Fotoserie: Froukje 62
Froukje krijgt onbeperkt kuil en water. De familie Reinsma laat weten dat ze er mooi uitziet en de mest is ook goed. ,,Wel is ze op dit moment wat kreupel; waarschijnlijk heeft ze zich verstapt of zo. Daarom loopt ze nu even apart van de rest van de groep." De kwetsuur wordt aangepakt met een kuur met depocilinie.
Vorige update, medio juni
Het Friese kalf Froukje 62 uit Schraard is op 11 juni opnieuw gemeten door de familie Reinsma. Froukje is goed gegroeid de afgelopen 3,5 week. De hoogte van Froukje is met 2 centimeter gegroeid naar 115 centimeter en haar gewicht met 15 kilo naar 240 kilo.
Froukje krijgt onbeperkt kuilvoer verstrekt, hetzelfde als van de melkkoeien, en water. Ze krijgt geen biks meer.
Verhuizing
Samen met haar groepsgenoten is Froukje verhuisd naar een jongveestal op een andere locatie. Hier gaan de kalveren heen vanaf een leeftijd van 6 maanden tot op het moment dat ze gedekt kunnen worden, dan gaan ze weer terug naar de boerderij.
E. coli
De familie Reinsma is vanaf half maart onbeperkt melk gaan verstrekken aan de jongste kalveren. De eerste reacties waren erg positief en de kalveren vertoonde geen diarree meer. Toch hebben zich de afgelopen maand 2 ernstige gevallen van E. coli voorgedaan, waarvan één kalf het niet heeft gered. De vraag vanuit de ondernemers is hoe het beste met E. coli bij kalveren om kan worden gegaan.
Vorige update, medio mei:
Froukje 62 uit de Friese plaats Schraard is op 20 mei opnieuw gemeten en gewogen door de familie Reinsma. Met een leeftijd van 6,5 maand heeft ze een hoogte van 113 centimeter en een gewicht 225 kilo. „Haar mest is prima en ze ziet er mooi uit”, meldt de familie Reinsma.
Qua huisvesting en rantsoen verandert er nu niet zo veel meer. Froukje krijgt nog steeds onbeperkt hooi, water en 2 kilo biks per dag.
Onbeperkt melk
De jongste kalveren krijgen nog steeds onbeperkt melk versterkt. Dit bevalt goed, zeggen Klarie en Ype. „De kalveren hebben weinig tot geen diarree, dus dat is super. Maar ze drinken lang geen 12 liter, zoals was voorspeld. Maar ze zijn goed gezond, dus dat maakt ons niet uit.”
Krimpen van veestapel
De Friese ondernemers hebben ervoor gekozen om de koeien te insemineren met Belgisch Blauw, aangezien ze met veestapel gaan krimpen per 1 januari 2017.
Vorige update, medio april:
Het Friese kalf, Froukje 62 uit Schraard, woog op 11 april 162 kilo met een hoogte van 101 centimeter. Ze is erg rustig, maar wel alert, aldus Familie Reinsma.
Froukje heeft een beetje last van schurft gehad, maar niet zo erg als haar koppelgenoten. Haar vacht ziet er mooi uit en de mest is goed. De familie Reinsma verstrekt nog hetzelfde rantsoen, namelijk onbeperkt hooi en water, aangevuld met 2 kilo biks per dag.
Onbeperkt melkverstrekking
De Friese melkveehouders zijn begonnen met het onbeperkt verstrekken van (licht aangezuurde) melk op kamertemperatuur. De eerste resultaten lijken veelbelovend. De eerste twee kalveren die zo zijn opgefokt, zijn nu verhuisd naar het strohok en zien er prima uit.
„Het werkt ook heel makkelijk. Je vult de emmer bij en klaar. Ook ben je zo wat flexibeler in tijd. Normaal staan ze om 17.00 te roepen om melk, maar nu hebben ze altijd wat. Dus je kan ook een keer wat later komen”, aldus Klarie. Verder ent de familie Reinsma de kalveren niet meer en zijn ze gestopt met de behandeling met halocur.
