Koe geeft meer melk na vaarskalf

Bij vaarzen bedraagt dit verschil gemiddeld 142 kilogram melk in 305 dagen, in latere lactaties schommelt het verschil rond de 100 kilogram. De gehaltes in de melk blijven wel hetzelfde, ongeacht geslacht.
Invloed op tweede lactatie
Wanneer een vaars direct een dochter krijgt, profiteert ze daar ook in de tweede lactatie van. Zo levert eerst een dochter, dan een zoon 8604 kg op in de tweede lactatie. Maar twee keer een zoon zorgt voor 'slechts' 8345 kg. Twee keer een dochter is goed voor 8614 kg.
Daarnaast geeft de zwangerschap van een tweede dochter een impuls aan de eerste lactatie. Over twee lactaties levert twee keer een dochter daarom 445 kg meer melk op dan twee keer een zoon, aldus de onderzoekers.
bST en zwaar kalven uitgesloten
De onderzoekers gebruikten melkproductie-resultaten uit de jaren ’90 van 1,49 miljoen Amerikaanse Holsteins. Gedurende het onderzoek ontdekten ze dat het gebruik van het productieverhogende hormoon bST de uitslag vertroebelde: hierbij verminderde het productieverschil. Deze koeien werden uitgefilterd.
Ook het idee dat bij stiertjes het afkalven vaak zwaarder gaat en de productie daardoor moeizamer verloopt, werd uitgefilterd door koeien met zware afkalvingen niet mee te tellen. Uiteindelijk bleven 113,750 melkkoeien over.
Oorzaak
Hoe het precies kan dat de melkproductie bij vaarskalveren hoger ligt, blijft onbekend. Wellicht hebben de extra vrouwelijke hormonen een gunstige invloed op de melkklieren van de moeder. Vanuit evolutie zou het ook kunnen dat moeders hun dochters een beter start willen geven omdat zij sneller vruchtbaar moeten worden, willen zij nakomelingen produceren. Stieren kunnen zich makkelijker, meer en langer reproduceren.
Bijzonder vinden de onderzoekers vooral dat het geslacht niet pas na de geboorte de melkproductie beïvloed, zoals lang gedacht, maar al in de baarmoeder. Hoewel gesext sperma extra kosten met zich meebrengt, zou het gebruik ervan bij met name vaarsjes, toch interessanter kunnen worden, opperen de onderzoekers.
Humaan
Het onderzoek werd opgezet om in het algemeen meer te leren over de invloed van sexe op moedermelk. Koeien zijn hierin nu eenmaal het gemakkelijkst te onderzoeken. Hoofdonderzoekster Katie Hinde is verbonden aan de vakgroep Humane Evolutiebiologie op Harvard, en oppert dat het op basis van dit onderzoek dus zou kunnen dat vrouwen bij dochters gemakkelijker borstvoeding geven dan bij zonen.
Het (engelse) onderzoek is hier te lezen: http://www.plosone.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0086169
Tekst: José Bongen