ABN AMRO: ‘Kosten opkoop bedrijven niet onderschatten’
Dit is de conclusie van een rapport van CLM in opdracht van ABN AMRO bank. CLM bekeek van veertien maatregelen het potentieel om stikstof te reduceren en zette dit tegenover de kosten van de betreffende maatregel op basis van kilo’s stikstofreductie per jaar.
De opkoop en verplaatsing van bedrijven geven weliswaar de hoogste stikstofreductie (48-59 procent) maar de kosten daarvan zijn ook het hoogst. Zo bedragen de kosten van emissiereductie door uitkoop van melkveebedrijven 49 tot 56 euro per kilo stikstofreductie per jaar, bij een afschrijving van de overheidskosten van 25 jaar. Als de grond ook nog wordt afgewaardeerd, stijgt dit bedrag zelf tot 84 euro per kilo stikstof.
Struvietvorming, vergisten en vloeren
Volgens het rapport zijn technische maatregelen veel goedkoper. De jaarkosten van bijvoorbeeld struvietvorming (magnesiumchloride) levert 13 procent stikstofreductie op en bedraagt 12 euro per kilo stikstofreductie. Dagontmesting in combinatie met vergisting kost 13 euro per kilo bij 20 procent stikstofreductie. Ook een innovatie als de Lely Sphere is doorgerekend. Volgens het rapport is de totale stikstofreductie op bedrijfsniveau 27 procent. De jaarkosten bedragen ongeveer 18 euro per kilo stikstof. Emissiearme vloeren, waar momenteel veel op te doen is, leveren volgens de officiële meetwaarden 14 tot 20 procent reductie op en kosten 23 tot 27 euro per kilo stikstof per jaar.
Meer weiden, minder jongvee, voerspoor
Managementmaatregelen zijn het goedkoopst. Ze leveren weliswaar minder stikstofreductie op, maar zijn wel effectief. Verdunnen van mest met water levert 9 procent reductie op. Maximaal weiden (van 1.080 naar 2.800 uur) levert tot 15 procent stikstofreductie op. Eiwitverlaging via het voerspoor en minder jongvee aanhouden is berekend op respectievelijk 5,2 en 2,2 procent reductie. Volgens ABN AMRO leidt deze reductie op veel bedrijven tot beperkte extra kosten.
Maatregelen slim combineren
De bank ziet, op basis van het rapport, niet één maatregel als de beste voor elke bedrijf en elk gebied. Uit het rapport blijkt dat een slimme combinatie van maatregelen het meest (kosten)effectief is. Op bedrijfsniveau is zo een reductie haalbaar van 25 tot 33 procent tegen jaarkosten van 16 tot 22 euro per kilo stikstof. Volgens ABN AMRO is het daarbij logisch dat de overheid bedrijven tegemoet komt om de meerkosten van 1,60 euro per 100 kg melk te dempen. „De marge op melkveebedrijven is te krap om dit zelf te dragen”, stelt Pierre Berntsen, directeur Agrarische bedrijven.
Borging
Berntsen wijst nog op het belang van borging om het effect van de reducerende maatregelen aan te kunnen tonen. „Niet alle maatregelen in dit onderzoek bieden dezelfde zekerheid van de gerealiseerde stikstofreductie. Het gaat dan vooral om de managementmaatregelen. Daar zijn meetinstrumenten voor nodig. Bijvoorbeeld met een (afrekenbare) stoffenbalans, met metingen of periodieke keuringen. Hier is nog werk te doen, zodat de meest kostenefficiënte maatregelen zonder terughoudendheid kunnen worden genomen.”