Woede en ongeloof na rechterlijke uitspraak ‘stikstofzaken’ in Overijssel
Als gevolg van de rechterlijke uitspraak in 29 beroepen in stikstofzaken moet de provincie Overijssel opnieuw kijken naar deze stikstofbesluiten. MOB en VL hebben meerdere zaken aangespannen over afgegeven natuurvergunningen, het beweiden en bemesten door melkveebedrijven zonder natuurvergunningen en het niet optreden tegen PAS-melders.
Procedeerdrift
LTO Nederland stelt naar aanleiding van de uitspraak dat het onacceptabel is dat de rechtszekerheid van boeren die zich netjes aan de regels houden voortdurend onder druk staat. ‘De overheid dient haar verantwoordelijkheid te nemen.’
Trienke Elshof, portefeuillehouder Platteland en Omgeving, licht nader toe: „Het is schandalig dat boeren die altijd volgens de regels en te goeder trouw hebben gehandeld opeens zonder vergunning zitten. Het kan en mag niet zo zijn dat overheden naar elkaar blijven wijzen en dat boerengezinnen daar het slachtoffer van zijn. De procedeerdrift van milieuactivisten zorgt voor verlammende onzekerheid en blokkeert verduurzaming, terwijl de overheid slechts hoopgevende woorden biedt en de rechtszekerheid die burgers verdienen uitblijft. Onacceptabel. Boeren vragen zich af: wat betekent dit voor de ondernemers in deze zaak, en wat betekent het voor ons allemaal? Moeten we nu vrezen voor het handhavende optreden van de provincie? Moeten we het vee naar de slacht brengen? Dit kan zo niet voortduren.”
Kop van jut
“Opnieuw worden ondernemers die te goeder trouw hebben gehandeld met de rug tegen de muur gezet en opnieuw zullen de overheden zeggen dat er een oplossing moet en zal komen”, vult Sjaak van der Tak, voorzitter LTO Nederland aan. „De agrariërs in kwestie zijn daar vandaag niet mee geholpen.”
Van der Tak benadrukt namens LTO dat de overheid een gedegen juridische basis moet bieden waarop boeren hun bedrijf kunnen inrichten en exploiteren. „De overheid moet snel en voortvarend te werk te gaan om de agrariërs zonder vergunning zekerheid te bieden. De agrarische ondernemers mogen niet de kop van jut zijn omdat de overheid faalt in het bieden van goede beschermende regelgeving en beleid.”
‘Verschrikkelijke zaak’
Volgens Mark van den Oever van Farmers Defence Force hebben Johan Vollenbroek (MOB en VL) en de rechter de provincie Overijssel en de boeren schaakmat gezet. ‚Ik vind het verweer van de provincie ook heel zwak. Er wordt volledig voorbijgegaan aan bestaand gebruik van weilanden voor beweiding en bemesting en ik heb de provincie dat argument ook nog nooit horen noemen.”
Van den Oever ziet de rechterlijke uitspraak als zoveelste poging om de boer in de hoek te drukken. „Ik vind het een verschrikkelijke zaak. Want wie was er eerder, de koe in de wei of de Natura 2000-gebieden. Koeien in de wei en daarmee beweiden en bemesten waren er ook al voor het aanwijzen van de Natura 2000 gebieden. Daarbij is de stikstofuitstoot die dat met zich meebrengt door allerlei maatregelen - onder meer door het gebruik van emissiearme vloeren - al sterk omlaag gebracht.”
Juridisch geneuzel
Maar zelfs boeren die in emissiearme vloeren hebben geïnvesteerd, gaan volgens de rechter niet vrijuit, aldus Van den Oever. „Door het gebruik van emissiearme stallen wordt is er een stikstofreductie bereikt van gemiddeld 50 procent. Waar deze eerst 12 kilo een stikstofreductie per vierkante meter was, is deze nu 5 of 7. Op een gegeven moment is er daarom in de RAV-code een norm opgesteld van 6 kilo per vierkante meter, waar iedereen zich aan moet houden. Dus die boer die nu op 7 zit, is volgens de letter van de wet en daarmee ook de rechter in overtreding. Juridisch geneuzel, waarmee Johan Vollenbroek en de rechter de boeren en provincie schaakmat zet. Wij zijn het op dit vlak dan ook volledig oneens met de uitspraak van de rechtbank.”
Nader bestuderen
De provincie Overijssel reageert in eerste instantie neutraal. „De rechtbank Overijssel heeft uitspraak gedaan in een 29-tal rechtszaken die door de rechtbank behandeld zijn in januari en februari van dit jaar. De provincie Overijssel heeft kennisgenomen van deze uitspraken en gaat deze nader bestuderen, om zich vervolgens te beraden op welk gevolg het aan deze uitspraken dient te geven. Het gaat om 29 zaken met een uiteenlopende achtergrond, variërend van Wet Natuurbescherming-vergunningen, het beweiden en bemesten en de PAS-melders. Sommige zaken staan zelfs geheel op zichzelf. Juist vanwege de uiteenlopende inhoudelijke aspecten van deze zaken is een grondige juridische analyse per zaak noodzakelijk om te komen tot een zorgvuldige besluitvorming. Zodra Gedeputeerde Staten deze analyse en duiding voltooid hebben, dan zal de provincie hier nader over communiceren."
Tekst: Erik Kruisselbrink
Is als freelance vakbladredacteur van vele markten thuis.
Beeld: Susan Rexwinkel