Vlamingen vragen vergunning voor veldproeven gmo-maïs
![In de zomers van 2018, 2019 en 2020 had maïs op zandgronden flink te lijden onder de droogte.](http://d3ncyx4db87lab.cloudfront.net/04/50/658/mais-_droogte-_gekrulde_bladeren_s_r_2.-detail.jpeg)
Bij de drie verschillende maïstypes zijn met behulp van de Crispr-Cas9-techniek kleine aanpassingen gedaan aan het genoom, legt René Custers van VIB uit. Bij de droogtetolerante maïs is een gen uitgeschakeld dat ervoor zorgt dat de plant bij droogte het DNA ‘opvouwt’ en stopt met groeien.
Bij de beter verteerbare maïs gaat het om planten met celwanden waar minder lignine in zit; het minder verteerbare, houtige gedeelte van de celwand. Minder lignine betekent dat de suikers toegankelijker worden. Bij deze proef wordt ook samengewerkt met zaadbedrijf Limagrain. Bij de veldproef zal onder meer worden gekeken of dergelijke maïs niet extra gevoelig wordt voor legeren (omwaaien).
Omgevingsstress
De derde proef richt zich op maïs die diverse vormen van omgevingsstress kan weerstaan: droogte, hitte, een hoge dosis UV-licht of bijvoorbeeld zware metalen. „Normaliter zorgt dat voor schade aan het DNA van de plant en gaat ie z’n groei verminderen”, aldus Custers. Ook hier wordt onderzocht hoe de planten zich houden als je het gen uitschakelt dat verantwoordelijk is voor de groeistop.
Alle proeven worden gedaan op proefvelden van het Vlaamse Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO), waar het VIB een strategische samenwerking mee heeft. Uit eerder onderzoek in kassen kwamen de positieve eigenschappen van de genetisch gemodificeerde maïsplanten al naar voren. Nu willen VIB en ILVO kijken hoe dergelijke gewassen zich houden onder praktijkomstandigheden in het veld. Of er na deze veldproeven ook voerproeven mee zullen worden gedaan, kan Custers nog niet zeggen. „Maar uiteindelijk is dat natuurlijk wel de bedoeling”, geeft de Nederlander aan.
‘Geografische toepassingsbeperking’
De teelt van genetisch gemodificeerde gewassen is een heet hangijzer in Europa. Op 2 april 2015 kregen Europese lidstaten de mogelijkheid om de teelt van genetisch gemodificeerde gewassen op hun grondgebied te beperken of verbieden. Het Nederlandse kabinet heeft een zogeheten ‘geografische toepassingsbeperking’ aangevraagd en verkregen voor de teelt van gmo-gewassen met een Europese toelating. Dit betekent dat teelt van deze gewassen op dit moment in Nederland niet is toegestaan, meldt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.
Deze maatregel is getroffen met de intentie om de genetisch gemodificeerde gewassen eerst aan de hand van een afwegingskader te beoordelen. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit is bezig met het in werking stellen van dit kader. Mocht de toets van een gemodificeerd gewas aan het afwegingskader als resultaat hebben dat het gewas niet wordt verboden in Nederland, dan zal door het kabinet gevraagd worden de geografische toepassingsbeperking voor dat gewas op te heffen, aldus RVO.nl.
Voor Nederland en ook voor België geldt dat er wel wetenschappelijk onderzoek naar gmo-gewassen kan worden verricht, maar dat er voor veldproeven vergunningen moeten worden aangevraagd om dergelijke gewassen te mogen telen.