Meer gras met verdunde mest

Uit onderzoek van Wageningen UR blijkt dat het aanwenden van verdunde mest kan leiden tot 40 procent emissiereductie op bedrijfsniveau. Mest verdunnen met water wordt in de praktijk toegepast bij bijvoorbeeld het bemesten met sleepslangen. De onderzoekers van Proeftuin Natura 2000 vroegen zich af wat de invloed van verdunde mest is op de opbrengst en de kwaliteit van het gras.
Pilot
Afgelopen zomer werd bij de veehouders Jan Hemstede uit Ommen en Henk van Dijk uit Kampen een pilot gedaan waarbij verdunde en onverdunde mest op een proefveld is uitgereden met een zodebemester. Per proef zijn om en om vier stroken met 20 kuub per hectare onverdunde mest en vier stroken met 40 kuub per hectare verdunde mest uitgereden (1 deel water en 1 deel mest). Na het uitrijden is de opbrengst en kwaliteit van het gras van de eerstvolgende bepaald.
De zodebemester was uitgerust met een flowmeter. Een flowmeter is een instrument waarmee de doorstroming van de verdunde mest per tijdseenheid is te meten.
Naast de opbrengst werd ook gekeken naar de kwaliteit van het gras. De VEM-waarde en het eiwitgehalte van het gras bemest met verdunde mest lagen bij Van Dijk wat lager. Dit komt mogelijk doordat de ontwikkeling van het gras daar eerder op gang is gekomen door een betere opneembaarheid van de nutriënten. Bij Hemstede was de VEM-waarde en het eiwitgehalte gelijk.
Geen koekvorming
Melkveehouder Henk van Dijk is enthousiast over het resultaat met de verdunde mest. „De grond trekt de mest als een spons naar binnen en zo is er geen koekvorming in de sleuven. Na het maaien zie je dus ook niets van de mest terug, zelfs niet bij 40 m³ per hectare. Bij weiden is dat ook een groot voordeel.”
Op het oog kon Van Dijk een meeropbrengst van het gras niet ontdekken. „Maar een kleine meeropbrengst zie je niet met het blote oog.” Het mest uitrijden bij Van Dijk vond plaats onder droge omstandigheden. „Dat werkt heel positief. Wat mij betreft een mooie kans om ook mest uit te kunnen rijden in een droge periode, wanneer je het normaal zou uitstellen. Ik ben ook wel benieuwd hoe het onder natte omstandigheden uitpakt.”
Op zijn kleigrond rijdt Van Dijk in het voorjaar de mest uit met sleepslangen. Het uitrijden van de verdunde mest met een mesttank verhoogt de kostprijs. „Het wordt per kuub twee keer zo duur omdat er twee keer zoveel mest uitgereden wordt.” Echter een 10 procent hogere opbrengst levert zo’n 250 kilo drogestof extra per hectare op, zeg maar 50 euro bij 0,20 euro per kilo drogestof. „Met zo’n boerenrekensom kan het mest verdund uitrijden uit.”
Twijfels
Jan Hemstede zag op zijn zandgrond in eerste instantie ook geen opbrengstverschil. “De maaiproeven gaven echter duidelijk meer opbrengsten aan. Daarnaast was de verdeling van de mest heel goed.” Toch heeft Hemstede twijfels bij de maatregel. “Na een hele droge periode zie ik de meeropbrengst wel, maar niet als het na het bemesten gaat regenen. Daarnaast levert het hogere kosten op.”
Proeftuin Natura 2000 Overijssel bekijkt op dit moment hoe het de resultaten van deze praktijkproef kan verwerken in maatregelen met relatie tot mest.

Tekst: Sjouke Jacobsen
Begon na de HAS zijn loopbaan in de fokkerij en veevoedingsbranche. Sinds 2014 werkzaam voor Agrio, vanaf 2022 als freelance vakredacteur. Benut zijn praktijkervaring in de melkveehouderij voor Melkvee.nl en Vakblad Melkvee.
Tekst: Monica van der Hall
Beeld: Trekkerweb