Biest Fabels en Feiten

Ik geef mijn kalveren 6 liter biest en toch gaat het niet helemaal lekker.

Indien de gezondheid van de kalveren niet naar wens verloopt is de eerste stap samen met uw dierenarts op zoek gaan naar mogelijke veroorzaker(s) van de problemen en factoren die invloed hebben het ontstaan van ziekten. Biest is hierin een belangrijke factor omdat hiermee direct na geboorte weerstand gegeven wordt aan het kalf. Goed biestmanagement is dan ook essentieel en dat begint door snel na afkalven voldoende biest te geven aan het kalf, omdat direct naar geboorte de opname vanuit het maagdarmkanaal naar het bloed het hoogst is en deze neemt exponentieel af. Verder is het belangrijk dat de biestkwaliteit voldoende is. Door bloedonderzoek (IgG bepaling) te doen bij kalveren tussen de 2 en 5 dagen oud kan inzicht worden gekregen of de kalveren voldoende biest hebben ontvangen. Indien de IgG waarde te laag is hebben de kalveren of te weinig, te laat biest ontvangen of biest van onvoldoende kwaliteit. De biestkwaliteit kan je meten met een biestmeter of refractometer.

Welk IgG gehalte is normaal?

Het IgG gehalte in het bloed van het kalf is goed als 15 gram IgG per liter of hoger is. Bij goed biestmanagement is deze waarde gemakkelijk haalbaar. Dit kan door de dierenarts worden gemeten in het bloed van kalveren van 2-5 dagen oud. Uit recente onderzoek op Nederlandse melkveebedrijven bleek 62% van de kalveren een IgG waarde lager dan 15 gram IgG per liter te hebben. Kalveren die minder dan 15 gram IgG per liter lopen meer kans om ziek te worden en hebben een minder optimale start. Online kan je deze video bekijken.”

Wij enten de koeien en toch gaat de kwaliteit van de biest met de biestmeter of refractometer niet omhoog, hoe kan dat?

Een biestmeter of refractometer meet de dichtheid van de biest. Deze waarde is gecorreleerd aan een IgG waarde. Dit geeft een indicatie of de biest van voldoende kwaliteit is. Dikke biest heeft namelijk veel meer eiwitten, waaronder ook IgG’s, dan te dunne biest. Wanneer de koeien gevaccineerd worden met bijvoorbeeld een vaccin ter voorkoming van kalverdiarree krijgt de biest een hoger aandeel specifieke IgG’s tegen ziekteverwekkers rotavirus, coronavirus en E. coli. Dit zie je niet terug op de biestmeter, omdat dit onderzoek geen onderscheid maakt in specieke IgG. Om hier inzicht in te krijgen zijn andere laboratorium onderzoeken nodig.
Wanneer de biest een te lage dichtheid heeft (oranje of rood) of je de koe geeft meer dan 8 liter biest is het verstandig om te kijken naar het droogstand management van de koe. Zorg bij de gebruik van de biestmeter dat de biest op kamer temperatuur is.”
Hoe moet het dan wel?
Wij houden de 5 V’s als richtlijn aan:
Veel: 2 tot 4 liter in de eerste gift.
Vlug: direct na de geboorte.
Vaak: 5,5 tot 6 liter in eerste 24 uur.
Vers: bewaar biest maximaal 7 dagen in de koelkast in een schone emmer met deksel en tot 1 jaar in de diepvries. Controleer de kwaliteit van de biest met een biestmeter.
Verrijkt: door de koe 1x te vaccineren voor het afkalven. Biest van koeien die zijn gevaccineerd met Rotavec Corona bevat extra specifieke antistoffen tegen rotavirus, coronavirus en E.coli.

Bekijk hier meer tips over biestmanagement.