Bedrijfsspecifieke derogatie loont niet direct voor elk bedrijf
Dit blijkt uit een BES-pilot binnen het project Koeien & Kansen. In 2020 omvatte deze pilot alle Koeien & Kansen-deelnemers en een uitbreiding met een aantal bedrijven. Voor 2020 werd de bedrijfsspecifieke bemestingsruimte van stikstof en fosfaat berekend voor bij totaal 24 bedrijven, waaronder De Marke.
Twee derde heeft stikstofvoordeel
Wat stikstof betreft waren er 16 bedrijven die meer mestplaatsingsruimte hadden met de BES in vergelijking met de gangbare generieke gebruiksnormen. Deze bedrijven ontrekken meer stikstof van het land dan ze volgens de generieke normen mogen bemesten. De andere acht bedrijven moesten plaatsingsruimte inleveren. Zij brengen met de generieke normen meer stikstof dan ze onttrekken.
Gemiddeld lag de gebruiksruimte van dierlijke mest op 287 kilo stikstof per hectare. Bij derogatie mogen bedrijven 230 of 250 kilo stikstof uit dierlijke mest plaatsen. De totale stikstofruimte steeg van 409 naar 425 kilo stikstof per hectare.
Meer fosfaat uit dierlijke mest
Voor fosfaat kregen 21 van de 24 bedrijven meer gebruiksruimte bij de BES. Bij de generieke gebruiksnormen mag deze ruimte alleen met dierlijke mest opgevuld worden. Maar omdat stikstof vaak de beperkende factor is, is er onvoldoende fosfaat beschikbaar om de fosfaatplaatsingsruimte op te vullen. Met de BES kan deze ruimte vaak wel opgevuld worden met voldoende drijfmest.
Meer drijfmest, minder kunstmest
De BES-pilot biedt de mogelijkheid voor het invullen van de fosfaatplaatsingsruimte met dierlijke mest waar er meer stikstof uit dierlijke mest wordt gebruikt dan generiek toegestaan. De hoeveelheid kunstmeststikstof wordt verlaagd zodat het totale stikstofgebruik past binnen het milieukundig geaccepteerd stikstofbodemoverschot.
Ondanks dat niet alle bedrijven direct voordeel hebben met de BES, loont het volgens de deelnemers vaak toch om te werken met de BES-normen. Bij een goed management en groeizaam weer kan de BES voor deze bedrijven in de toekomst alsnog extra gebruiksruimte opleveren. Zij zijn zich bewuster van de mogelijkheden en zullen actiever sturen op de stikstof-en fosfaatefficiëntie.