Twintig koeien dood door botulisme

Op maandag 5 september was er één koe die niet meer kon staan. De dierenarts dacht in eerste instantie aan verkeerd voeren. Maar De Kruijf dacht dat dat niet aan de orde kon zijn en voelde dat er wat anders aan de hand was. „Een dag later ontdekten we de tweede en derde koe. Het is een ramp. Want het gebeurt en je kunt niks doen.” De dierenarts stuurde van het derde slachtoffer een monster naar de GD met het verzoek te checken op botulisme.

De koeien vraten binnen omdat buiten geen gras meer stond. „Binnen vraten ze volop. Maar de herkomst van het voer is lastig te achterhalen. Ik weet wel wat ik voer, maar ik meng alles, te weten mais en balen. Waarschijnlijk is het verontreinigde voer van één grasbaal afkomstig. Misschien van een baal die ik van een kippenhouder kocht. Ik weet het niet. Daar kom je ook niet meer achter, alles is gemengd, dat vind je niet terug.”

Op top lactatie

Intussen gingen meer koeien dood. Pas na ruim een week kwam de uitslag van de GD. Botulisme, inderdaad. Inmiddels zijn er 21 koeien dood en eentje bevindt zich op het kantelpunt, maar die zal blijvend verlamd zijn. „Ook een groot deel van de andere koeien heeft een boel schade opgelopen. Het zenuwgif veroorzaakt namelijk verlamming, onder meer aan keel en tong. Met een slechte vertering als gevolg.” Van de 80 koeien die De Kruijf molk, zijn er nu nog een kleine 60 over. „Dat is dus zo’n 25 procent verlies. Maar het bijzondere is daarbij ook nog, dat het verlies aan melk veel groter is. We missen meer dan 35 procent van de melk. Hoe dat kan? Het frustrerende is dat juist de koeien op de top van hun lactatie, dood gingen. Dat zijn de koeien die het meeste vraten, en vermoedelijk de minste weerstand hadden.”

Niet verzekerd

De Kruijf en zijn veearts haalden veel info van internet, want beide hadden botulisme nog niet eerder bij de hand gehad. „Ook heel apart is dat sinds vorig jaar het vaccin tegen botulisme niet meer is toegelaten. Niet dat ik de koeien eerder wel vaccineerde, maar op het moment dat je botulisme ontdekt, zou je het direct kunnen toedienen. Dat kon nu dus ook niet.” Inmiddels weet De Kruijf dat de NVWA zich nu wel opnieuw zal buigen over toelating van het vaccin.

De melkveehouder is niet verzekerd tegen botulisme. „Overigens, als ik dat wel was geweest, dan had je alleen de koeien vergoed gekregen, niet de andere zaken zoals het verlies van melk.”

Vandaag vergaderen Daan en zijn ouders over hoe het verder moet. Verder met het resterend aantal koeien, en dan met eigen opfok of toch aankoop? Vermoedelijk wordt het dat laatste, volgens de familie. De Kruijf heeft een gemengd bedrijf. Biologisch, met koeien en varkens en neventakken.