Bejaarde fokkerijprofessor geeft lezing

Rommert Politiek geldt als grondlegger van de moderne fokkerij. Hij wist de fokkerij op basis van alleen het exterieur om te zetten in een voorspellende fokkerij op basis van ingewikkelde rekenmodellen. Politiek zorgde ervoor dat het eiwitpercentage in de melk op waarde werd geschat en dat de melksnelheid van het vee aanmerkelijk verbeterde.

Steeds kleiner

De oude fokkerijprofessor vertelde over hoe in de jaren ’50 de stieren puur op uiterlijk werden geselecteerd. De breedste en meest bespierde stier werd kampioen op de stierenkeuring. „Men ging af op wat men zag. Heel mooie stieren werden veel en voor veel geld verkocht.” De fokkerijrichting had tot gevolg dat de koeien steeds kleiner werden en minder melk gingen geven.

Kerstboommodel

„Er was een soort kerstboommodel. De topfokkers verkochten hun stieren aan de tweede laag, zij verkochten hun stieren weer aan de derde laag, enzovoort. Het was top als je een preferente stier had. Er was sinds 1900 weliswaar melkcontrole, maar dat werd slechts ter kennisgeving aangenomen”, aldus Politiek. Hij haalde zich een grote stierenkeuring in Ommen voor de geest. „Bepaalde stieren die goed werden bevonden, bleken enorme melkverlagers.”

Polenproef

In 1970 draaide Politiek de oude Friese veefokkerij eigenhandig de nek om met een proef op de Minderhoudhoeve in de Flevopolder, waarbij Noord-Hollandse en Friese koeien werden vergeleken. De Noord-Hollandse bleken aanmerkelijk productiever. Tien jaar later vormde de Polenproef de definitieve doodsteek. Bij de internationale proef bleken de Nederlandse koeien samen met de Poolse koeien ergens onderaan te bungelen. De Amerikaanse Holstein bleek superieur en zou vanaf dat moment Nederland definitief veroveren.

Bespiering

De ideeën van professor Politiek blijken nog altijd verrassend actueel. Namelijk een op economie gebaseerde fokkerij, waarbij hetgeen voor de boer het zwaarste weegt, ook het zwaarst moet wegen in de rekenmodellen. Aardig te melden tenslotte is dat Politiek vertelde dat hij er door zijn naderende afscheid eind jaren ’80 niet meer aan toekwam om de rol van bespiering te onderzoeken. „De helft van de kalveren is een stierkalf, een deel van de vaarskalveren schopt het niet tot melkvaars en je hebt het uitstootvee. Maar het onderzoek naar de economie van bespiering is niet meer van de grond gekomen.”

In december 2005 stond er een interview met professor Politiek in het Melkvee Magazine. Om het interview te lezen, klikt u hier. De documentaire ‘De laatste Friese koe’ kunt u hier bekijken.