 138 miljoen euro in extra capaciteit gestoken. In Borculo is 175 miljoen euro geïnvesteerd in de ingrediëntenproductie en in een nieuwe melkpoederfabriek. Zowel in Leeuwarden als in Borculo moet de uitbreiding dit jaar operationeel worden.
Jaarcijfers
Uit de jaarcijfers blijkt verder dat FrieslandCampina over 2015 goed heeft geboerd. Het bedrijfsresultaat steeg (mede dankzij 45 miljoen euro aan valuta-effecten) met 17,8 procent naar 576 miljoen euro. Het concern slaagde erin om binnen de totale omzet meer producten te verkopen met een hogere toegevoegde waarde.
Bovendien daalde de kostprijs van de omzet met 6,2 procent naar 9,3 miljard euro. Dat was vooral te danken aan de lagere garantieprijs voor de boerderijmelk. Die bedroeg € 30,68; 22 procent lager dan in 2014. Ook op inkoopvoorwaarden voor overige grondstoffen en verpakkingsmaterialen kon worden bezuinigd.
Winst
FrieslandCampina zeilde dus scherp aan de wind en dat leidde ertoe dat de winst van de zuivelcoöperatie met ruim 13 procent toenam tot 343 miljoen euro. De prestatietoeslag kon omhoog van € 1,81 in 2014 naar € 2,25 in 2015; een stijging van 21 procent. De reservering op de ledenobligaties steeg navenant, van € 1,07 naar € 1,28.
Alles bij elkaar (inclusief de gemiddelde 29 cent weidemelktoeslag en 14 cent uit bijzondere melkstromen) betekent dit dat de leden van FrieslandCampina over 2015 een melkprijs beuren van € 34,64. Dat is ruim 17 procent lager dan de topprijs van € 45,05 van 2014.
'Terugval enigszins gecompenseerd'
Algemeen directeur Roelof Joosten stelde tijdens de presentatie van de jaarcijfers dat FrieslandCampina in 2015 goed heeft gepresteerd in een onzekere zuivelmarkt. ,,Dit goede resultaat heeft de terugval van de melkprijs voor de leden-melkveehouders enigszins kunnen compenseren.”