Hoge zuivelprijzen zorgen voor broos evenwicht op de consumentenmarkt

Een direct gevolg van het verhogen van de consumentenprijzen is een verschuiving in het koopgedrag. De A-merken leveren volume in, waar de goedkopere merken terrein winnen. In de onderhandelingen met de supermarkten zoekt FrieslandCampina steeds naar een balans tussen prijs en volume. Een moeilijk evenwicht, mede doordat met de meeste partijen slechts één of twee keer per jaar prijsafspraken worden gemaakt. Inspelen op te verwachten kostenstijgingen en inflatie kan al snel leiden tot een lager verkoopvolume. Daar komt bij dat de inflatie zo hard oploopt dat het met prijsafspraken niet bij te houden is.

Boeren versus consumenten

Op de vraag wanneer boeren in de prijs terug gaan zien dat de consument niet bereid is meer te betalen is Schumacher duidelijk. „Er is een verschil tussen de consumentenprijs en de garantieprijs. De garantieprijs is een gemiddelde van een aantal toonaangevende zuivelverwerkers. Deze prijs betalen wij uit aan onze leden en moeten wij vervolgens wel uit de markt halen. Door middel van kostenbesparing en het optimaliseren van productienetwerk proberen we de kosten te drukken. Maar uiteindelijk zijn we toch gedwongen de extra kosten door te rekenen aan de consument.” Tegelijkertijd benadrukt Schumacher het belang van goede voeding tegen een redelijke prijs voor alle consumenten. Op de vraag of de melkprijs zijn top inmiddels bereikt heeft, antwoordt Schumacher: „Echt heel veel meer zal de garantieprijs niet meer op gaan lopen, maar de consumentenprijzen zijn nog geen afspiegeling van de garantieprijs.”

Wel of geen nabetaling

Over de volle breedte van het bedrijf realiseerde FrieslandCampina in het eerste half jaar van 2022 klinkende cijfers. Toch kiest de zuivelverwerker ervoor geen interim nabetaling uit te keren. „En dat heeft alles te maken met de onzekerheden die wij voor de tweede helft van 2022 op ons af zien komen”, legt Schumacher uit. „De ontwikkeling van de gasprijs, toenemende energiekosten, problemen met de ketenbevoorrading en de verhouding garantieprijs versus consumentenprijs zijn alle moeilijk in te schatten. Wanneer we besluiten tot een interim uitkering van de nabetaling zijn we verplicht 75 procent van de verwachte nabetaling uit te keren. En hoewel de kans klein is, wil ik nooit meer het risico nemen dat we de nabetaling deels of volledig moeten terugvragen aan de leden.” Mocht FrieslandCampina er in slagen zijn resultaten in de tweede helft van het jaar te consolideren dan kunnen de leden een contante nabetaling van 69 eurocent per 100 kilo tegemoet zien.

Ledenuitstroom en instroom

Ten aanzien van de ledenuitstroom merkt Schumacher op dat er weliswaar veel uitstromers zijn, maar dat de reden van uitstroom varieert. Een aantal boeren maakt gebruik van de afvloeiingsregeling, zoals opgesteld bij de fusie van Friesland Foods en Campina. En een ander deel stapt om financiële redenen op. Over het aantal nieuwe leden kan Schumacher nog geen uitspraken doen. „Pas aan het eind van dit jaar zal duidelijk worden hoeveel veehouders zich daadwerkelijk hebben aangemeld voor het lidmaatschap. Maar onze verwachtingen zijn positief.”

Stikstofcrisis

Uiteraard bleef ook tijdens dit persmoment de stikstofcrisis niet onbesproken. „De kabinetsplannen hebben voor veel onzekerheid gezorgd”, aldus Schumacher. „Dat kan anders. Wij willen graag meedenken in oplossingsrichtingen.” Waarbij Schumacher een paar keer verwijst naar de plannen van de coalitie Toekomstbestendige Melkveehouderij, waar ook FrieslandCampina een bijdrage aan leverde. Maar ook het creëren van mogelijkheden voor leden om de Lely Sphere aan te schaffen, laat zien dat FrieslandCampina de leden op verschillende manieren wil ondersteunen. Het overweldigende aantal belangstellenden, 450 geïnteresseerden voor 96 apparaten, toont volgens Schumacher aan dat heel veel melkveehouders een bijdrage willen leveren aan de verduurzaming van de sector.

Blik vooruit

Hoe de tweede helft van 2022 valt moeilijk te voorspellen. De grondstofkosten, energiekosten, inflatie, winstmarges in de detailhandel en verstoringen in de bevoorradingsketen laten zich moeilijk voorspellen. Daarbij neemt het verschil tussen de basiszuivelprijzen en garantieprijs af.

De prioriteiten zijn echter duidelijk. Prijsstijgingen doorvertalen in de markt, investeren in marketing en onderzoek en ontwikkeling, optimalisatie van het productienetwerk, het verbeteren van de kasstroom, verder verduurzamen en het verdedigen van de belangen van zowel FrieslandCampian als de melkveehouderij.