'De kwaliteit van biest is er flink op vooruit gegaan’
Gijsbert Meijer heeft een melkveebedrijf met 120 koeien in Ooltgensplaat (ZH). Hij levert vijf à zes kannen van 10 liter eerste biest per vijf weken aan Biest.nl, tegen een gemiddelde prijs over 2021 van 1,21 euro per liter. De biest levert hem niet alleen een meerprijs op, hij heeft er een extra managementtool op zijn bedrijf bijgekregen. „Biest.nl analyseert de biest op het gehalte antistoffen. Ik weet precies wat voor kwaliteit biest ik de kalveren voer. Sinds wij aan dit initiatief meedoen, geven de koeien minder biest, maar het beetje dat ze geven, is veel geconcentreerder. Ik heb geleerd dat als een koe weinig biest geeft, die altijd van goede kwaliteit is.”
Een van de maatregelen die Meijer heeft genomen om de biestkwaliteit naar een hoger niveau te tillen, is het voeren van droogstandmineralen aan zijn droge koeien. Meijer geeft de pasgeboren kalveren zoveel eerste biest als ze willen. Mocht er dan nog biest over zijn, dan gaat dat in een kan in de vriezer.
Antistoffen
Biest.nl is een onderdeel van Arts Food Products. Het bedrijf zamelt overtollige eerste biest in dat wordt verwerkt tot biestvervangers voor de dierlijke sector. De eerste biest bevat het hoogste gehalte antistoffen, zegt Paul Arts van Biest.nl. In de praktijk gaat 4 tot 6 liter eerste biest naar het kalf, weet Arts. Er moet ten minste 60 gram antistoffen in een liter biest zitten, een kalf moet meer dan 200 gram antistoffen binnenkrijgen in de eerste zes uur na de geboorte, vertelt hij.
Oude koe, betere biest
De boer verzamelt de overtollige eerste biest in kannen van 10 liter, die in de vriezer gaan. De kannen worden eens in de vijf à zes weken opgehaald. De melkveehouder krijgt naar gehalte antistoffen in de biest uitbetaald, gemiddeld tussen de 1,50 en 2,20 euro per liter. Het hoogste bedrag dat ooit is uitbetaald, is 5,90 euro per liter biest, van een hele oude koe, aldus Arts.
Boeren kunnen met een refractometer de kwaliteit van de biest op hun bedrijf meten (brix). Volgens Arts geeft deze meter niet altijd het juiste beeld van de biestkwaliteit weer. „De refractometer meet het totale gehalte aan vaste stoffen. Wij meten de antistoffen, dat is een onderdeel ervan. De relatie tussen brixwaarden en antistoffen komt niet altijd overeen.”
Vergelijken in BiestApp
De leverende melkveehouders kunnen de resultaten in de BiestApp van Biest.nl terug zien. Hierin staat onder andere een overzicht van de biestkwaliteit van het bedrijf, het totaal geleverde volume, de kwaliteit en de uitbetaling van de laatste drie leveringen, het jaargemiddelde en het gemiddelde van alle deelnemers, uitgesplitst per provincie.
Lees het uitgebreide verhaal over biest in de oktobereditie van vakblad Melkvee, die inmiddels bij de abonnees in de bus is gevallen (of klik hier voor een proefnummer of om abonnee te worden).