Vorige update, half maart:
Het roodbonte kalf Froukje 62 van de Friese familie Reinsma uit Schraard woog op 14 maart 158 kilo bij een hoogte van 98 centimeter. Vergeleken met een maand geleden is ze 36 kilo gegroeid.
De vacht van Froukje glimt mooi en ze ziet er fit en gezond uit, volgens Klarie. „Wel grappig om te zien dat ze echt een stuk makker is dan de rest van de koppel.” Froukje krijgt nog steeds hetzelfde rantsoen, namelijk onbeperkt hooi en water, aangevuld met 2 kilo biks per dag.
Koude melk
Bij de familie Reinsma is een kalverspecialist van Agrifirm langs geweest. Hij heeft geadviseerd om de jongste kalveren onbeperkt koude melk (omgevingstemperatuur) te verstrekken. Dit omdat ze anders veel te veel melk in één keer drinken, legt Klarie uit. „Gedurende de dag kunnen ze wel 12 liter koude melk drinken. De weerstand moet super worden en de groei ook. We zijn benieuwd hoe dit zal gaan.” De melk wordt een beetje aangezuurd, zodat het langer kan staan.
De familie Reinsma is met twee kalfjes begonnen met het verstrekken van koude melk. De kalveren blijven maximaal drie weken in de eenlingboxen. Daarnaa verhuizen ze naar het groepshok waar ze wel weer warme melk krijgen via de drinkautomaat.
Vorige bericht, 15 februari:
Froukje 62 van familie Reinsma uit Schraard (FR) is op 15 februari ruim 15 weken oud. Het meetlint geeft een borstomvang aan van 111 centimeter, een hoogte van 91 centimeter en een gewicht van 122 kilo.
Twee weken nadat Froukje van de melk af is gegaan, is ze op 15 februari verhuisd van de groepshuisvesting op stro naar een huisvesting met roosters. Ze krijgt nu onbeperkt hooi en water, aangevuld met 2 kilo biks per dag.
Ze ziet er goed gezond uit, volgens Klarie. „Wel wat vies, maar zo'n strohok wordt ook zomaar vuil. Gelukkig zit ze nu op de roosters." Froukje is levendig, maar wel rustiger dan haar leeftijdsgenoten. „Ze is ons natuurlijk ook meer gewend dan de rest van de koppel."
Diarree
De afgelopen periode hebben er meerdere koeien gekalfd. De veehouders zien al een lange tijd dat het aantal diarreegevallen toeneemt zodra er meerdere kalveren geboren worden in een korte periode. Klarie: „Als ik 2 of 3 kalfjes heb zitten, is er niks aan de hand. Maar zodra er meer kalveren komen, begint er één met diarree en dan gaan ze er allemaal achteraan.”
Halocur
De veehouders hebben diverse maatregelen getroffen om diarree te voorkomen. Zo worden de kalveren gehuisvest in schone hokken en op schoon stro, met een dekje om. Ze krijgen kwalitatief goede biest. Verder wordt elk kalf behandeld met Halocur (een middel ter voorkoming van diarree door de parasiet Cryptosporidium parvum) en krijgen ze een ijzerbolus toegediend.
Ten opzichte van vroeger is het wel verbeterd, volgens Klarie. „Vroeger gingen er vaker kalveren dood; dat kwam dan door Crypto. Dankzij de Halocur-behandeling houden we ze gelukkig wel in leven. Maar leuk is anders.” Ze staat zeker open voor advies van een externe deskundige. „Die kijkt toch met andere ogen dan wij.”
Biesthoeveelheid
Positief is dat de biesthoeveelheid is verbeterd. Ype en Klarie gaven eerder aan dat de koeien niet altijd voldoende biest hadden voor hun kalveren. Inmiddels hebben ze het rantsoen van de droge koeien aangepast. De laatste twee weken in de droogstand geven ze 2 kilo droogstandsbrok. De koeien geven nu meer biest, van goeie kwaliteit.
