Boeren krijgen meer tijd om zich aan te melden voor GLB

De aankomende jaren krijgen akkerbouwers en melkveehouders gerichter steun voor activiteiten die bijdragen aan een toekomstbestendige en innovatieve landbouw die in balans is met natuur, milieu en klimaat. Tussen 2023 en 2027 is hiervoor zo’n 4,7 miljard euro beschikbaar voor Nederlandse boeren.
Ecoregeling
De belangrijkste wijziging is een nieuwe ecoregeling. Boeren kunnen uit ruim twintig ecologische activiteiten kiezen om toe te passen op hun bedrijf. Dit kunnen bijvoorbeeld het beheren van houtwallen, het toepassen van kruidenrijke akkerranden en/of het telen van eitwitgewassen zijn. Boeren kunnen hiervoor een vergoeding ontvangen van circa zestig, honderd of tweehonderd euro per hectare. In totaal is er jaarlijks zo'n 152 miljoen euro hiervoor beschikbaar.
Daarnaast kunnen meer boeren meedoen aan het agrarisch natuur- en landschapsbeheer (ANLb), waar in totaal 560 miljoen euro voor is vrijgemaakt. Via het ANLb beheren boeren specifieke leefgebieden voor planten- en diersoorten, zoals boerenlandsvogels, en kunnen zij een bijdrage leveren aan klimaat en water.
Voorwaarden
Om als melkveehouder of akkerbouwer een beroep te kunnen doen op deze subsidies, moeten zij eerst aan bepaalde duurzaamheidsvoorwaarden voldoen. Dit zijn bijvoorbeeld verplichte bufferstroken langs akkers en weilanden. Voor de verplichte gewasrotatie en de regel dat vier procent van het areaal niet-productief moet zijn, is vanwege de oorlog in Oekraïne één jaar uitstel van toepassing.
Langere onderhandelingen
De onderhandelingen met de Europese Commissie hebben een stuk langer in beslaggenomen dan het doel was, erkent het ministerie van Landbouw, Natuur- en Voedselkwaliteit. Voor boeren komt de duidelijkheid over het NSP daardoor erg laat. Zij hebben hun bouwplan voor 2023 al klaar en kunnen niet met alle duurzaamheidsvoorwaarden rekening houden om aanspraak te kunnen maken op de GLB-subsidies.
Versoepelde regels
Daarom wordt het eerste jaar dat Nederland met het nieuwe GLB werkt, gebruikt om ervaring op te doen. Boeren krijgen meer tijd om zich aan te melden. Als er zich situaties voordoen waarbij boeren niet meer kunnen voldoen aan voorwaarden, omdat zij bijvoorbeeld al gewassen gezaaid hebben voor het volgende teeltjaar, wordt daarmee rekening gehouden. Ook worden enkele voorwaarden voor het eerste jaar versoepeld om boeren te stimuleren gebruik te maken van de regelingen die bijdragen aan klimaat, milieu- en natuurdoelstellingen voor de Nederlandse landbouwsector. Daarnaast krijgen boeren meer tijd om zich aan te melden
Omdat de uitdagingen op het gebied van klimaat en natuur een groot beroep doen op het verandervermogen van boeren, zet het NSP ruim in op samenwerking, investeringen en kennis en innovatie. Jonge boeren en tuinders worden gesteund bij overnametrajecten. Ook krijgen jonge landbouwers een verhoogde subsidie bij investeringsregelingen. In totaal is 120 miljoen euro beschikbaar voor de regelingen die zich op jonge boeren en tuinders richten.
Gebiedsgerichte aanpak
Daarnaast richt het GLB zich op de gebieden waar meer van boeren gevraagd wordt, zoals in veenweidegebieden en nabij Natura 2000-gebieden. Als zij hun bedrijf aan moeten passen of extensiveren, is er geld beschikbaar om samen te werken aan perspectief en het ontwikkelen en aanpassen van de bedrijfsvoering. Dit sluit volgens het ministerie aan bij de gebiedsgerichte aanpak voor de transitie van het landelijk gebied, wat een van de doelen is in het nieuwe NSP.

Tekst: Bas Lageschaar
Bas Lageschaar groeide op tussen de weilanden in de Achterhoek. Daardoor had hij altijd al belangstelling voor de agrarische sector. Voor Agrio zit hij in de redactie politiek en beleid. Bas volgt het laatste (regionale) nieuws op de voet en schrijft voor de regionale websites en verschillende printuitgaven.
Beeld: Susan Rexwinkel
Bron: Ministerie van LNV