'Stikstofakkoord kost Vlaamse zuivelsector 800 miljoen euro omzet'
Dat zei afgevaardigd bestuurder Renaat Debergh van de Belgische confederatie van de Zuivelindustrie (BCZ), de Belgische equivalent van de Nederlandse Zuivel Organisatie (NZO) vrijdag 20 mei op de vakbeurs Agridagen in het Vlaamse Ravels.
De Vlaamse regering bereikte 23 februari een akkoord over stikstof en de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS). De varkens- en pluimveehouderij moet de stikstofuitstoot 60 procent reduceren en de melkveehouderij 15 procent. Het gevolg van deze wetgeving is dat Vlaamse melkveehouders niet meer kunnen uitbreiden, schetste Debergh. Aangezien er ieder jaar melkveehouders stoppen in Vlaanderen daalt de Vlaamse melkproductie.
„Door het stikstofakkoord daalt de uitvoer van zuivelproducten 375 tot 500 miljoen euro en verdwijnt het Vlaamse handelsoverschot in zuivelproducten”, zegt Debergh. Na de verdwijning van het melkquotum in Europa investeerden Vlaamse zuivelondernemingen op groei. Debergh schat in dat zuivelfabrikanten straks 25 procent overcapaciteit hebben. „Dit leidt tot desinvesteringen van 120 tot 150 miljoen euro.” Daarnaast heeft het ook effecten op toeleveranciers in de melkveehouderij, zoals voerfabrikanten en de verwerkende voedingsindustrie zoals chocoladefabrikanten en koekjesfabrikanten.
Realistisch referentiejaar
De Vlaamse regering koos voor 2015 als referentiejaar. Debergh spreekt van geen goed bestuur: „2015 is maar liefst zeven jaar geleden. Toen waren er 1.000 meer melkveebedrijven dan nu. We vragen als zuivelsector een realistisch referentiejaar die korter bij 2022 ligt.”
Ook wil de zuivelsector dat de stikstofruimte die vrijkomt door stoppende bedrijven (grotendeels) doorgegeven wordt naar melkveebedrijven die blijven zodat die hun bedrijven kunnen ontwikkelen. Tenslotte wil de sector dat er maximaal wordt ingezet op innovatie, technische maatregelen en voeding en niet op opkoop van melkveebedrijven.
„Er moet aandacht blijven voor de grondstofvoorziening.” Vlaanderen moet zelfvoorzienend blijven voor zuivel, vindt hij. De oorlog in Oekraïne toont volgens hem aan hoe belangrijk dat is. Door de oorlog schoten de wereldwijde graanprijzen omhoog.
Goede perspectieven
De perspectieven voor zuivel voor de lange termijn zijn eigenlijk heel goed, volgens Debergh. De afgelopen jaren daalde de productie structureel in Nederland, Duitsland en Frankrijk terwijl de vraag naar zuivel wereldwijd toeneemt. Het stikstofakkoord gooit echter roet in het eten voor de Vlaamse zuivelsector. Debergh vindt dat de stikstofdoelstellingen gehaald moeten worden, maar niet door opkoop maar door in te zetten op innovatie.
