Zuivelproductie gedaald, maar exportwaarde sterk toegenomen in 2021
Belangrijke redenen voor de afname van de melkproductie in 2021 waren onder andere de tegenvallende kwaliteit van het ruwvoer, de hoge energie- en veevoerprijzen en de onzekerheid rondom de stikstofmaatregelen. Door de hoge veevoerprijzen is er vorig jaar minder krachtvoer gebruikt. Aldus Zuivel in Cijfers. Dit zorgde niet alleen voor minder melk, maar ook voor lagere gehaltes. De Nederlandse zuivelindustrie verwerkte in 2021 ongeveer 14,3 miljard kg melk, ruim 2 procent minder dan in 2020. Meer dan de helft daarvan was bestemd voor de kaasproductie. Deze nam met bijna 2 procent af, tot een volume van 955 duizend ton.
Exportwaarde sterk toegenomen
De totale Nederlandse uitvoerwaarde van zuivel nam in 2021 daarentegen met bijna 9 procent toe, uitkomend op een niveau van 8,2 miljard euro. Dit was niet alleen het resultaat van de fors hogere marktprijzen van zuivel, maar ook bij bijna alle producten van herstel van het volume na het eerste coronajaar. Bij de belangrijkste productgroep kaas was de stijging van het volume (+3 procent) minder sterk dan die van de waarde (+5 procent). In 2021 werd in totaal ruim 945.000 ton kaas geëxporteerd. Opvallend was de sterke afname van de export van Nederlandse kaastypes met bijna 25.000 ton.
EU belangrijkste afzetregio
De EU is van oudsher met afstand de belangrijkste afzetregio voor Nederlandse zuivelproducten. In 2021 vertegenwoordigden de leveringen naar EU-lidstaten met een waarde van bijna 5,8 miljard euro ruim 70 procent van de totale uitvoerwaarde. Alleen al de buurlanden België en Duitsland, samen met Frankrijk, zijn in waarde goed voor meer dan de helft van de totale Nederlandse zuivelafzet. Nederland is één van de meest actieve EU-lidstaten op de wereldmarkt. Het Nederlandse aandeel in de wereldhandel (exclusief de EU-intrahandel), die in 2021 93 miljard kg melkequivalenten bedroeg, was ruim 4 procent.
Tekst: Erik Kruisselbrink
Is als freelance vakbladredacteur van vele markten thuis.
Beeld: Susan Rexwinkel