‘Honderden’ te lichte kalveren doodgespoten
In de regiokranten van Agrio Uitgeverij - Agraaf, Stal & Akker, Veldpost en Vee & Gewas – die zaterdag verschijnt, vertellen kalverhouders en veehandelaren over de honderden gedode kalveren die zij vorige week aantroffen op verzamelcentra en op de veemarkt in Leeuwarden. De kalveren zijn gedood met een injectie. Het gaat hierbij om te lichte kalveren waarvoor geen markt zou zijn. Oorzaak is het overschot aan kalveren in Nederland. Volgens een ‘veerijder’ zijn er in de laatste week van januari in totaal ruim 300 kalveren geëuthanaseerd in heel Nederland.
Alternatief lijkt ver weg
Andries Kingma, voorzitter van veemarkt Leeuwarden, zegt dat het doodspuiten van kalveren hem niet bekend voorkomt: „Wij hebben vorige week één kalf afgespoten om gezondheidsredenen.”
Henny Swinkels directeur van de VanDrie Group, is verwonderd over het nieuws: „Ik kijk ervan op, maar als veehandelaren dit bevestigen, is het ongetwijfeld waar.”
Zowel Kingma als Swinkels zeggen dat euthanaseren voorkomen moet worden en dat zij met meerdere partijen in de kalver- en melkveesector werken aan een oplossing.
Melkveehouderij is aan zet
Politici reageren geschokt op het nieuws dat kalveren die ‘over’ zijn, een spuit krijgen. CDA-Tweede Kamerlid Jaco Geurts vindt het niet toelaatbaar dat gezonde kalveren afgespoten worden, omdat er een te groot aanbod is. „De melkveehouderij staat als eerste aan de lat om deze problematiek op te lossen. Ik wil dat de melkveehouderij samen met de rest van de keten op korte termijn tot een oplossing komt. Mogelijke tijdelijke oplossingsrichting: een aantal kalveren op jonge leeftijd slachten en verder verwaarden in bijvoorbeeld petfood.”
Kamervragen
PvdA-Tweede Kamerlid Tjeerd van Dekken zegt vragen te gaan stellen over het bewust doden van honderden kalveren. „De sector heeft dus de boel niet op orde, zo blijkt. De daders moeten bestraft worden en de NVWA moet onderzoek doen naar wie en wat hier achter zit.”
Ook SP-Tweede Kamerlid Henk van Gerven reageert: „Het is moreel niet acceptabel dat kalfjes worden geëuthanaseerd alleen maar omdat ze te licht zijn en daardoor niet genoeg geld opbrengen. De kalfjes worden niet benut, maar als afval afgevoerd. Dat is niet een respectvolle manier om met leven om te gaan.”
Volgens Van Gerven heeft de Tweede Kamer weinig zicht op deze praktijk. „Staatssecretaris Dijksma heeft indertijd gezegd dat zij dit niet acceptabel vindt en dat ze werkt aan een oplossing. Als nu blijkt dat dit probleem zich nog steeds voordoet, is dat zorgwekkend.”
Geschiedenis herhaalt zich
Fije Visser, LTO-portefeuillehouder vleeskalverhouderij kent de problemen. „De kalversector wil in principe alle kalveren opnemen, maar er is een grens. En die is nu bereikt. De afzetmarkt van kalfsvlees laat niet méér toe.” Hij ziet als mogelijke oplossing het concept dat in de geitenhouderij enkele jaren geleden is bedacht en waarbij geitenhouders betalen voor de bokjes.
Niet aanvaardbaar
Ook Kees Romijn, LTO-vakgroepvoorzitter melkveehouderij, vindt het niet aanvaardbaar dat gezonde kalveren worden doodgespoten. „We werken samen met de kalversector aan een plan om het probleem met de lichte kalveren aan te pakken." Hij geeft aan nog terug te komen op deze kwestie om de zienswijze van de LTO nader uit te leggen.
Verdeeldheid komt sector duur te staan
Ruud Huirne, directeur Food & Agri Rabobank, ziet het overschot aan nuchtere kalveren als onderdeel van een totaal probleem in de sector. „Na de afschaffing van het melkquotum en de aankondiging van fosfaatrechten, ontstond veel onduidelijkheid in de sector. Mensen gaan dan vormen van strategisch gedrag vertonen. Boeren gaan zekerheid inbouwen. Maar de laatste kilo’s die zij er dan uitmelken, zorgen voor een overschot en kosten geld, in plaats van dat ze wat opleveren. De vraag is of er dan collectief moet worden ingegrepen.
„Boeren belangen staan op het spel. Juist nu laten de belangenorganisaties het afweten door verdeeldheid. Daarmee laten ze kansen voor de sector liggen om het heft in eigen hand te houden. De overheid gaat ingrijpen met vaak strengere en nadelige gevolgen. Het zou beter zijn als de sector meer initiatieven nam zoals FrieslandCampina dat onlangs deed. Een goed voorbeeld van hoe het wel moet. Zij stopten de ‘overproductie’, door boeren juist te belonen voor minder levering. Misschien een idee dat op meerdere gebieden kan worden toegepast. In ieder geval moet er nu een oplossing komen om het euthanaseren van kalveren te voorkomen.”
Tekst: Monica van der Hall
Beeld: Monica van der Hall