Vorige bericht, begin februari:
In de afgelopen vier weken is de hoeveelheid melk die Froukje krijgt afgebouwd, van 6 tot 0,6 liter per dag. Daarbij krijgt ze nog steeds onbeperkt droog kuilvoer, kalverbrokken en water.
Kunstbiest
Vier weken geleden hebben Ype en Klarie kunstbiest besteld. Niet altijd beschikte het bedrijf over voldoende 'eigen' biest voor de kalveren. „De kunstbiest is nog niet gebruikt, aangezien het rustig is geweest met afkalven. Maar we zijn er nu wel zeker van dat we ook in tijden met veel kalveren, iedere mond kunnen voeden."
Kunststof bodems
Familie Reinsma hebben de - eerder bestelde - kunststof bodems gedeeltelijk in gebruik genomen. Ype en Klarie zijn er zeer over te spreken: „De oude bodems waren ook nodig aan vervanging toe, er ging geregeld een kalverpoot doorheen. Daarnaast zijn de kunststof bodems makkelijker schoon te spuiten’’.
Tweede bericht, 5 januari 2016
Froukje 62 is de eerste 6 weken met 16 kilo gegroeid tot een kalf van 73 kilo met een borstomvang van 92 centimeter.
Via de drinkautomaat krijgt ze 6 liter kunstmelk per dag (170 gram melkmoeder per liter). Naast melk krijgt ze onbeperkt grashooi, kalverbiks en onbeperkt water. Een paar weken geleden is Froukje onthoornd.
Kalverdiarree
Zoals de veehouders Ype Reinsma en Klarie Kroontje bij het start van Jaar van het Kalf hebben aangegeven, is diarree een aandachtspunt. ,,De koeien die afkalfden, hadden weinig biest en de kalfjes wilden ook niet goed drinken.” Om dit probleem in de toekomst te voorkomen, heeft de familie Reinsma kunstbiest besteld. En in de kalverhokken worden nieuwe kunststof bodems aangebracht, zodat ze beter schoon te maken zijn.
Afdakje
De jongste kalveren zijn gehuisvest in een serrestal. In de winter kan het hier koud en tochtig worden. De veehouders zijn daarom van plan om een afdakje te maken boven de hokjes, zodat er geen koude luchtstroom op de kalveren valt. De kalveren hebben sinds november wel allemaal een dekje om.
Eerste bericht, begin november 2015:
Froukje 62 is in Schraard (FR) geboren op 6 november 2015. Haar borstomvang is 83 centimeter en bij de geboorte woog ze 57 kilo. Ze is een dochter van Resolut.
Tot nu toe zijn er dit jaar 22 dode kalveren geteld, inclusief de doodgeboren dieren. Bij de nuchtere kalveren was diarree de voornaamste doodsoorzaak. Omdat kalversterfte vele oorzaken kan hebben, gaat de familie met behulp van specialisten verschillende aspecten van de kalveropfok bekijken, zoals de hygiëne, voeding en huisvesting, om tot een totaalplan te komen. We volgen het bedrijf op de voet.
Bedrijf
Ype Reinsma (40) en Klarie Kroontje (36) hebben een dochter Femke (1,5 jaar). Samen houden ze 155 melkkoeien en 105 stuks jongvee op 80 hectare grond. 80 procent van de veestapel is HF, 10 procent Fleckvieh en 10 procent Belgisch Blauw. Het rollend jaargemiddelde bedraagt 8.257 kilo melk. Klarie zegt bij de fokkerij vooral te letten op een brede voorhand, een breed kruis, niet te rechte poten, een hogere melksnelheid en een normale productie.
De tussenkalftijd is gemiddeld 394 dagen, met een inseminatiegetal van 2.1 en vaarzen kalven voor het eerst af op 2.01 maanden.
Tekst: Monica van der Hall, Marjon van der Lugt
Beeld: Ellen Meinen, Familie Reinsma