Binnen twee weken duidelijkheid over fosfaatrechten

Onder andere PvdA en CDA hadden de staatssecretaris gevraagd wanneer de plannen voor fosfaatrechten nu eindelijk gepresenteerd zouden worden. De regering houdt boeren hierover al veel te lang in onzekerheid, betoogden ze. Van Dam antwoordde dat hij de plannen voor half februari zou presenteren. Hij onthulde wel al dat de maatregelen geen prikkel moeten zijn voor verdere intensivering van de sector.

Zembla

Het debat lag al lang op stapel; de Partij voor de Dieren had het aangevraagd naar aanleiding van de uitzending van Zembla van begin vorig jaar over schaalvergroting in de sector. Marianne Thieme, maar ook Rik Grashoff van GroenLinks, hekelden de 'cowboys' die stallen met 700 koeien houden. Grashoff erkende wel dat de melkveehouderij "de witte raaf in de veehouderij" is, waar het merendeel van de bedrijven extensief is. Maar hij vreest dat de sector gedwongen is tot verdere intensivering.

Jaco Geurts (CDA) wees deze sprekers erop dat de Nederlandse melkveehouderij internationaal aan de top staat wat dierenwelzijn betreft, en dat de sector in de afgelopen jaren veel heeft geïnvesteerd in nieuwe stallen waar koeien het nog beter hebben. Helma Lodders (VVD) wees erop dat ook bedrijfseconomisch gezien dierenwelzijn een essentieel onderdeel is van het boerenbedrijf, omdat dieren dan meer melk produceren. "En ook die bedrijven met zevenhonderd koeien moeten zich aan de wet op dierenwelzijn houden", hield ze Grashoff voor.

Geurts daagde Thieme uit om een keer mee te gaan op een werkbezoek naar een melkveehouderij, om de praktijk te leren kennen. Lodders deed een zelfde uitnodiging in de richting van Grashoff, wat de Kamervoorzitter de opmerking ontlokte: "Met z'n vieren in de bus. Gezellig."

Verkeerd beeld

"Er zijn nogal wat beelden neergezet over de Nederlandse melkveehouderij die geen recht doen aan de sector", stelde Van Dam in zijn antwoord aan de Kamer, zonder overigens namen te noemen. "Het is niet zo dat koeien geen gras meer zien; een ruime meerderheid van de Nederlandse koeien loopt in de wei." Hij haalde ook de statistieken aan en wees erop dat er 18.267 melkveebedrijven in Nederland zijn, en dat er maar 62 daarvan meer dan vierhonderd koeien hebben. Ook Zembla's beeld van de melkveehouderij was volgens Van Dam incorrect; hij gaf aan dat veruit de meeste melkveehouders goed voor hun dieren zorgen.

Wel ging hij mee in het betoog van Grashoff dat grote bedrijven een kostenvoordeel hebben ten opzichte van kleinere. "Het gemiddelde melkveebedrijf heeft het in de huidige marktomstandigheden moeilijk", stelde Van Dam. "Die bedrijven verdienen onze steun en respect."